1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Avrupa’da sağ kazandı

8 Haziran 2009

375 milyon seçmenin sandık başına çağrıldığı bu yılki AP seçimleri, tarihin ülkeleraşırı en büyük seçimi oldu. Seçimlere katılım düşük kalırken, pek çok ülkede seçmen, iktidar partilerini cezalandırmak için oy kullandı.

https://p.dw.com/p/I5Lp
Strazburg'daki Avrupa Parlamentosu binası
Strazburg'daki Avrupa Parlamentosu binasıFotoğraf: DW Montage/ picture-alliance/ dpa

Avrupa genelinde Avrupa Parlamentosu seçimlerine katılım 2004’teki yüzde 45,47’den bu yıl yüzde 43,55’e düştü. Seçimlere katılımın düşüklüğü, seçmenlerin kendi ülkelerindeki iktidar partilerini cezalandırdığı bir protesto olarak değerlendirildi. Çoğu ülkede muhalefet partileri iktidar partilerinden çok oy aldı.

Almanya'dan Hristiyan Demokrat ve Hristiyan Sosyal Birlik partilerinin de üyesi bulunduğu ve muhafazâkar partilerin oluşturduğu Avrupa Halk Partisi Grubu (EPP-ED), Avrupa Parlamentosu’nda ilk sıradaki yerini korudu. EPP-ED, 736 sandalyeli Avrupa Parlamentosu'nda 267 sandalye kazandı ve temsil oranını yüzde 36,7’ye yükseltti. Sosyaldemokrat partilerin oluşturduğu Sosyalist Grup oylarında ise yüzde 6’lık güçlü düşüş kaydedildi. 159 sandalye kazanan Sosyalistler yüzde 21,6 ile Parlamento'daki en büyük ikinci güç oldu.

Liberallerin (E LDR) sandalye oranı yüzde 12,7’den yüzde 11’e, sandalye sayısı 81’e düştü. Yeşiller (Greens/EFA) ise yüzde 2 oy artışıyla oranı yüzde 7,3’e, sandalye sayısını ise 54’e yükseltti. Sol Grubun sandalye sayısı ise 34 oldu. EPP grubundan ayrılan İngiliz muhafazakarların da dahil olduğu ’Diğerleri’ grubu ise 88 sandalye kazandı.

Fransa Cumhurbaşkanı Sarkozy, eşi Carla Bruni ile Pazar günü sandık başında
Fransa Cumhurbaşkanı Sarkozy, eşi Carla Bruni ile Pazar günü sandık başındaFotoğraf: dpa

Brown'a darbe, Sarkozy'ye yeşil ışık

Sonuçlar, Avrupa Parlamentosu'ndaki güç dengelerinde önemli bir değişikliğe yol açmayacak. Ancak seçimler ülkelerin kendi içlerinde çalkantılara yol açacak sonuçlar getirdi. İngiltere’de skandallarla çalkalanan Gordon Brown hükümeti, bakanların istifaları ve yerel seçimlerde uğranan hezimetin ardından Avrupa Parlamentosu seçimlerinde de yüzde 7’lik oy kaybı yaşadı. İngiliz Muhafazakar Parti aldığı yüzde 14,4 oy ile Birinci Dünya Savaşı sonrasındaki en büyük oy kaybı ile karşı karşıya kaldı. Avrupa karşıtı UKIP partisinin yüzde 17,1 ile Muhafazakârlar’ı geride bırakması da Başbakan Brown üzerindeki istifa baskısını artırdı.

Fransa’da Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy’nin koalisyonu Avrupa Parlamentosu’ndan en güçlü parti olarak çıktı. Muhafazakar UMP oyların yüzde 27,7’sini alırken sosyalist PS yüzde 16,8 ile büyük kan kaybı yaşadı. Daniel Cohn-Bendit liderliğindeki Yeşiller ise yüzde 15,7’lik oy oranıyla büyük bir sürprize imza attı.

İspanya'da iktidardaki Sosyalistler büyük oy kaybına uğrarken muhalefetteki muhafazakâr Halk Partisi, 2000 yılından bu yana ilk kez ülke çapında bir seçim kazanmış oldu. Portekiz'de de iktidardaki Sosyalist Parti hezimete uğradı. Malta ve Yunanistan'da muhalefetteki sosyalistler kazanırken, Bulgaristan ve Romanya'da seçimler hile suçlamalarının gölgesinde kaldı. İsveç'te ise seçimlere internet üzerinden bedava veri indirme hakkı talebiyle giren Korsanlar Partisi yüzde 7,4 oy aldı.

Seçim sonuçları aşırı sağcı Wilders'in yüzünü güldürdü
Seçim sonuçları aşırı sağcı Wilders'in yüzünü güldürdüFotoğraf: picture-alliance/ dpa

Aşırı sağın yükselişi

Avusturya’da iktidardaki Sosyaldemokratlar (SPÖ) ağır bir yenilgiyle karşılaşırken AB karşıtları zafer kazandı. SPÖ bir önceki seçimlere göre yüzde 9,5’lik oy kaybıyla yüzde 23’e geriledi ve ulusal bazda 1945 sonrasının en ağır hezimetine uğradı. AB karşıtı Hans-Peter Martin’in partisi yüzde 18 ile en güçlü üçüncü parti oldu. Aşırı sağcı Özgürlükler Partisi ise oy oranını yaklaşık yüzde 7 artırarak yüzde 13’e ulaştı.

Hollanda'da ise iktidardaki Hristiyan Demokrat İttifak seçmen tarafından cezalandırılırken, İslam karşıtı Geert Wilders’in Özgürlük Partisi seçimden en güçlü ikinci parti olarak çıktı.

Macaristan, Bulgaristan, Romanya ve Slovakya'da da aşırı sağcılar oy oranını artırdı. Finlandiya'da aşırı milliyetçi ve yabancı düşmanı ‚Gerçek Finliler' partisi Avrupa Parlamentosu'na girmeyi başardı. Danimarka'da da aşırı sağcı DVP oy oranını yüzde 6,8'den yüzde 15'e yükseltti.

dpa/BK

Editör: Murat Çelikkafa