Annan'dan ABD kararına "dolaylı" destek

Şii lider Ayetullah Ali Sistani’nin doğrudan seçimlerde ısrar etmesi nedeniyle ortaya çıkan krizi aşmak için Irak’a gönderdiği heyetin başkanı Lakhdar Brahimi ile görüşen Annan, ardından aralarında Türkiye’nin de bulunduğu “Irak’ın Dostları” adlı grubun 46 büyükelçisinin BM’deki toplantısına katıldı.

BM Güvenlik Konseyi üyelerine de öğle yemeğinde bilgi veren Annan, 30 Haziran olarak belirlenen yetki devri mühletine saygı gösterilmesini istedi.

Annan’ın Kasım ayından sonra ve en geç gelecek Mart ayından önce Irak’ta doğrudan seçimler yapılmasından yana olduğu, ancak 30 Haziran tarihinden doğrudan seçimlere kadar geçecek süre içinde Irak’ı hangi hükümetin yöneteceği konusunda henüz tavsiyede bulunacak durumda olmadığı bildirildi.

Annan Iraklıların önerisini bekliyor

Annan, bu konuda Iraklıların öneriler getirmesini beklediklerini belirtirken, Irak’lıların kendi içlerinde uzlaşmaya varamaması halinde Birleşmiş Milletler’in yeniden devreye girebileceğini ve Brahimi’yi yeniden Irak’a gönderebileceğini söyledi.

Bu konuda Irak’lıların “ehveni şer” buldukları yöntemin, mevcut Irak Yönetim Konseyi’nin yeni üyelerle daha temsili hale getirilerek genişletilmesi ve ABD’nin 30 Haziran’da egemenliği bu Konsey’e devretmesi olduğu belirtildi.

Ancak Annan’ın, bunu sadece yeni konseyin eskisinden çok farklı yapıda olması ve Irak’lıları daha fazla temsil eder duruma gelmesi halinde onaylayacağı kaydedildi. Bugün Japonya’ya gidecek olan Annan’ın bu konudaki tavsiyelerini sunmasının en az bir haftayı bulması bekleniyor.

Yetki devir tarihine uyumun önemi

BM diplomatları, Annan’ın sunacağı raporun, “Irak’taki tüm taraflar için 30 Haziran olarak belirlenen yetki devir tarihine uymanın önemli olduğu” sonucuna varacağını bildirdiler.

Bu tarih, daha önce BM’de Bush yönetiminin Kasım ayındaki başkanlık seçimlerinden önce Irak konusunu gündemden düşürme girişimi olarak görülüyordu. Ancak Brahimi’nin, Irak’ın her kesiminin temsilcileri ile görüştüğüne dikkat çeken BM diplomatları, “Irak’lıların kendileri bu tarihe o denli sembolik önem yüklediler ki, bunu değiştirmek akıllıca olmaz” yorumunda bulundular.

Irak’ta Ayetullah Sistani ile de görüşen Brahimi, Bağdat’tayken yaptığı açıklamada, 30 Haziran’dan önce seçimleri hızlı biçimde organize etmenin tehlikelerine dikkat çekmiş ve “yeterli hazırlık yapılmadan seçimlere gitmek daha da fazla anlaşmazlığın ortaya çıkmasına yolaçar” demişti.