TÜR 0904 D Rösler Landärzte
11 Nisan 2010
Almanya’nın özellikle kırsal bölgelerinde doktor açığı giderek büyüyor. Yerel yöneticiler bulundukları bölgedeki doktor açığını kapatmak ve bölgeye doktor çekebilmek için bedava konut ya da yüksek primler vaat etse de durum çoğu zaman değişmiyor. Almanya aslında uluslararası sağlık standartlarında iyi bir yere sahip ve dünya genelinde tıbbi bakım imkânlarının da oldukça yoğun olduğu ülkeler arasında. Ama doktorlar çoğunlukla şehirlerde yerleşik ve kırsal kesimlerdeki muayenehanelerin sayısı giderek azalıyor. Yaklaşık 6 aydır Federal Sağlık Bakanlığı görevini yürüten Phillp Rössler bu gidişata son vermek istiyor.
"Fırsat eşitliği sağlanmalı"
Bakan Rössler, tıp fakültesine kabul edilecek adaylar arasında, eğitimi sonrasında kırsal alanlarda belirli bir süre çalışmayı kabul edenlere öncelik verilmesini istiyor. Federal Sağlık Bakanı, Alman Ordusu’ndaki gibi mecburi hizmeti kabul eden üniversite adayları için ülke genelindeki tıp fakültelerinde yüzde iki oranında bir serbest giriş kotası uygulanabileceği görüşünde. Federal Sağlık Bakanı Rössler, kırsal alanlarda görevlendirilecek doktorların lise bitirme sınavındaki başarı oranlarının da belirleyici kriter gözetilmemesi gerektiğini savunuyor.
Rössler, “Sadece not ortalaması, adayların iyi bir doktor olup olmayacakları, insanlara yardımcı olmaya ve kırsal bölgelerde de hastalara hizmet sunmaya hazır olup olmayacakları konusunda bir garanti sağlamaz. Bence bu konuda daha iyi seçim kriterleri sunmak mümkün. Neden deneyimli bir ilk yardım personeli ya da hemşirenin, lise bitirme sınavı not ortalaması daha iyi olan bir aday karşısında daha az şansı olsun?” diyor.
Doktor olmak kolay değil
Halihazırda Almanya'nın bazı tıp fakülteleri, doktor olmak isteyen adayları üniversiteye kabul etmeden önce başvuru sahipleriyle bire bir mülakatlar yaparak doktorluğa uygun olup olmadıklarını tespit etmeye çalışıyor. Almanya'nın Saksonya eyaletinde, kırsal alanlarda dört yıllık zorunlu hizmete gönüllü olan tıp öğrencilerine, üniversite eğitimleri süresince ayda 600 euroya kadar mali destek sağlanıyor. Ancak eğitimleri sona erdiğinde kırsal alanda çalışma kararından vazgeçenlerin bu parayı geri ödemesi gerekiyor.
Alman Tabip Odalarının verilerine göre Almanya'daki doktor açığı 3 bin 600'ü aşıyor. Gelecekte bu açığın daha da artacağı tahmin ediliyor.
Öğrencilerin istedikleri üniversiteye başvurabildiği Almanya'da psikoloji, eczacılık, biyoloji, veterinerlik ve diş hekimliğinin yanı sıra tıp eğitiminde de öğrencilerin başvurularına “sınırlı kayıt” uygulanıyor. Söz konusu dallarda üniversitelere öğrenci yerleştirme, yüzde 40 dolayında bir merkezden (ZVS) yapılıyor. Geri kalan yüzde 60 ise üniversite yönetimlerinin tercihine bırakılıyor.
Her öğrenciye 300 bin Euro
Federal Sağlık Bakanı, sınırlı kayıt sisteminin de gevşetilmesinden yana. Ancak Almanya'da tıp fakültelerine başvuran tüm adayların üniversiteye girişlerine imkân verilmek istense, o zaman tıp fakültelerinin toplamda 8500 olan kontenjanını en az dört kat artırmak gerekiyor. Her tıp öğrencisinin eğitimi devlete 180 bin ila 300 bin euroya mal oluyor. Bu meblağ eğitim verildiği üniversitenin bulunduğu eyaletçe karşılanmak zorunda. Her dönem 100 kontenjanla Kuzey Ren Vestfalya, Almanya'nın en çok doktor yetiştiren eyaleti konumunda.
Ancak Federal Sağlık Bakanı Rössler'in doktor açığını kapatma planına itirazlar da yükseliyor. Bazı uzmanlar, Almanya'daki doktor açığının farklı nedenleri olduğu görüşünde. Tıp fakültesi mezunlarının neredeyse yüzde 40'ı yönetim birimleri ya da şirketler için özel danışmanlık hizmeti verme yoluna gidiyor. Sadece 2008 yılında 3 bin doktor, çalışma ve ücret koşullarının daha iyi olduğu gerekçesiyle İsviçre, Avusturya, ABD ve İngiltere'ye göç etti.
© Deutsche Welle Türkçe
Bernd Grässler / Çeviri: Meltem Karagöz
Editör: Ahmet Günaltay