1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

"Andican'da katliam yapıldı"

Horst Klaeuser / Moskova8 Haziran 2005

Özbekistan’ın Andican bölgesinde yaşanan olayların üzerinden bir ay geçmesine rağmen, kesin bilanço bilinmiyor. Özbekistan yönetimi ölü sayısını 170 olarak duyururken, İnsan Hakları İzleme Örgütü bu rakamın birkaç katının Andican sokaklarında can verdiğini açıkladı ve olayların katliam olarak değerlendirilebileceğini belirtti.

https://p.dw.com/p/Aanv
Özbekistan'da çıkan olaylar sırasında gazetecilerin Andican'a girmesi engellenmişti
Özbekistan'da çıkan olaylar sırasında gazetecilerin Andican'a girmesi engellenmiştiFotoğraf: AP

Merkezi Amerika Birleşik Devletleri’nin New York kentinde bulunan İnsan Hakları İzleme Örgütü (Human Rights Watch), 13 Mayıs tarihinde, Özbekistan’ın doğusunda yaşanan kargaşayla ilgili raporunu Moskova’da kamuoyuna açıkladı. Organizasyon yöneticilerinden Ken Roth, Andican’da meydana gelen olayların yalnızca katliam olarak adlandırılabileceğini söyledi.

Az sayıda göstericinin silahlı olduğunu, çoğunluğun barışçıl tutum içinde olduğuna dikkat çeken Roth, bazı kişilerin bir garnizona ve cezaevine baskın düzenlediğini, bu sırada 9 güvenlik görevlisininin hayatını kaybettiğini söyledi. Bu tür eylemlerin her ülkede ağır suç teşkil ettiğinin tartışılmayacağına değinen Roth, yönetimin “radikal İslamcı isyan” bahanesiyle acımasız bir şiddet sergilediğini bildirdi.

Tanıklarla konuşuldu

Roth, raporlarını yüz yüze görüşülen 50 tanığın beyanı doğrultusunda hazırladıklarını belirtti. 13 Mayıs’ta hükümet güçlerinin panzerler desteğinde kenti kuşattıklarını kaydeden Ken Roth, şöyle devam etti:

“Hükümete bağlı keskin nişancılar çatılarda yerlerini aldı. Göstericilerin kaçış yolları da kesildi. İlk 300 kişilik grup tek tek vuruldu. Yaralanıp yere düştükten sonra kafasını kaldıran göstericiler yine kurşunlandı. Keskin nişancıların ardından gösterici grubu tek tek gözden geçirildi ve hala yaşayanlar da öldürüldü.“

Bağımsız araştırmaya ihtiyaç var

Özbekistan hükümetinin yalnızca 170 kişinin öldüğüne dair açıklamasının gerçekleri yansıtmadığına işaret eden İnsan Hakları İzleme Örgütü yöneticisi Ken Roth, hala yabancıların hastane, mezarlık ve morg gibi yerlere girişinin engellendiğini söyledi. Yönetimin böylece kesin ölü sayısının öğrenilmesini engellemeye çalıştığını ifade eden Roth, olayların hala bağımsız bir araştırmaya ihtiyaç duyduğunu vurguladı.

Özbekistan hükümetinin insan hakları ihlalleri iddiaları karşısındaki tutumunu eleştiren Ken Roth, bağımsız araştırmaların önünü açmesi için Rusya, Amerika Birleşik Devletleri ve Avrupa Birliği’ni Özbek yönetimine baskı yapmaya çağırdı.