Alman ekonomisi için karamsar tablo

Altı enstitünün ortaklaşa hazırladıkları raporda mali disipline ve tasarrufa mutlak öncelik tanınması isteniyor ve aksi takdirde Almanya’nın önümüzdeki yıl da Euro İstikrar Paktı‘nın azami borçlanma sınırını aşacağı dile getiriliyor. Ekonomik canlanmanın hız kesmekle birlikte 2005 yılında da devam edeceğini dile getiren iktisatçılar, büyüme hızının işsiz sayısını azaltmaya yetmeyeceğini vurguluyor ve kış aylarında kayıtlı işsiz sayısının beş milyonu aşabileceği uyarısında bulunuyorlar.

Ekonomik araştırma enstitülerinin sonbahar tahmin raporunun özünde şu teşhis yatıyor: Almanya’da ekonomik canlanmanın başlamasıyla sona ermesi bir oldu. Üç yıllık durgunluğun ardından 2004 yılı büyüme hızı %1,8‘i ancak bulacak. Önümüzdeki yılla ilgili tahminler ise birbirini tutmuyor. Kimi enstitü %2’lik büyüme hızının gerçekçi bir beklenti olacağını söylerken, diğerleri 2005 yılında Alman ekonomisinin ancak %1,5 oranında büyüyeceğini tahmin ediyor.

Büyüme hızı yavaşlıyor

Global belirsizliklerin arttığı bir dönemde tutarlı tahminde bulunmak da oldukça zor. Örneğin, ham petrol fiyatının yılbaşından bu yana %65 oranında artacağını kimse tahmin edemezdi. Pahalı petrolün büyüme hızını frenleyeceği kesin. Çünkü artan enerji fiyatları satın alma gücünü azaltıyor ve yurtiçi talepteki gerileme tüketim harcamalarına olumsuz yansıyor. Almanya ihracatta rekor üzerine rekor kırıyor ama tüketim harcamaları, yatırımlar ve öncelikle de inşaatçılıktaki kriz yüzünden bu yıl da büyüme hızı sıralamasında 25 AB ülkesi arasında yine sonunculuğa düşecek.

Almanya’nın en büyük problemi, işsizlik. Federal Hükümet işsizlik sigortası ile işsizlik ve sosyal yardım reformlarını güçlükle yasalaştırabilmişti. Uzun süreli işsizlere ödenin paranın azaltılıp, iş bulma kurumunun daha verimli çalışması sayesinde bu işsizlerin yeniden istihdam piyasasına kazandırılması planlanıyor. Sağlık ve emeklilik sigortaları ile istihddam piyasası reformlarında geç kalındığını dile getiren bu ekonomi uzmanı, bazı reformların güdük kaldığını yasalaştırılan reformların ise etkisini ancak uzun vadede gösterebileceğini belirtiyor.

Reformların sonuçlarını beklemek gerekiyor

Halle Ekonomik Araştırma Enstitüsü‘nden Udo Ludwig de pozitif büyümenin Almanya açısından düze çıkmak anlamına gelmediğini söyledi. 2010 ajandasında yer alan sosyal güvenlik ve istihdam piyasası reformlarının doğru yolda atılmış bir adım olduğunu söyleyen Ludwig, reformların semeresinin ise hemen alınamayacağını hatırlattı.

Almanya’nın yana yatarak durgunluktan sıyrılabildiğini ifade eden ekonomist öncelikle işsizlik açısından sevindirici haber veremeyeceklerini kaydetti. İktisat Profesörü son yasal düzenlemelerin istatistiklere istihdam artışı şeklinde yansımasının aldatıcı olduğunu ve gerçek işsizliğin artmaya devam ettiğini, sözlerine ekledi.

Petrol fiyatları

Aynı enstitüden Axel Lindner de büyüme açısından en büyük riskin petrol fiyatından kaynaklandığını ve yüzde onluk fiyat artışının büyüme hızı üzerinde binde birlik fren etkisi yaptığını söyledi. Siyasi risklerden kaynaklanan faktörlerin zayıflamasıyla piyasanın yatışacağını dile getiren uzman, ham petrolün tedricen ucuzlayacağını ve varil fiyatının 2005 sonlarında 37 dolara kadar düşmüş olacağını açıkladı. Lindner bu fiyatın bile 1990’ların ortalarındaki varil fiyatının bir katı üzerinde olacağının unutulmaması gerektiğini söylerine ekledi.