1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Avrupa Birliği vergisi gündemde

20 Nisan 2011

Avrupa Birliği bütçesinin nasıl finanse edileceği tartışmaya açıldı. Uzmanlar 'Birlik Vergisinin' tasarrufa değil ek harcamalara davetiye çıkaracağı görüşünde.

https://p.dw.com/p/10xlR
Fotoğraf: dpa - Bildfunk

Ayrı bir Avrupa Birliği (AB) vergisi olsa ve örneğin faturalarda katma değer vergisinin bir puanlık bölümünün Avrupa Birliği hanesine yazıldığını gösteren bir ibare bulunsa? Avrupa Parlamentosu’nda böyle bir girişim var. Bazı parlamenterler, üyeler arasındaki ‘ortak bütçeye yatırdığımın ne kadarını geri alacağım’ tartışmasının son bulması için özel AB vergisi ihdas edilmesini istiyor. Almanya Maliye Bakanı Wolfgang Schäuble, bu düşüncenin gerçekleşebileceğine ihtimal vermiyor.

AB devlet ve hükümet başkanları 2005 yılının aralık ayındaki zirvede, 2007 – 2013 plan döneminin mali çerçevesini 30 saatte çakabilmişlerdi. Pazarlıkta Polonya 100 milyon euro daha koparmış, İngiltere birlik bütçesindeki indirim payından taviz vermemiş ve her zaman olduğu gibi Almanya kesenin ağzını biraz daha açmak zorunda kalmıştı. Birlik bütçesine ödediğinden daha azını geri alan üyelerle, ödediğinden fazlasını çeken ülkeler arasındaki çekişmelere son verilmesi gerektiğini belirten Alman Sosyal Demokrat Partisi Avrupa Milletvekili Jutta Haug, Avrupa Birliğinin kendi mali ayakları üzerinde durmasının büyük bir hamle olacağını söylüyor. Haug, 'Böylece anlamsız coğrafi dağılımdan ve fazla ödeyenle, ödediğinden fazlasını alan sisteminden kurtulmuş olunur. Avrupalı da, Brüksel’in vergi paralarıyla ne yaptığını daha iyi anlayabilir' diyor.

Avrupa Birliği milli bütçelere bağımlı. 27 üye ülkenin milli gelir toplamının yüzde birinden biraz fazlası Brüksel’e havale ediliyor. Tarım sübvansiyonları ve bölgesel teşvikler için bütçeden ne kadar alacakları ise pazarlıkla belli oluyor. Avrupa parlamenteri Jutta Haug pazarlık maratonlarına son vermek için, uçak yakıtı ile planlanan mali işlem vergileriyle katma değer vergisinden küçük bir payın birlik bütçesine aktarılabileceğini söylüyor.

İsrafa özendirebilir

Strazburg’dan gelen öneriye şans tanımayan Almanya Maliye Bakanı Wolfgang Schäuble şimdilik Avrupa vergisine ihtiyaç olmadığı görüşünde.

Uzmanların da birlik vergisini destekledikleri söylenemez. AB’nin öz mali kaynağa kavuşturulmasının prensipte son derece cazip olabileceğini belirten Avrupa Ekonomik Araştırma Enstitüsü’nün maliye uzmanı Friedrich Heinemann, bu sistemin de pazarlıkların ve para çekişmesinin sonunu getirmeyeceğini belirtiyor. Heinemann birlik vergisinin sakıncalarını şöyle sıralıyor:

'Her Avrupa parlamenteri ve her milli hükümet birlik bütçesinden kendi seçim bölgesine ve kendi ülkesine daha fazla kaynak aktarılmasına gayret eder. Birlik bütçesi bu durumu değiştirmez. Bütçe, kimsenin gösterişli ve pahalı projeleri kendi seçim bölgesine kazandırma hevesini kırmaz.'

Mevcut sistem tasarrufa daha uygun

Mannheimlı iktisatçı bu vergi modelinde de hiçbir Avrupalının ödediği verginin nerede kullanıldığını anlayamayacağını, bu doğrudan bağlantının sadece katma değer vergisinde görülebileceğini söylüyor. Romanya ve Portekiz gibi ülkelerde harcamaların büyük bölümünün özel tüketime gitmesi yüzünden bu mali kaynağın fakir üyeleri dezavantaja uğratacağını da sözlerine ekliyor. Friedrich Heinemann, yürürlükteki finansman sisteminin Brüksel bürokrasine tasarruf baskısı yaptığının da unutulmaması gerektiğini vurguluyor. Heinemann mevcut sistemde birlik bütçesinde elde edilecek fazlanın otomatikman ödeme yapan ülkelere döneceğini hatırlatıyor

Sosyal Demokrat Avrupa parlamenteri Jutta Haug birlik vergisinin aynı zamanda daha fazla söz hakkı kazanma mücadelesini de körükleyeceği şeklindeki görüşe katılmıyor. Haug, birlik vergisine karşı çıkanları yeni finansman sistemi sayesinde AB’nin asli görevlerine yoğunlaşabileceği hususunda ikna edebilmeyi umuyor.

© Deutsche Welle Türkçe

Wolfgang Landmesser/A. Günaltay

Editör: Murat Çelikkafa