Avrupa'da kemerler sıkılıyor

Uluslararası Para Fonu (IMF) ile birlikte hazırlanan 750 milyar euroluk kurtarma paketi, piyasalar üzerindeki etkisini göstermeye başladı. Wall Street dün, günü yüzde 4’lük bir artışla kapatırken, pek çok Avrupa borsası da yükseldi. Kurtarma paketine en fazla katkıyı sağlaması öngörülen Almanya’daki tartışmalar ise hâlâ devam ediyor. Bugün yapılan bakanlar kurulu toplantısında, Almanya’nın pakete katkısıyla ilgili yasa tasarısı onaylandı.

Yunanistan’daki borç krizi, AB içindeki yüksek borç oranlarına sahip diğer ülkelerle ilgili endişeleri daha da artırdı. Portekiz, İrlanda, İtalya, Yunanistan ve İspanya’nın İngilizce isimlerinin baş harflerinin alınmasıyla PIIGS olarak adlandırılan bu beş ülke de rekor düzeyde borçlanmış durumda. AB’nin hazırladığı son kurtarma paketinin endişeleri gidererek piyasaları rahatlatması hedefleniyor.

PIIGS devletlerinin önlemleri

Paketin kabul edilmesinden sonra açıklama yapan AB Dönem Başkanı İspanya'nın Dışişleri Bakanı Miguel Angel Moratinos, bu adımın spekülatörlerle mücadeleye bir son vermesini umduğunu belirtti. Şüphesiz İspanya da borç yükü altındaki bir ülke olarak, bu önlemlerin ülkesine rahatlama getirmesini bekliyor. Yunanistan’dakine benzer bir kriz yaşamasından endişe edilen İspanya’da da ek tasarruf önlemleri alındı. Öte yandan Portekiz, Brüksel’deki müzakereler sonrası bütçe açığını gelecek yıl yüzde 5,1’ e indirme sözü verdi. 2009’da yüzde 14,3’lük bütçe açığına sahip olan İrlanda’da da kemer sıkma politikası uygulanıyor. AB, İrlanda’dan bütçe açığını bu yıl yüzde 12’ye düşürmesini istedi.

Yunanistan’da kararlaştırılan sert tasarruf önlemleri nedeniyle ülkede günlerce gösteriler düzenlenmiş, şiddet olayları yaşanmıştı. Borç yükü altındaki ülkelerin vatandaşları, sıkı tasarruf önlemlerine tepki gösterirken, borçlu ülkelere maddi destekte bulunacak ülkelerin vatandaşları da ağır bir borç yükü altına girmekten endişe ediyor. Yaptığı açıklamayla endişeleri gidermeye çalışan Almanya Başbakanı Angela Merkel, "Önlemlerimizin arka planında, Almanya’daki vatandaşlarımızın parasının korunması yatıyor" dedi.

Almanya Dışişleri Bakanı Guido Westerwelle’nin açıklaması da Başbakan’ın açıklamalarını tamamlar nitelikteydi: "Şunu bir kez daha vurgulamak istiyorum; burada söz konusu olan borsalar ya da piyasaların korunması değildir. Tam aksine bu önlemler, vatandaşlarımızın parasının korunmasıyla ilgilidir. Bu nedenle, söz konusu önlemleri alıyoruz."

Almanya'da tartışmalar sürüyor

Angela Merkel, Başbakanlık'ta parti ve meclis grup başkanlarıyla bir araya gelerek, kararlaştırılan kurtarma paketini değerlendirdi. Merkel, paketi başka bir alternatifi olmayan bir önlem olarak nitelendirirken, muhalefetteki kuşku hâlâ devam ediyor.

Ana muhalefetteki Sosyal Demokrat Parti'nin Genel Başkanı Sigmar Gabriel, endişelerini "Buradaki asıl konu, sorunun kökenine nasıl ulaşılacağı, spekülasyonların nasıl sona erdirileceği ve finans piyasalarının, spekülatif hareketlerin maliyetine nasıl katkı sağlayacağıdır. Hükümet ve devlet başkanları, tüm bu soruları bir kez daha yanıtsız bıraktı" sözleriyle dile getirdi.

750 milyar euroluk kurtarma paketinin 440 milyar eurosu, Euro Bölgesi ülkelerince karşılanacak. En büyük katkıyı ise Fransa ve Almanya yapacak. Fransızlar, İngiltere’nin de pakete dâhil olmasını istedi ancak İngilizler, Euro Bölgesi’nde yer almadıklarını belirterek, konunun Euro Bölgesi’ni ilgilendiren bir sorun olduğunu açıkladı.

Romanya da kemer sıkıyor

Öte yandan PIIGS devletlerinin yanı sıra Avrupa’yı endişelendiren bir başka ülke ise Romanya. 2009 yılında, IMF ile 20 milyar euroluk bir kredi anlaşması yapan Romanya, pek çok alanda reform ve tasarruf sözü vermişti. Vaatler yerine getirilmeyip, bütçe açığı tekrar artınca IMF heyeti, Romanya hükümeti ile bir kez daha bir araya geldi. Romanya Devlet Başkanı Traian Basescu, geçtiğimiz günlerde IMF heyeti ile yaptıkları toplantı sonrası, Yunanistan gibi kemer sıkma politikası başlattıklarını bildirdi. Bu politikadan en çok etkilenecek olanlar ise emekliler ve memurlar.

Basescu, "Tüm kamu görevlilerinin maaşları dörtte bir oranında azaltılacak. Emekli maaşı ile işsizlik parası da yüzde 15 oranında kesilecek" açıklamasını yaptı.

© Deutsche Welle Türkçe

Derleyen: Başak Sezen (AFP/dpa/DW)

Editör: Murat Çelikkafa