ALMAN SEÇİM AFİŞLERİ

2013 seçimleri nedeniyle sokaklar afişlerle donatılmış durumda. Afişleriyle kalıcı bir etki bırakmak isteyenlerin işi çok da kolay değil: Söylem seçmene hitap etmeli, tasarımı göz alıcı olmalı ve bir saniyeden daha kısa bir sürede ikna edebilmeli. Profesyonel bir seçim afişi artık başlı başına bir sanat. Ancak bu geçmişte farklıydı.

1945’teki savaşın sonlarında doğru Almanya’da şehirler yerle bir olmuş, herşey gibi kağıt ve baskı boyası bulmak da zordu. Haliyle seçimler öncesi çok az afiş basıldı, aynı formatta ve düşük kağıt kalitesiyle. 'Parçalanma yok' diyen Hrıstiyan Demokrat Birlik'in 1949’daki bu afişinde de bu görülüyor. Ama Almanya aynı yıl ikiye bölündü: Federal Almanya Cumhuriyeti ve Demokratik Alman Cumhuriyeti.

Savaş sonrası 1949’da düzenlenen ilk seçimde partiler arası yarış yeniden başladı ve böylece seçim afişlerinin de üretimi arttı. Partiler öncelikle imajlarını yenilemeye çalıştı, en baştan başlamaları gerekiyordu. Afişlerde ülkeyi yeniden kurmaya yönelik bir çağrı vardı. Hem kışkırtıcı hem de barış için ümit vericiydi. Başlangıçta partiler somut sloganları tercih etmiyordu.

1960'lardan itibaren dış görünüşe yeniden değer verilmeye başlandı. Kişisel bir etki yaratılmak istedi, bu yüzden genel seçimlerde afişlere siyasetçilerin yüzleri de eklenmeye başlandı. Bu artık alışıldık bir afiş tasarımı. 1965’te sınır kapısına yerleştirilen afişte Ludwig Erhard’ın fotoğrafı görülüyor.

Afişlerle daha etkili olması için küçük hilelere başvurulmaya başlandı. Afişin altına yapıştırılan “X’i seçin!” gibi küçük mesajlar ya da eklenen küçük grafiklerle dikkatlerin çekilmesi hedeflendi. 1961’de CDU da Sosyal Demokrat Parti'den Willy Brandt’ın afişine bu yapıldı. SPD’nin 'Herkes için refah' afişinin altına CDU'lular 'Erhard’ın ekonomi politikaları sayesinde!' çıkartması yapıştırdılar.

Seçim afişleri çoğunlukla zamanın ruhunu da yansıtıyor. Bu nedenle afişler yıllar boyunca saklandı. 1965’te CDU, SPD’nin kullandığı seçim afişlerini, karşıtlarını daha sert eleştirebilmek için arşivlemişti. 'SPD aldatıyor! Almanya’yı mahvedebilirler!' Ludwig Erhard ve CDU’nun sloganıydu. Almanya'nın ikinci başbakanı Erhard, 1963-1966 yılları arasında görev yaptı.

1970'li yıllarda kadınlar da afişlerde görülmeye başladı. CDU, 1976’da 'Kadınların çıkarlarını 'sol'lamamak için' sloganını kullanmıştı. Sosyal demokrat - liberal (SPD - FDP) koalisyonu kadın - erkek eşitliğini sağlamak için reformlar yapıyordu. Koalisyon 1976’da erkeklerin, eşlerinin çalışmasına itiraz etme hakkını kaldırdı.

1983’te ilk yaratıcı afişler ortaya çıkmaya başladı. Aşırı uçtaki partiler de seçim kampanyasına katılmaya başladılar. Seçim afişlerinin tasarımı alışageldik örneklerini yıkıp geçti. Yeşiller Partisi’nin yaratıcı afişi de bunlardan biri.

Yeşiller şimdiye kadar hep modern ve geleneğin dışında afişler kullandı. 2013’te de parti ironik afiş serisiyle buna devam ediyor. Konsept genç bir iletişim tasarımı ajansı tarafından hazırlandı. Siyah - beyaz motifler, büyük harfler ve yeşil grafiklerle dolu. Motifler, Hrıstiyan Demokrat - Hür Demokrat (CDU-FDP) koalisyonunu hedef alıyor.

Hür Demokrat Parti (FDP) 2002 seçimlerinde siyah, beyaz ve göz alıcı renkler kullanarak hazırladı afişlerini. Afişler, II. Dünya Savaşı’nda oluşan yıkıntılardaki kadınların fotoğraflarıyla bezeliydi. 'Daha büyük krizler de yaşadık' sloganı yazılıydı mavi-sarı harflerle.

On yıllar sonra seçim afişi üretimi daha da profesyonelleşti. Parti logosu ve tasarım, sanatsal yaratıcılıkla birleşti. Seçim kampanyalarında bazı partiler deneysel tasarımlarla riske de giriyor. Çoğunluk ise siyasetçilerin günlük hayatta halkla birlikteyken görüntülerine yer veriyor.

2013 seçim kampanyalarında asılan afişler seçim yarışına başladı. Hangi mizanpaj tercih edildi? Neyi değiştirmeli? Bu sorular tasarım ajanslarını hayli düşündürdü. Sol Parti’nin seçim afişi bu yıl tüm seçim afişi geleneklerini yıkıyor ve resimden tamamen vazgeçiyor. Kırmızı harflerle başlık: 'Devrim?' Metin: 'Hayır, sadece modaya uygun…'