1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Almanya'da Müslümanların cenazeleri memleketlerine gönderiliyor

Başak Özay / Deutsche Welle26 Kasım 2008

Almanya'da yaşayan Müslümanlar cenazelerini İslami usullere göre defnetmek istediklerinde zorluklarla karşılaşıyor, zira Almanya bu usul ve geleneklere hala yabancı.

https://p.dw.com/p/G2Im
Berlin'in Gatow semtindeki Müslüman Mezarlığı
Berlin'in Gatow semtindeki Müslüman MezarlığıFotoğraf: picture-alliance/ dpa

Almanya'da Müslümanlara ayrılmış özel bir mezarlık yok. Bu nedenle pek çok Müslüman, cenazelerini defnedilmek üzere kendi ülkelerine göndermeyi tercih ediyor. Ancak, son zamanlarda Almanya'daki belediye mezarlıklarında Müslümanlar için yer ayrılmaya başlandı. Deutsche Welle'den Marina Martinoviç, Almanya'nın Essen kentinde Müslümanların cenaze işlemlerinin nasıl yürüdüğünü araştırdı ve izlenimlerini aktardı.

"O'nun için dua edecek hiç kimse olmazdı"

Almanya'nın Essen kentindeki mezarlıkta bir cuma. Lübnanlı Ali Khan hemen her gün dua etmek için bu mezarlığa geliyor. Muhammed Ali Kahn elindeki Kuran'dan bölümler okuyor. Önünde ise Arapça harflerle torununun adının yazılı olduğu ahşap mezar taşı görülüyor. 80'li yılların ortalarında Almanya'ya gelen Muhammed Ali Khan, iki yaşında hayata veda eden torununu Almanya'daki bir mezarlığa defnetmelerinin nedenini şöyle açıklıyor: "Annesi ile babası burada. Şayet torunumu Lübnan'da toprağa verseydik, her gün onu mezarında ziyaret edecek ve onun için dua edecek hiç kimse olmazdı." Muhammed Ali Khan, torununun cenazesini Lübnan'a gönderecek paraları olmadığını sözlerine ekliyor. Khan, hem kendisi hem de oğlu işsiz olduğundan, cenaze masraflarının büyük bölümünün Sosyal İşler Dairesi tarafından üstlenildiğini söylüyor.

Türkler cenazelerini Türkiye'ye gönderiyor

Almanya'da yaşayan Türkler için ise durum biraz daha farklı. Türk göçmenlerin yüzde 90'ı cenazelerini Türkiye'ye göndermeyi ve orada defnetmeyi istiyor. Essen kentindeki "Gurbet" adlı cenaze işleri ile ilgilenen firmanın sahibi olan Mehmet Balçok, Türklerin tercihlerini bu yönde kullanmasının bazı nedenleri olduğunu belirtiyor. Balçok bu nedenleri "buradaki şehirlerde mezarlıklar için ödenen ücretler çok yüksek. Cenazeyi Türkiye'ye göndermenin bedeli de neredeyse aynı. Buradaki mezarlıklara cenaze masrafları için 2 bin Euro ödeniyor, aynı parayla cenazeyi Türkiye'ye göndermek mümkün. Bu nedenle Türkler 'madem öyle, ben de cenazemi kendi ülkemde defnederim' diye düşünüyor" şeklinde sıralıyor.

60 Alman mezarlığında Müslümanlara özel yer

Yaklaşık 60 Alman mezarlığında Müslümanlara ayrılmış özel bölümler bulunuyor. Cenaze işlemlerini İslami usullere göre yürüten Gurbet firmasından Müzeyyen Balçok, mezarlıklarda Müslümanlara yer ayrılmasına karşın, İslami usul ve geleneklere aynı ölçüde dikkat edilmediğini belirtiyor. Balçok, "Buradakiler, bir Müslüman mezarlığında olmadıkları hissine kapılıyor. Hala durum böyle. İkinci olaraksa, her Müslüman tabutla defnedilmeyeceğini bilerek büyümüştür. Oysa hala tabutun mecburi olduğu pek çok yer var" diyor.

Almanya'daki beş eyalette ölülerin tabutla gömülmesi mecburi tutuluyor. Müslüman geleneklerine göre ise ölüler kefenle ve ölünün yüzü kıbleye gelecek şekilde gömülüyor. Ayrıca gömülmeden önce ölünün bedenini mezarlığa yakın bir yerde yıkanıyor. Müzeyyen Balçok bu nedenle Almanya'daki cenaze defin işlemlerini düzenleyen yasanın yumuşatılmasını talep ediyor ve bunun Müslümanların Almanya'ya uyumunu kolaylaştıracağını belirtiyor. Essen'deki Müslüman Boşnak cemaatin imamı Dzemal Hasandiç Almanya'da yetişen Müslüman nesil için cenaze işlemlerinin bu ülkede yürütülmesinin sorun oluşturmayacağını belirtiyor. Hasandiç bunu, "Almanya'daki birinci ve ikinci nesil Boşnak göçmenler Bosna Hersek'e derin bağlılık duyuyor. Üçüncü nesil ise böyle değil. Onlar burada doğdu, burada büyüdü. Çoğu da Almanya'ya uyum sağlamayı başardı. Bence onlar için, öldüklerinde de buraya gömülmek sorun oluşturmayacaktır" sözleriyle açıklıyor.