AKPM’nin yeni CIA raporu açıklandı

Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi’nin Avrupa’daki gizli CIA operasyonları hakkındaki ikinci raporu bugün açıklandı. Parlamenterler Meclisi’nin konu hakkındaki raportörü, İsviçreli senatör Dick Marty tarafından kaleme alınan rapor, Polonya ve Romanya’yı 2002-2005 yılları arasında topraklarında Amerikan Haberalma Örgütü CIA’in yasal temeli olmayan cezaevleri işletmesine izin vermekle suçluyor.

Dick Marty, isimlerini vermediği Amerikalı ve Avrupalı güvenlik birimlerinin ifadelerine dayandırdığı raporunda, eski Polonya lideri Alexander Kwasniewski ile eski Rumen lider Ion Iliescu’nun, ülkelerindeki gizli CIA operasyonlarından haberdar olduklarını söylüyor.

Rapor, Polonya’nın başkenti Varşova’nın kuzeyinde bulunan askeri bir üs ile Romanya’nın Karadeniz sahillerindeki bir bölgenin, terörle mücadele çerçevesinde CIA tarafından gerçekleştirilen operasyonlar için kullanıldığını belirtiyor.

“İstihbarat örgütlerinin bilgisi dahilindeydi”

Söz konusu operasyonların çerçevesinin, Washington’ın Ekim 2001’de NATO içindeki müttefikleriyle gizlice yaptığı bir anlaşmayla çizildiği, bu kapsamdaki operasyonlarla Afganistan, Birleşik Arap Emirlikleri veya Fas gibi ülkelerden Polonya ve Romanya’ya terörist olarak tanımlanan çok sayıda şahısın taşındığı kaydediliyor. Raportör Marty, tüm bu operasyonların Avrupa ülkelerinin gizli servislerinin bilgisi dahilinde gerçekleştiğini de söylüyor.

Raporda, Polonya’ya getirilenlerin “çok önemli tutuklular” olarak kaydedildiği, Romanya’ya getirilenlerin ise lojistik ve güvenlik açısından daha az öneme sahip tutuklular olarak nitelendiği de not edilmekte. Söz konusu şahısların bu merkezlerde işkence ve kötü muamele gördükleri ve kimilerinin aylarca bu merkezlerde kaldıkları da ifade ediliyor.

Raportör Marty’ye göre, benzer gizli merkezlerin başka Avrupa ülkelerinde de mevcut olduğuna dair şüpheler bulunuyor. Raporda, özellikle, Makedonya, İtalya ve Almanya gibi ülkeler, bu konuya ilişkin açılan adli soruşturma ve dava süreçleri önünde engel oluşturmakla suçlanıyor. Şu ana kadar sadece Bosna ve Kanada bu tür yasadışı operasyonlarda sorumluluklarını kabullenmiş durumdalar.

CIA ajanı yargılanıyor

Bu arada, aralarında CIA’in eski Roma ve Milano operasyon şefinin de bulunduğu ve CIA ajanı oldukları söylenen 26 Amerikan vatandaşı, İtalyan topraklarında söz konusu gizli operasyonlardan birine katıldıkları gerekçesiyle bugün gıyablarında Milano’da yargılanmaya başladılar.

Öte yandan, Romanya, Dick Marty’nin iddialarını reddeden bir açıklamada bulundu. Romen yetkililer, Marty raporundaki iddiaları “saygınlığı olmayan ifadeler” olarak tanımladı. Ion Iliescu da konunun Amerika ile ikili görüşmelerde gündeme gelmediğini, Amerikalılara Romanya’da verdikleri askeri üssün Balkanlar’daki Amerikan askerlerine lojistik destek amacı taşıdğını öne sürdü. Avrupa Birliği komisyonu da, varşova ve Bükreş’ten, raporda yer alan iddialar hakkında tarafsız soruşturma başlatmalarını istedi.

Avrupa Konseyi kulislerinde demokrasi ve insan hakları açısından olağanüstü vahim bir gelişme olarak değerlendirilen bu operasyonlar hakkında hazırlanan Marty raporu ve beraberindeki bir karar taslağı, Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi’nin ay sonunda Strasbourg’daki genel kurul toplantılarında oylamaya sunulacak.