1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Ankara’da laiklik gerilimi

26 Nisan 2016

Meclis Başkanı İsmail Kahraman’ın “Yeni anayasada laiklik olmamalı” çıkışı Ankara sokaklarındaki gerilimin dozunu artırdı. Polis, göstericilere biber gazı ve plastik mermiyle müdahale etti. Hilal Köylü'nün izlenimleri...

https://p.dw.com/p/1Icwm
Fotoğraf: Getty Images/AFP/A. Altan

Meclis Başkanı İsmail Kahraman’ın “Yeni anayasada laiklik olmamalı” çıkışı Ankara sokaklarındaki gerilimin dozunu artırdı. Kahraman’ı protesto eden göstericilere polis, biber gazı ve plastik mermiyle müdahale etti.

Üstüste yaşanan bombalı saldırıların ardından garip bir sessizliğe bürünen Ankara sokaklarının yine gerilimlerle hareketleneceğine ilişkin öngörüler yerini buldu. Meclis Başkanı İsmail Kahraman’ın “Laiklik yeni anayasada olmamalıdır. Dindar anayasa meselesinden anayasamızın kaçınmaması lazım. Dini olarak bahsetmesi lazım” açıklaması, ‘kızgın, öfkeli ve mutsuz’ vatandaşları adeta sokağa döktü. Sosyal medyanın en popüler adresi Twitter’da “Şeriata izin vermeyeceğiz. Laiklik elden gitmeyecek” sloganlarıyla kendini gösteren tepkiler, Birleşik Haziran Hareketi’nin “Laikliği Kazanacağız” çağrısıyla TBMM'yi hedef seçti. Haziran Hareketi’nin Twitter’daki “Şeriat, hilafet anayasası yaptırmayacağız. Meclis önünde buluşuyoruz” çağrısına yanıt veren öfkeli vatandaşlar, Kahraman’ı protesto için toplandıkları meclisin önünde polis müdahalesinin hedefi oldular.

TBMM Başkanı İsmail Kahraman.
TBMM Başkanı İsmail Kahraman.Fotoğraf: Imago/Xinhua/M. Kaya

“Ortalık çok karışık”

Müdahaleden hemen önce konuştuğumuz Altan bey de, Yavuz bey de “Polis de birazdan aramızda olur. Müdahale de olur” diyorlardı ki, bekledikleri müdahale garip bir şekilde gerçekleşti. Polis, meclisin Dikmen kapısında eylem yapan göstericilerin önünü kestiğinde biz Yavuz beyle de, Altan beyle de konuşmuştuk. Neyse ki erken yakalamıştım onları. İkisi de “Çok öfkeliyiz” diyordu. Altan bey, Twitter’da sıkça dile getirilmiş bir tepkiye ortak oldu: “Ağızlarındaki baklayı çıkardılar. Dertleri cumhuriyet. Şeriat istiyorlar. Ama biz izin vermeyeceğiz .” O yüzden işlerini, güçlerini bırakıp gelmişlerdi. Buna özellikle vurgu yaptılar. Altan bey, “Esnafım, günlerdir para kazanamıyorum ama paradan daha önemli bir şey var. O da ülkemizin laikliği” diye çıkıştı. Yavuz bey, “Laiklik olmazsa bir arada yaşayamayız. Bizi bölmek istiyorlar. Aklı olan herkes, hükümetin bu saçma sapan çıkışlarına karşı gelir. Aklı olan AKP’liler bile İsmail Kahraman’ı protesto etmelidir” sözleriyle Altan beye destek attı. Etrafımızdaki kalabalık artmıştı ki birden polisler harekete geçti. Polis saldırıya geçmiş, kalabalık bir anda sağa sola dağılmaya başlamıştı. Dağılan sanki kurtuldu, dağılamayanlar biber gazı ve plastik mermilerin hedefi oldu. Trafik kilitlendi.

“Kaç kişi var orda” diye soran bir taksi şoförüyle yan yana geldiğimde dağılamayan grubun başına neler geldiğini düşünüyordum. Taksici “Gazı da, mermiyi de yediler. Yine iyi kurtardınız” diye konuşmasını sürdürmek istiyordu. Peki, o ne düşünüyordu bu laiklik tartışması için. “Abla hep öyle olmuyor mu, bir deli kuyuya taş atıyor sonra herkes yaralanıyor. Laikliğe falan bir şey olmaz. Takma kafana” sözleriyle geçiştirdi beni. Gösteriden çıkmış biriyle Kızılay’ın biraz ötesinde karşılaşmak mümkündü. Taksiden inip, sokaktaki küçük kalabalığı çevirdim. Genç bir üniversite öğrencisi “Gözaltılar sürüyor” dedi. Bir başkası ekledi: “Sanki amaç herkesi korkutmak. İyi de laiklik bu. Böyle açıklama yapılır mı. İnsan bir dikkat eder konuşurken.” Sonra bir gazeteci arkadaşla buluştuk. Aradan bir saat bile geçmemişti nerdeyse. Meclis önünde güvenlik her zamanki gibi üst noktada, sokaktan geçenler de her zamanki gibi endişeliydi. Yaşlı bir amca “Adımı ne yapacaksın” diye kızıp önce konuşmak istemedi benimle sonra da “Kimse kimseyi anlamıyor ki bu memlekette, laiklikten anlasınlar. Ortalık çok karışık” diye üzgün üzgün baktı yüzüme. Günün özeti belki de onun tespitiydi: Ortalık çok karışıktı.

Siyaset de karışık

TBMM Başkanı İsmail Kahraman’ın laiklikle ilgili açıklamaları siyasette de büyük tartışma konusu. CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nun “Toplumsal barışımıza kast edenlerin laikliği yok saymasına şaşırmamalıyız” tepkisinin ardından MHP lideri Devlet Bahçeli de “Laikliğin tartışmaya açılması doğru değil. Meclis başkanı bu yanlışından dönmeli” dedi. CHP’li milletvekilleri konuyu yargının gündeminde tutacaklarını açıkladı. Meclis Genel Kurulunda Kahraman’ın sözleriyle ilgili tartışma çıktı. Genel Kurulda yaşanan tartışmada konuşan CHP’li Levent Gök, “Böyle bir meclis başkanı derhal istifa etmelidir” çıkışında bulundu. AKP Meclis Grup Başkanvekili Naci Bostancı ise “AKP’nin laiklikle ilgili problemi yoktur. Anayasa taslağında böyle bir gündemimiz de yoktur” dedi. Bostancı, Kahraman’ın bu sözleri hangi bağlamda söylediğini bilemediklerini dile getirdi ve “Sayın Başkan buna ilişkin bir değerlendirme yapacaktır herhalde” diye konuştu.

Hilal Köylü / Ankara