Alman silahlarının Yemen'de işi ne?
28 Şubat 2019
Deutsche Welle, Stern dergisi, Birinci Alman televizyon kanalı ARD’nin "report München” programı, Lighthouse Reports adlı Hollandalı araştırma merkezi ve araştırmacı gazetecilik kuruluşu Bellingcat ortak çalışmayla Yemen’deki savaşta Alman silahlarının sanıldığından daha önemli rol oynadığını ve savaşta Alman kara, hava ve deniz silah sistemlerinin kullanıldığını ortaya çıkardılar.
#GermanArms araştırma ağının bulguları politikacıların tepkisine yol açtı. Birlik 90/Yeşiller partisinin Federal Meclis Grubu’nun dış politika sözcüsü Omid Nouripour Deutsche Welle’ye verdiği demeçte, "Federal hükümetin Yemen’de Alman silahlarının kullanılmadığına dair açıklamalarının hiçbir değerinin kalmadığını” söyledi. Nouripour hükümetin "icraatını kontrol edemez duruma düştüğünü” sözlerine ekledi.
Alman hükümetinin temsilcileri şimdiye kadar Yemen’de Alman silahlarının da kullanıldığına dair bilgilerinin olmadığını söylemekteydiler. Ekonomi Bakanı Peter Altmaier Münih’teki Uluslararası Güvenlik Konferansı sırasında Deutsche Welle’nin sorusu üzerine (Yemen’de Alman silahlarıyla savaşıldığından) "haberi olmadığını” açıklamıştı. Araştırmanın yayımlanmasından sonra politikacılar şimdiye kadar verilen kontrol garantilerinin yeterli olup olmadığını sorgulamaya başladılar.
Yanlış ellere geçen Alman silahları
Koalisyon ortağı Hristiyan Birlik (CDU/CSU) partilerinin dış politika sözcüsü Jürgen Hardt kurumumuza verdiği mülakatta, “Almanya’dan silah alan her devlet bu silahların alan ülkede kalacağına dair teminat verir. Bu şartı yerine getirmeyen devletler bunun ciddi sonuçlarına katlanmak zorunda kalır” dedi.
Hardt’ın sözleri Almanya’nın bundan böyle örneğin Suudi Arabistan’a bir daha silah satmayacağı anlamına da gelebilir.
Gazeteci Cemal Kaşıkçı’nın öldürülmesi nedeniyle Suudi Arabistan’a uygulanan silah satış ambargosu 9 Mart’ta sona erecek. Jürgen Hardt Deutsche Welle’ye yaptığı açıklamada, “Bana göre hükümet bünyesinde aldığımız kararları uygulamaya devam etmeli ve Yemen’deki iç savaşa aktif şekilde karışan devletlere silah sevk etmemeliyiz” dedi.
Koalisyon ortağı Alman Sosyal Demokrat Partisi’nin Meclis Grup Başkan Vekili Rolf Mützenich "araştırma sonuçlarının dış politika pusulalarının son yıllarda şaştığını gösterdiğini” söyledi. Mützenich çoktandır "kriz bölgelerine gönderilen Alman silahlarının çatışmaları azdırmaya yaradığından kuşku duyduğunu” belirtti.
Yeşiller Partisi sözcüsü Nouripour Federal Hükümet’ten Suudi Arabistan ile arasındaki stratejik ortaklığa son vermesini talep ederken, Sol Parti’nin dış politika sözcüsü Stefan Liebich, "Yemen’deki korkunç iç savaştan Almanya’nın da sorumlu olduğunun gün ışığına çıktığını” söyledi. Liebich, “Bu duruma son vermek isteniyorsa, kriz bölgelerine yapılan silah sevkiyatına derhal son verilmelidir” dedi.
Berlin silahların kime verildiğini araştıracak
Federal Hükümet sözcü vekili Ulrike Demmer araştırma sonuçlarının derhal değerlendirileceğini ve Suudi Arabistan’a satılan silahların akıbeti hakkında bilgilerinin olmadığını söyledi. Alman silahlarının nerede kullanıldığı büyük önem taşımakla birlikte Federal Hükümet’ten yapılan açıklamalarda sadece "konunun inceleneceği” belirtiliyor. 9 Mart’tan sonra Suudi Arabistan’a silah satışlarının yeniden başlayıp başlamayacağının tartışılmakta olduğuna da açıklamalarda yer veriliyor.
Almanya Başbakanı Angela Merkel’in Paris’te Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile yaptığı buluşmada silah ihracatı da ele alındı. Merkel ortaklaşa imal edilen silahlar için yeni kurallar belirlenmesini istiyor. Ortak projeleri de olumsuz etkilediği için Paris ve Londra yönetimleri Suudi Arabistan’a silah ihracatının durdurulmasını eleştiriyorlar. Alman Sosyal Demokrat Partisi sıkı kuralların gevşetilmesine karşı çıkıyor.
Volker Witting, DW
© Deutsche Welle Türkçe