Almanya sandık başında
27 Eylül 2009
Almanya’da bugün genel seçimler yapılıyor. 62 milyon 200 bin seçmen, Federal Meclis'in (Bundestag), sayıları en az 598 olacak üyesini belirleyecek.
Almanya çapında toplam 16 eyalette ve 299 seçim bölgesinde yapılacak seçimlerde, her seçmenin 2 oy hakkı bulunuyor. Seçmenler birinci oylarını, oturdukları yerlerde “doğrudan milletvekili aday”ı olan politikacılara, ikinci oylarını da tercih ettikleri partiye verecekler.
Federal Meclis'te şu an 611 milletvekili bulunuyor. Bir partinin herhangi bir seçim bölgesinde, normalde aldığı oylara göre çıkarttığı milletvekilinden daha fazlasını doğrudan oylarla kazanması durumunda Federal Meclis'in üye sayısı da doğrudan artacak.
Aralarında 32 Türk kökenlinin bulunduğu toplam 3 bin 556 milletvekili adayının Federal Meclis'e girebilmek için yarışacağı seçimlere 28 parti ve siyasi grup katılıyor.
Seçmenlerin 32,2 milyonunun kadın olduğu, yaklaşık 3 buçuk milyon seçmenin ilk kez oy kullanacağı Almanya'da, yaklaşık 5 milyon 600 göçmen kökenli seçmen bulunuyor. Türk kökenli seçmenlerin sayısı da 600 bini buluyor.
Merkel ‘merkez sağ' koalisyon arıyor
28 partinin katıldığı seçimlerde yalnızca 5 parti, yüzde 5'lik seçim barajını aşabilecek güce sahip bulunuyor. Bu partiler, Hristiyan Birlik Partileri (CDU/CSU), Sosyal Demokrat Parti (SPD), Hür Demokrat Parti (FDP), Yeşiller ve Sol Parti (Die Linke) olarak sıralanıyor. Ancak seçim öncesinde yapılan anketler, hiçbir partinin tek başına hükümeti oluşturacak çoğunluğa sahip olmadığını gösteriyor.
Anketlerde açık ara önde olan Hristiyan Demokrat Birlik'in (CDU) başbakan adayı Almanya Başbakanı Angela Merkel, seçimler sonrasında liberal Hür Demokrat Parti (FDP) ile “merkez sağ” koalisyon kurmayı hedefliyor. Ancak böyle bir koalisyonun Federal Meclis’te çoğunluğu sağlaması, FDP’nin seçimlerden büyük bir başarıyla çıkmasına bağlı.
Almanya 2005 yılından bu yana, Hristiyan Birlik Partileri (CDU/CSU) ile Sosyal Demokrat Parti'nin (SPD) oluşturduğu “büyük koalisyon” tarafından yönetiliyor. Başbakan Merkel, Sosyal Demokratlar ile birçok konuda yaşadığı görüş ayrılıkları nedeniyle büyük koalisyonu sürdürmek istemiyor.
SPD üçlü koalisyon peşinde
Sosyal Demokrat Parti'nin (SPD) başbakan adayı Almanya Dışişleri Bakanı Frank-Walter Steinmeier ise koalisyon seçenekleri arasında FDP ve Yeşiller ile koalisyona öncelik verirken, serbest piyasa ekonomisine mesafeli olan Sol Parti’nin de içinde olacağı bir seçeneğe soğuk bakıyor.
Anketlerde üçüncü sırada olan ve koalisyon konusunda anahtar parti haline gelen FDP, seçimler öncesinde yaptığı açıklamayla Hristiyan Birlik Partileri (CDU/CSU) ile koalisyon istediğini bildirerek, SPD'yi zor durumda bırakmıştı. SPD başbakan adayı Steinmeier ise, “asıl koalisyon hesaplarının sandıklar açıldıktan sonra başlayacağını” söyleyerek, FDP' ile hükümet kurma isteğini yinelemişti.
Siyasi gözlemciler, FDP'nin seçimlerde beklenenin altında oy alması ve merkez sağ koalisyonun imkânsız hale gelmesi durumunda, Almanya için bir kez daha “büyük koalisyonun” gündeme geleceği görüşünde.
Son anketler
RTL Televizyonu ile Stern dergisinin yaptırdığı ve Cuma günü yayımlanan Forsa'nın çalışmasına göre Hristiyan Birlik Partileri (CDU/CSU) yüzde 33 oy oranına sahip. Son ankette Sosyal Demokrat Parti yüzde 25, Hür Demokrat Parti (FDP) yüzde 14, Sol Parti yüzde 12, Yeşiller ise yüzde 10'luk desteğe sahip. Ankette kararsızların oranının yüzde 26 olması da dikkat çekti.
AGİT gözlemcileri Almanya’da
Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) ilk kez Almanya’da bir seçimi izliyor. 12 kişilik gözlemci misyonu hakkında bilgi veren AGİT’in seçim gözlem misyonları sözcüsü Jens-Hagen Eschenbaecher şunları söyledi:
“Seçim değerlendirme misyonunda 12 seçim gözlemcisi görev alıyor. Bunlar seçim sürecinin tümünü mercek altına alıyorlar. Seçim kampanyalarını, seçime ilişkin yasal düzenlemeleri, medyanın seçimleri yansıtma şeklini ve seçim kurullarının çalışmalarını inceliyorlar. Gözlemcilerin işi, oy verme günü sayımları sistematik bir şekilde takip etmek değil. Bunun için çok daha büyük bir gözlemci misyonuna ihtiyacımız olurdu. Zaten bizim ilgili misyonumuz da Almanya özelinde böyle bir ihtiyacın olmadığı sonucuna vardı.”
dpa/AFP/AA/DW, AS