Avrupalılık heyecanı azalıyor
18 Temmuz 2012
Başkent Bükreş’in güneyindeki, yüksek apartmanlardan oluşan bir site. 70 yaşlarındaki bostancının tezgâhında biraz domates, biber ve sarımsak var. Haftada iki gün bahçesinde yetiştirdiği ürünleri satarak karnını doyurmaya çalışıyor. Yanı başındaki marketten ucuz olduğu için tezgâhı kısa zamanda boşalıyor. Bostancı, "Romanya'da fakirlik artıyor. Devlet Başkanı Basescu’nun tasarruf önlemleri yüzünden durum daha da kötüye gidiyor. İktidardan uzaklaşmazsa aç kalırız. Ötekilere de bir şans tanıyalım" diyor.
Ötekilerden kasıt, Başbakan Ponta’nın liderliğinde Basescu’yu devirmeye çalışan Demokrat Liberal Parti ile Sosyal Demokrat Parti. Basescu’nun akıbetini halkoylaması tayin edecek. Basescu liderliğindeki muhafazakâr kanat katı tasarruf tedbirleri uyguluyor. Ücretler düşürüldü, emekli maaşları donduruldu, katma değer vergisine zam yapıldı.
Lükse para yok
Sosyal Demokratlar iktidara gelir gelmez, ortalama 100 euroyu bulan emekli aylıklarını artırıp memur maaşlarına zam yapacaklarını duyurdu. Kütüphanede çalışan Florin Preda, 300 euro ile ev geçindirmek zorunda. Aylığı kira ve yiyeceğe ancak yetiyor. Lükse harcayacak parası yok. Preda, "Orta halli Rumen olarak günü kurtarmaya ve hayatta kalmaya çalışabilirsiniz. Plan program yapmaya paranız yetmez. Orta direk diye bir şey kalmadı. Toplum, az sayıdaki çok zenginle fakir kitleler arasındaki kutuplara ayrıldı. Artık Avrupa ülkesi sayılmayız. Latin Amerika ülkesine döndük" şeklinde konuşuyor.
Romanya, Avrupa Birliği’nin zenginlik sıralamasında sondan ikinci. Tuna vadisindeki verimli topraklarla Karadeniz kıyısındaki zengin petrol yataklarına rağmen, köylerde at arabalarından geçilmiyor. Şehirlerde elden düşme Batı Avrupa otomobillerine rastlanıyor.
İlerleme ekonomi dışındaki alanlarda sağlanabildi. 2005 yılından bu yana yargı siyasetten daha bağımsız hale geldi. Bu ülkeyi gözetim altında tutan Avrupa Birliği’nin baskısı da boşa gitmedi. Aralarında eski Sosyalist Başbakan Adrian Nastase’nin de bulunduğu yolsuzluk suçlusu politikacılar hapis cezasına çarptırıldı.
Merkez Sol koalisyon hükümeti yıldırım yasa ve kararnamelerle Romanya’yı eskiye götürmeye çalışıyor.
'Yargıyı kontrol etmeye çalışıyorlar'
Yıllardır yolsuzlukla mücadele edip yargı bağımsızlığı için uğraş veren yargıç Cristi Danilet, Romanya’nın içinde bulunduğu durum hakkında şunları söylüyor:"Bağımsız yargı yolsuzluk yapan politikacılarla ilgili dava dosyalarını hazırlıyor. Kendilerini nasıl bir tehlikenin beklediğini gören politikacılar da yakayı kurtarmak için yargıyı kontrol altına almaya çalışıyor. Romanya’da olup biten, bağımsızlığını kazanmış olan yargıdan siyasî intikam alma girişimidir."
Romanya’nın hukuk devleti ilkeleri sallanıyor. Adli reformlar çıkmazda. Avrupa Birliği, üyesi Romanya’yı yaptırımla tehdit ediyor. Pazardaki genç kadın çaresizlik içinde başını iki yana sallıyor ve "Yeni hükümet de hiçbir şeyi değiştiremeyecek. Vaat karın doyurmaz. Böyle gelmiş, böyle gider. İktidara gelen ülkeyi soydu. Paylaşacak bir şey bırakmadılar. Elimden gelse buraları terk eder, doğacak çocuğuma iyi bir gelecek hazırlardım" diyor.
© Deutsche Welle Türkçe
Karla Engelhard / Çeviri: Ahmet Günaltay
Editör: Başak Sezen