TÜR 0405 Einbürgerung Deutschland

Almanya'da vatandaşlığa geçen göçmenlerin sayısı giderek azalıyor. 2000 yılında Alman uyruğuna geçenlerin sayısı 187 bin iken, 2007’de bu sayı yaklaşık yüzde 40 oranında azalarak 113 bine geriledi.

Geçen yıla ait rakamlarsa henüz açıklanmadı. Ancak Alman Sol Parti milletvekili Sevim Dağdelen Alman vatandaşlığına geçişlerdeki düşüş eğiliminin devam edeceği görüşünü savunuyor. Dağdelen bu konuda yürüttüğü araştırmalar sonucunda geçen yıl Alman vatandaşlığına geçişte en az yüzde 18 azalma olacağını öngörüyor:

“Durum oldukça garip. Zira Federal hükümet sürekli olarak bir uyum devletinden, misafirperver ve vatandaşlığa geçişi teşvik eden bir kültür yapısından söz ediyor. Ancak bu doğru değil. Birçok insan koşullar çok zor olduğu için başaramayacağından endişe ederek vatandaşlık başvurusunda bile bulunmuyor.”

Vatandaşlık için yeni koşullar

2007 yılında Alman vatandaşlığına geçiş koşulları değişti. Buna göre vatandaşlığa geçmek isteyen 23 yaşın altındaki yabancılar dâhil tüm başvuru sahipleri, geçimini sağlayabilecek gelire sahip olduklarını ispatlamak durumunda. Ayrıca vatandaşlık müracaatında bulunanların sicilindeki küçük suçlar bile başvurunun geri çevrilmesi için yeterli olabiliyor. Bunun dışında başvuru sahibini 33 sorudan oluşan bir sınav bekliyor. Vatandaşlığa kabul ancak bu sınavın başarılı bir şekilde verilmesi halinde mümkün olabiliyor.

Federal hükümet, sınavı neredeyse herkesin başarıyla tamamladığını öne sürerek, vatandaşlık süreciyle ilgili doğru bir rota izlendiğini düşünüyor. Ancak konuya eleştirel yaklaşanların sayısı oldukça fazla. Onlara göre hâlihazırda eğitim düzeyi düşük olan çoğu yabancı, testi başaramayacağı düşüncesiyle başvuruda bulunmaktan çekiniyor.

“Göçmenler caydırılıyor”

Berlin Eyaletinin Göç ve Uyum Sorumlusu Günter Piening, tereddütlerinin yersiz olmadığı görüşünde:

“Aslında topluma dâhil etmek istediğimiz göçmen grubunu tam da bu kişiler oluşturuyor. Çünkü eğitim düzeyi yüksek ve vatandaşlığa bilinçli bir şekilde başvuru yapan yabancılarla ilgili herhangi bir sıkıntımız yok. Zira istediğimiz, şimdiye kadar kararsız olan ve şimdi Alman toplumunun bir parçası olmaya karar vermiş kişiler. Tam da bu kişiler şimdi farklı sinyaller verilerek caydırılıyor.”

Dil testinden çekiniyorlar

Alman uyruğuna geçiş için zorunlu olan dil testi de göçmenlerin en çok çekindiği konulardan biri. Zira artık vatandaşlık için nerede oturup kimleri tanıyıp ne iş yaptığını anlatmak yeterli olmuyor. Başvuru sahiplerinin düşünce, hayal ve beklentilerini de anlatıp bunları sözlü olarak gerekçelendirebilmeli de isteniyor. Berlin Eyaletinin Göç ve Uyum Sorumlusu Günter Piening'e göre, özellikle Almanya’da okula devam etmemiş ileri yaştaki göçmenler için bu sınav oldukça zor:

“Ben, birinci nesil yaşlı göçmenlerin hafifletilmiş koşullarla vatandaşlığa alınmasından yanayım. Örneğin Almanca yeterliliği ya da gelirleri konusunda.”

Hükümet politikasından memnun

Ancak Almanya'nın göç ve uyumdan sorumlu Devlet Bakanı Maria Böhmer, daha az yabancının Alman vatandaşlığına geçmesine rağmen mevcut uygulamalarda herhangi bir değişiklik yapılmayacağını söyledi.

Bakan Böhmer özelikle Almanca'nın öğrenilmesiyle ilgili zorunluluğun göçmen grupları tarafından da kabul gördüğünü belirtti:

“Geçtiğimiz günlerde Hamburg'da bir toplantıya katıldım ve bir göçmen bana; 30 yıldır Hamburg'da yaşadığını, kendini Hamburglu gibi hissettiğini ve Almanca bilmeyenin toplumun dışında kalacağını söyledi.”

Bernd Gräßler / Çeviri: Meltem Karagöz

Editör: Murat Çelikkafa