Alman Parlamentosu'nda soruşturma kavgası

Alman istihbarat teşkilatı BND mensupları Irak savaşı sırasında ABD’ye değerli hizmetlerde bulundu mu, bulunmadı mı? Bu ve benzeri sorular şu günlerde Alman kamuoyunu ve federal meclisi oldukça meşgul ediyor. Meclis özel soruşturma komisyonu kurulmasıyla ilgili tartışmalar da sürüyor.

İstihbarat servislerinin kontrolünden sorumlu özel meclis kuruluna hükümet tarafından ayrıntılı bilgi verilmesi ve bu kurulun yetkilerinin genişletileceğinin açıklanması, soruşturma isteyen muhalefetteki Yeşiller’in yumuşamasına yaradı.

Ancak bunun üzerine meclis özel soruşturma komisyonu kurulmasıyla ilgili tartışmalar arap saçına döndü. Federal Meclis’te grubu bulunan siyasi partilerin genel başkanları arasındaki buluşmadan sonra soruşturmadan vazgeçilmesi ihtimali artmaya başladı.

Liberaller ısrarlı

Hür Demokrat Parti Meclis Grup Başkanı Wolfgang Gerhardt, liderler zirvesinin ardından durumu şöyle açıkladı: “Biz Liberaller açısından son derece önemli bir hadise. Soruşturma komisyonu kurulmasını istiyoruz. Bu hedeften sapmayacağız. Ama Yeşiller Partisi’nin açıklamalarından sonra bu hedefe ulaşmamız zorlaştı. Bu nedenle biz de önerge vermeyeceğiz.”

Özel komisyon kurulabilmesi için milletvekili tam sayısının %25’inin yani en az 154 milletvekilinin imzası gerekiyor. Bunun için de önergeye katılan siyasi partilerin soruşturma komisyonuna hangi görevin verileceği hususunda aralarında anlaşmaları şart. Uyuşmazlık da burada çıktı.

Hür Demokrat ve Sol Parti, Alman istihbarat mensuplarının Irak Savaşı sırasında Bağdat’ta ne yaptıklarını öğrenmek istiyorlar. Ama aynı zamanda Amerikan istihbarat teşkilatının Alman hava sahasını kullanıp kullanmadığının ve Alman uyruklu şahısları işkence amacıyla kaçırıp kaçırmadığının da aydınlatılmasını talep ediyorlar.

Yeşiller’in konumu

Bu faaliyetler iktidar dönemlerine denk geldiği için ortaya atılan sorular Yeşiller’i de yakından ilgilendiriyor. Ancak taşıdıkları barış partisi imajının Hür Demokrat ve Sol Parti tarafından yıpratılmasından çekiniyorlar. Yeşiller’den eski Dışişleri Bakanı Fischer’in ifade vermek üzere komisyona çağrılması söz konusu olabilir. Fischer, soruşturma komisyonuna karşı çıkan tek parti meclis grubu üyesiydi.

Parti grup başkanı Renate Künast ise Berlin’deki zirvenin ardından bütün ihtimallerin gündemde olduğunu belirtiyor. Yeşiller, soruşturma komisyonu kurulması için önerge verilmesinden yana olduğunu vurgulayan Künast, hükümetin yeterli aydınlatıcı bilgi vermesi durumunda komisyona lüzum kalmayacağını da sözlerine ekledi.

Sol Parti de ısrarlı

Kayıtsız şartsız soruşturma isteyen tek parti sol kanat. Grup başkanı Gregor Gysi buna kamuoyunun bilgilendirmeye hakkı olmasını gerekçe gösteriyor. Gysi, “Kamuoyu haklı olarak konunun aydınlatılmasının Almanya’nın menfaatine olduğunu düşünüyor. Şu anda herşey muallakta. Herkes kendine göre birtakım sonuçlar çıkarabilir. En iyisi herşeyi açığa çıkarmak ve şu, şu oldu, o kadar, diyebilmek. Olaya bu açıdan bakıyor ve ona göre sonuç çıkarıyoruz” diye konuştu.

Berlin’deki büyük koalisyon ortakları soruşturma komisyonuna gerek olmadığında ısrarlılar. Sosyal Demokrat Parti Genel Sekreteri Hubertus Heil Sol ve Hür Demokrat Partileri, eski Sosyal Demokrat - Yeşiller koalisyonunu lekelemeye çalışmakla itham ediyor.