1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

AİHM'den göçmenlere seçim müjdesi

8 Temmuz 2010

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) yurtdışında yaşayan milyonlarca Türk vatandaşının Türkiye'deki seçimler için ikamet ettikleri ülkelerde oy kullanabilmelerinin yolunu açabilecek önemli bir karar açıkladı.

https://p.dw.com/p/OEDl
Türk göçmenlerin, yalnızca gümrük kapılarında oy kullanabilmesi uygulaması tartışmalı hale geldiFotoğraf: AP

Karar, merkezi Fransa’nın Strasbourg kentinde bulunan Avrupa Konseyi’nde yıllardır uluslararası memur olarak çalışan iki Yunan vatandaşı tarafından Atina’ya karşı açılan “seçme ve seçilme hakkı” davasında verildi.

Europäischen Gerichtshof für Menschenrechte Michail Chodorkowski
Fotoğraf: AP

Davacılar, 16 Eylül 2007 tarihinde Yunanistan’da yapılan seçimlerde Fransa’da oy kullanabilmek için Yunanistan’ın Paris Büyükelçiliği'ne başvurmuş, ancak büyükelçilik kendilerine yurtdışında oy kullanmanın mümkün olmadığını belirtmişti. Bu durumun Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin seçme ve seçilme hakkıyla ilgili maddesine aykırı olduğunu savunan davacılar aynı yıl Atina’ya karşı AİHM’de dava açmıştı.

İnsan Hakları Sözleşmesi'ne aykırı

AİHM, bugün açıkladığı kararında, davacılara hak vererek, davacı Yunan vatandaşlarının yurtdışında ikamet ettikleri gerekçesiyle Yunanistan’daki seçimler için yaşadıkları ülkelerde oy kullanamamalarının Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin seçme ve seçilme hakkıyla ilgili maddesine aykırı olduğuna hükmetti.

Yunan hükümeti, AİHM önünde yaptığı savunmada, davacılara yönelik seçme hakkı kısıtlamasını, “yıllardır yurtdışında yaşadıkları için anavatanlarıyla bağlarının zayıflamış olmasına” bağlamış ve “eğer oy kullanmak isterlerse Fransa ile Yunanistan arasında düzenli havayolu ulaşımı mevcut” şeklinde alaylı bir tez öne sürmüştü.

Bu tezleri tamamen geri çeviren mahkemenin gerekçeli kararında, "davacılar oy kullanmak için Yunanistan'a gidebilirler, ancak bu yolculuk masraflı olduğundan ve ailevi ve mesleki yaşamda düzen bozukluğu yarattığından seçim hakkının kullanımını ciddi biçimde karmaşık hale getirmektedir" ifadelerine yer verildi.

Seçme hakkına ikamet koşulu getirilemez

Kararda, şu anda AK Parti Antalya milletvekili Mevlüt Çavuşoğlu'nun başkanlığını yürüttüğü Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi'nin 2005 yılında tüm Avrupa devletlerine, vatandaşlarına "ikamet koşulu olmaksızın tüm seçimlerde oy hakkı vermelerini" isteyen kararı da hatırlatıldı.

AİHM, Avrupa Konseyi’ne üye 47 devletten 33’ünde konu hakkında inceleme yaptığını ve bu inceleme sonunda 26 devletin yurtdışında yaşayan vatandaşlarına hiçbir engel olmaksızın genel seçimlerde oy kullanma hakkı tanıdığını da belirtiyor.

Karar kendi alanında bir ilk olduğundan, benzer durumda olan diğer Avrupa ülkeleri vatandaşları için de emsal oluşturuyor.

© Deutsche Welle Türkçe

Kayhan Karaca / Strasbourg

Editör: Ayhan Şimşek