AİHM: Okulda haç, özgürlüklere aykırı

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), okul binalarında ve dersliklerde çarmıha gerilmiş Hz. İsa figürleri ve haç işaretleri bulunduran İtalya'yı mahkûm etti.

AİHM, İtalya'daki uygulamaya itiraz eden İtalyan vatandaşının talebini haklı bularak, sınıflarda çarmıha gerilmiş İsa ve haç figürlerinin bulunmasının, "Hrıstiyan olmayan ebeveynlerin, çocuklarını kendi inançları doğrultusunda yetiştirme hakkı" ile "öğrencilerin din özgürlüğünü" ihlal niteliği taşadığına hükmetti.

Kararda, İtalya, konuyu AİHM'ye taşıyan Finlandiya doğumlu İtalyan vatandaşı Soile Lautsi'ye 5 bin euro manevi tazminat ödeme cezasına çarptırıldı.

Hükümet temyize gidecek

Başbakan Silvio Berlusconi liderliğindeki merkez sağ koalisyonu, AİHM'nin kararını temyiz edeceklerini açıkladı.

Lautsi, 2002'de başladığı hukuki mücadelede haklı olduğunu AİHM'ye tescil ettirmeyi başardı. Lautsi'nin 2002 yılında, Padova'ya bağlı Abano Terme beldesinde 11 ve 13 yaşlarında iki çocuğunun eğitim görmekte olduğu Vittorino Da Feltre Lisesi'ndeki çarmıha gerilmiş Hz. İsa figürlerinin kaldırılması talebi, okul idaresinin itirazıyla karşılaşmıştı. Lautsi, devlet okulunda bu tür bir uygulamanın “din ve vicdan özgürlüğü” ile “devletin tarafsızlığına” aykırı olduğu iddiasıyla açtığı davaları İtalya'da kaybetmesinin ardından ise konuyu AİHM'ye taşımıştı.

AİHM'deki davada İtalyan hükümetini temsil eden avukat Nicola Lettieri, kararı temyiz edeceklerini açıkladı. AİHM'nin İtalya'nın itirazını üç ay içerisinde karara bağlaması gerekecek.

İtalya’ya 6 ay süre

AİHM'nin temyiz aşamasında da Lautsi'nin talebini haklı bulması durumunda ise İtalyan hükümeti 6 ay içerisinde, din ve vicdan özgürlüğü ihlaline son vermek için okullardaki çarmıha gerilmiş İsa figürlerini ve haç işaretlerini kaldırmak durumunda kalacak.

AİHM kararının İtalya'da merkez sağa mensup kesimler tarafından tepkiyle karşılanması dikkati çekti.

“Dini değil kültürel sembol”

İtalya Eğitim Bakanı Mariastella Gelmini, sınıflardaki Hz. İsa figürü ve haçların, din özgürlüğüyle çelişmediğini savunarak, "Sınıflarda çarmıha gerilmiş İsa figürü olması, Katolik olmak anlamına gelmiyor. Bu bizim geleneğimizin simgesidir" dedi.

Tarım ve Orman Bakanı Luca Zaia ise "AİHM, bu kararıyla Avrupa halklarının duygularını incitmiştir. Kimlik olmazsa halklar da olamaz, Hrıstiyanlık olmaksızın Avrupa da olamaz. Karar utanç vericidir" diye konuştu.

Vatikan'dan sert tepki

Vatikan Sözcüsü Peder Federico Lombardi, AİHM'nin kararına tepki gösterdi. Haberi büyük bir şok ve üzüntü ile karşıladıklarını söyleyen Lombardi “Eğitim dünyasından haçı çıkarmak yanlış ve miyop bir karardır” dedi.

İtalya Katolik Piskoposlar Kurulu da AİHM'in kararına “bu partizanca alınmış ideolojik bir karardır” sözleriyle sert tepki gösterdi.

AİHM'nin tartışma yaratan son kararı, Almanya Federal Anayasa Mahkemesi'nin 1995 yılında aldığı kararla da örtüşüyor. Federal Anayasa Mahkemesi, Bavyera hükümetinin okullarda ve sınıflarda haç işaretleri bulundurulması uygulamasını Anayasa'ya aykırı bulmuştu. Bavyera hükümeti, bunun üzerine çıkardığı yeni yasayla, “ancak ebeveynlerin talep etmesi durumunda” haç işaretlerinin sınıflardan kaldırılmasına olanak tanımıştı.

© Deutsche Welle Türkçe

AA/ mll/epd/KNA/Reuters/AFP/AP, AŞ/MÇ