Almanya, Fransa ve İngiltere saldırıdan İran’ı sorumlu tuttu

ABD'nin ardından Almanya, Fransa ve İngiltere de, Suudi Arabistan'daki petrol tesislerine yaklaşık on gün önce düzenlenen saldırılardan İran'ı sorumlu tuttu. Almanya Başbakanı Angela Merkel, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ve İngiltere Başbakanı Boris Johnson, New York'ta Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu öncesinde ortak bir açıklama yaptı. Açıklamada, "İran’ın saldırının sorumluluğunu taşıdığı bizim için açık" ifadesi kullanıldı.

Açıklamada, petrol tesislerine yapılan saldırıların, Suudi Arabistan'ı hedef almış olmasına rağmen bu saldırıların bütün devletleri etkilediği "Ciddi bir gerginlik riskini arttırdığı" vurgulandı. Basra Körfezi'nde diplomatik çözüm talep eden üç lider, bu saldırıların bölgede tansiyonun düşürülmesinin gerekliliğini de bir kez daha ortaya koyduğunun altını çizdi.

Suudi Arabistan'da devlete ait petrol şirketi Saudi Aramco'nun iki tesisine 14 Eylül Cumartesi günü silahlı insansız hava aracı (SİHA) ile saldırı düzenlenmişti. Saldırıyı Yemen'deki İran destekli Husi milisleri üstlenmesine rağmen, ABD ve Suudi Arabistan saldırıdan İran'ı sorumlu tutmuştu. İran ise bu iddiaları reddiyor.

Nükleer anlaşmadaki yükümlülüklere uyma çağrısı

Üç lider ortak açıklamada, İran ile yapılan nükleer anlaşmayı destekledikleri mesajı da verdi. İran'a anlaşma ile ilgili kararı gözden geçirme çağrısı yapan liderler Tahran'ın anlaşmadan doğan yükümlülüklerine uyması gerektiğinin altını çizdiler.

2015 yılında imzalanan anlaşmadan ABD'nin çekilerek, İran'ın özellikle petrol sektörünü hedef alan yönelik yaptırımları devreye sokması üzerine İran kademeli olarak anlaşmadan doğan yükümlülüklerini askıya almaya başlamıştı.

İran ile yaşanan gerginliğin BM Genel Kurulu görüşmeleri sırasında da gündeme gelmesi bekleniyor.

Pompeo'dan teşekkür, Zarif'ten tepki

Almanya, Fransa ve İngiltere liderlerinin ortak açıklamasına ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo teşekkür etti. Pompeo, Twitter hesabından yaptığı açıklamada,

"Suudi Arabistan'a yönelik savaş nedeni sayılacak tutum ile bunun bölgeye ve dünyaya olan etkilerinin tek sorumlusunun İran olduğunu açıkça ifade etmelerinden dolayı ABD yakın dostları Birleşik Krallık, Fransa ve Almanya'ya teşekkür eder" ifadesini kullandı.

İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif ise Almanya, İngiltere ve Fransa'nın ortak açıklamasına Twitter hesabı üzerinden yaptığı açıklama ile tepki gösterdi. Zarif, Avrupa Birliği'ne üye bu üç ülkenin Mayıs 2018'den beri "ABD'nin izni olmaksızın anlaşmadan doğan taahhütlerini yerine getirmediğini" belirtti. Zarif, "Bu soruna çözüm: Bağımsız bir yol izlemek için irade göstermek, ABD'nin saçma iddialarını tekrarlamamak ve nükleer anlaşmaya uymak" ifadesini kullandı. Zarif, "Mevcut anlaşmaya uyulmadan yeni anlaşmanın" yapılmayacağını da sözlerine ekledi.

AFP,DW/JD,HT

© Deutsche Welle Türkçe