Azeri kadınlar insan tüccarlarının kurbanı

Azerbaycan’ın Rusya, ABD ve Batı Avrupa ülkeleri ile bağlantısına dikkat çeken kadın hakları savunucusu Mihriban Zeynelova, Azerbaycanlı kadınların işçi ya da hizmetçi olarak çalıştırılmak üzere özellikle İsveç, Kanada, Suriye ve Rusya’ya gönderildiğini belirtiyor. Zorla organlarını satmak için ise Fransa ve ABD’nde gönderiliyorlar.

Bu bilgileri 8 yıl içinde toplayan Mihriban Zeynelova, Bakü’de “Clean World - Temiz Dünya” adlı bir örgütün yöneticisi. Ülkesinde kadın ticareti konusunu ilk kez açıkça gündeme getiren Zeynelova, tüccarların eline düşen kadınlarla ilgileniyor, onlara psikolog buluyor ve bazen iş bulmalarına da yardımcı oluyor.

Azerbaycan’daki yetkili makamlar tarafından uzun süre var olduğu reddedilen bu sorunla ilgili enformasyon toplamanın yanı sıra, anketler de yapan Zeynelova, fuhuş için kadınların özellikle Türkiye, Dubai, Pakistan, İran ve Rusya’ya satıldını söylüyor. Zeynelova, sadece Türkiye üzerinden her ay 500 kadının Dubai’ye satıldığını, kadın tüccarlarının bazen tek bir kişi, hatta kurbanın yakın bir akrabası olduğunu, ancak kadın ticaretinin büyük ölçüde çetelerin elinde olduğunu belirtiyor.

İşsizlikten kadınlar etkileniyor

Azerbaycan’da nüfusun yüzde 40’ından fazlası yoksulluk içinde yaşıyor. Azerbaycan, BM ile kadının dışlanmasına karşı anlaşma imzalamış olmasına rağmen, ülkedeki yoğun işsizlik en çok kadınları etkiliyor. 70 yıl boyunca Sovyetler Birliği’ne bağlı olan Azerbaycan’da, o dönemde kadın-erkek eşitliği temel ilkelerden biriydi.

Yine de bu ülkede, Şoven bir erkek toplumu varlığını korudu. Komşu Ermenistan ya da Dağlık Karabağ bölgesiyle sürüp giden gerginlik, erkeklerin saldırganlık ve şiddet eğilimlerini körükleyen unsurlar arasında. Kadına karşı şiddete ilişkin henüz hiçbir istitistik yapılmamış. Azerbaycan’da hala kadın sığınma evleri yok.

Son dönemlerde ilerleme sağlandı

Kadın ticaretine karşı başlattığı mücadelenin ilk zamanlarında iyi gözle bakılmayan Mihriban Zeynelova, artık saygın bir isim. Durumu değiştirmek isteyen bazı polis, sınır koruma görevlisi ya da savcılar, onu arıyor, neler yapılabileceği konusunda görüşüyorlar.

Politik yönden de bazı küçük ilerlemelerden söz etmek mümkün. Devlet Başkanı İlham Aliyev 2004 yılında insan ticaretiyle mücadeleyi kapsayan bir eylem planını yürürlüğe koydu. Aynı zamanda parlamento, insan ticaretini cezaya tabi tutan bir yasayı kabul etti.