Altılı görüşmelere devam edilecek

Bundan dört ay önce nükleer test gerçekleştiren Kuzey Kore ile ABD arasında şu sıralar yakınlaşma olduğuna ilişkin işaretler giderek artıyor. Geçen hafta iki ülke temsilcileri arasında Almanya’nın başkenti Berlin’de yapılan görüşmeler sonrasında Kuzey Kore’nin kamuoyu önünde görüşmelere ilişkin iyimserlik sergilemesi de, alışılmışın dışında bir tepki olarak değerlendiriliyor. Kuzey Kore’nin tavır değiştirmesinin bir nedeni de, ABD’nin bu ülkeye uyguladığı mali yaptırımlarını gevşetmek istemesinden kaynaklanıyor. Buna karşılığında Kuzey Kore’nin de nükleer anlaşmazlık konusunda daha ‘esnek’ davranmaya hazır olduğu sinyali verdiği belirtiliyor.

Pyöngyang yaptırımlardan şikayetçi

Kuzey Kore geçen Aralık ayında, ABD’nin mali yaptırımlarını kaldırmak istememesi yüzünden altılı görüşmelerin son turuna katılmamıştı. Dış ülkelerle banka işlerini yürütecek durumu kalmadığı için uygulanan yaptırımlar Pyöngyang’ı önemli ölçüde etkilemişti. Ancak ABD, bu konuda en azından kısmen uzlaşmaya varmak istediği sinyali verdi. Konunun ayrıntılarını Pekin’de temaslarda bulanan Kuzey Kore diplomatları ile Amerikan Hazine Dairesi’nin üst düzey temsilcileri görüşüyorlar. Kuzey Kore’nin, Çin’e bağlı Macao’daki Delta Asia adlı bankada 24 milyon dolar civarında parası bulunuyor. ABD, bu bankanın Kuzey Kore’nin sahte 100 dolarlık banknotlarını akladığı yönünde suçlama yöneltmiş ve 2005 yılında bu paraların dondurulması gündeme gelmişti. ABD şimdi dondurulan bu paraların hemen hemen yarısını, yani yasal yoldan elde edilmiş olan 10 ila 13 milyon dolarlık bölümünü kullanıma açtı. Ancak Kuzey Kore’nin sözkonusu bankadaki diğer hesaplarının hala inceleme altında olduğu bildiriliyor.

Görüşmelere devam kararı

Öne sürdüğü şartların tümü yerine gelmemesine rağmen Kuzey Kore, altılı nükleer görüşmelere devam edeceğini duyurdu. 8 Şubat’ta Pekin’de devam edecek olan görüşmelerde somut önlemler alınması üzerinde Güney Kore ile Çin görüş birliğine varırken, Güney Kore Dışişleri Bakanı Song-Min-soon, 8 Şubat’taki görüşmelerde ‘önemli ilerlemeler’ beklediğini açıkladı. Ayrıntılara ilişkin bilgi sızmamasına rağmen Güney Kore medyası, Kuzey Kore’nin Yongbyon’daki nükleer reaktörünü durduracağını ve uluslararası nükleer denetim görevlilerinin ülkede yeniden kontrol yapmalarına izin vereceğini bildiriyor. Bunun karşılığında Kuzey Kore de güvenlik garantisi ve ekonomik destek talep ediyor.

Ne var ki bu tür ilişkiler yeni değil. Kuzey Kore komşuları ve ABD ile 2005 yılı Eylül ayında da aynı içerikli bir prensip anlaşması imzalamıştı. Nitekim Güney Kore Dışişleri Bakanı Song da, Kuzey Kore’den nükleer programının tümünden bir anda vazgeçemesini ve bunun tazmin edilmesini beklemenin güç olduğunu vurguluyor. Gerçekten de bugüne kadar hep de bu noktada uzlaşma ıskalanmıştı.