1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Avrupa'nın kimsesiz çocukları

5 Aralık 2013

Çalışmak için yurt dışına giden Doğu Avrupalıların çoğu çocuklarını kendi ülkelerinde bırakmak zorunda kalıyor. Aile ortamından mahrum olan bu çocuklar depresyondan cinsel istismara kadar pek çok sorunla karşı karşıya.

https://p.dw.com/p/1ATK4
Fotoğraf: Andrea Diefenbach

Sivil toplum kuruluşlarının tahminlerine göre AB üyesi devletlerde, özellikle Romanya, Bulgaristan ve Polonya'da, yaklaşık 500 bin çocuk, Caritas'a göre Ukrayna'da 9 milyon çocuk, bazı araştırmalara göre Moldova'da çocukların yarısından fazlası dönem dönem anne ya da babasız hayatlarına devam ediyor. Doğu Avrupa'nın bu kimsesiz çocukları hem sosyal hem politik açıdan önemli bir tartışma konusu.

Hikâyeler hep birbirine benziyor. İşsizlik oranının yüksek olduğu kırsal kesimde, insanlar ailelerini geçindirmek için göç ediyor. Hasta bakıcı, dadı, inşaat ya da tarım işçisi olarak yurtdışında, genel olarak AB üyesi devletlerde, çoğunlukla yasadışı olarak çalışıyorlar. Çocuklar ise geride ya akrabalarla ya da tek başlarına kalıyor.

Aile modeli eksik

Psikolog Ian Feldman, Moldova'daki çocukların yüzde 20'si ile 40'ı göçün izini taşıdığını belirtirken, bunu sosyal bir trajedi olarak tanımlıyor. Feldman bu çocukların aile modelinin eksikliğiyle yakınlığa ihtiyaç duyduğunu, bazı kişilerin bu durumu kullandıklarının altını çiziyor. Çocukların, fiziksel yakınlık sınırlarını ailelerinden öğrenemediklerini vurgulayan psikolog, Moldovalı bu kimsesiz çocukların yaklaşık yüzde 10'unun cinsel istismara uğradığını belirtiyor. Sosyologlara göre bu çocukların tıbbi bakıma, düzenli beslenmeye ihtiyacı var. Çoğu depresyonla savaşırken, okulda problemler yaşıyor.

AB üyeliği bir avantaj mı?

Kısa bir süre önce Vilnius'ta AB ile ortaklık anlaşması imzalayan Moldova, AB ile serbest ticaret anlaşması imzalanmasını ve vizesiz dolaşım hakkı kazanılmasını umuyor. Ülkede bu sayede kimsesiz çocukların durumlarının iyileşeceği beklentisi hâkim.

Komşu ülke Romanya'da ise AB üyeliğinin olumlu etkileri tartışmaya açık. Seyahat özgürlüğü ve iş piyasasına daha iyi erişim, özellikle İtalya ve İspanya'ya yeni bir göç dalgası başlattı. Bükreş'teki Soros Vakfı'ndan sosyolog ve göç uzmanı Victoria Nedelciuc ise AB üyeliğiyle Romanyalı ‘öksüzlerin' durumunun iyileştiğine inanıyor zira Romanyalılar AB'de özgürce seyahat edebiliyor, çocuklarını daha sık ziyaret ediyor. Seyahat masrafları daha düşük olduğu için çocukların da ebeveynlerini yurt dışında ziyaret edebildiğini belirten Nedelciuc, bazı çocuklar yurt dışında anne-babalarıyla beraber yaşamaya başladığını da ekliyor.

Yeni düzenlemeler şart

Bir yandan Avrupa'nın bu çocukların refahı için daha fazla çaba gösterebileceği eleştirisi de dile getiriliyor. Uzmanlar, aile birleşimi hakkındaki AB direktifinin, tüm AB üyesi ülkelerde aynı şekilde uygulanmasını öneriyor. Fakat yine de en büyük desteğin yurt dışında çalışan anne-babalara ülke içinde iş imkânı sağlamak olduğu konusunda herkes hemfikir.

© Deutsche Welle Türkçe

Martin Nejezchleba / Aslı Polatdemir

Editör: Başak Özay