Bakıcıların göçü

Çok çalışkan, zor koşullardan yılmayan, kendilerine güven duyulabilen, iyi lisan bilgileri olan, güler yüzlü, yardımsever ve günün her saatinde görev yapabilecek personel bunlar; hem de uygun fiyatlara. İşte doğu Avrupa’dan gelen bu vasıftaki 100 bin kadar bakıcı personel Almanya’da çalışıyor.

Doğu Avrupalı bakıcı kadınlar yardıma muhtaç durumdaki kişilerin yemek yemelerine, giyinmelerine yardımcı oluyorlar, çamaşırlarını yıkıyorlar, yemeklerini pişiriyorlar, yaşlı ve hasta insanların evlerini temizliyorlar. Şu sıralar hatta tıbbî bazı bakım görevleri de üstleniyorlar. Örneğin bakıma muhtaç durumdakilerin tuvalet ihtiyaçlarını gidermelerine yardımcı oluyorlar. Ancak ilâç vermeleri ya da hafif yaraları tedavi etmeleri hâlâ yasak.

Doğu Avrupalı bakıcılar her zaman yasal yolları kullanmıyor; ancak Almanya'daki yaşlı ve hasta bakım sisteminden ayrı düşünülmeleri de artık olanaksız. Zira Alman personel tarafından yapılan tam günlük bakım hizmeti ayda 10 bin Euro'ya mal oluyor.



2011 yılından bu yana sağlanan kolaylıklar

1 Mayıs 2011 tarihinden bu yana AB üyesi Polonya, Macaristan, Çek Cumhuriyeti, Slovak Cumhuriyeti, Estonya, Letonya, Litvanya ve Slovenya vatandaşlarının Almanya'da çalışmaları için özel çalışma izni yükümlülüğü kaldırıldı. Federal Çalışma Ajansı'nın çalışma iznini almak zorunda olanlar, sadece Bulgaristan ve Romanya vatandaşları. Onlar da 31 Aralık 2013 tarihinden itibaren Almanya'da serbest çalışma imkânlarına kavuşacaklar. Almanya'da ev ve temizlik işleri yapmak isteyen Hırvat vatandaşlarının ise Alman ailelere hizmet vermesi için ya uygun meslekî vasıfları olması gerekiyor, ya da AB üyesi ülkelerden bu hizmet için uygun başka bir personel bulunamıyorsa, o takdirde Hırvat vatandaşlarına sıra geliyor.

Bir Alman ailesinin yanında çalışmak için ne yapmak gerekiyor?

Doğu Avrupa'dan ev işlerine yardımcı olacak personeli yasal yoldan çalıştırmanın çeşitli yolları var. Bunlardan biri, Alman ailenin kendisinin işveren konumuna gelmesi. Ancak bunun bürokratik bazı külfetleri bulunuyor. Çalışacak kişi için gerekli olan şeyler, çalışma yapacağınız yerdeki nüfus dairesine ikametgâh kaydınızı yaptırmanız, Federal Çalışma Ajansı'ndan bir çalışma numarası, Maliye Dairesi'nden vergi denkleştirme kartı almanız, ayrıca bir hastalık ve kaza sigortası yaptırmanız...

Ev işleri yapacak kişiye ödenen ücret, eyaletlere göre farklılık gösteriyor ve ayda brüt bin 500 ile bin 900 Euro arasında değişiyor. Haftada 38,5 saat çalışılıyor ve izin hakkınız da bulunuyor. Ev işleri yapacak personelin Almanca bilgisi olması da şart koşuluyor.



Yabancı işveren de ev işleri personelini Almanya'ya yollayabiliyor

Yaşlı yakınına evde bakım imkânı sunmak isteyen, ama resmen işveren konumuna girmek istemeyen bir kişi, özel iş bulma ajanslarından yararlanabiliyor. Bu, doğu Avrupa'dan iş gücünü istihdam etmenin yasal yolu. Almanya'daki iş ajansları, sigortalı kadın personel çalıştıran yabancı part-time firmaları ile işbirliği içerisinde. Çoğu kez doğu Avrupalı iki bakım personeli kadın dönüşümlü olarak her üç ayda bir Almanya ile memleketleri arasında gidip-geliyorlar.

Bakım yaptırmak isteyen Alman aileler, orta ve doğu Avrupa'nın sekiz AB üyesi ülkesinden serbest çalışan statüsündeki personeli istihdam edebiliyorlar. Bunların sadece geldikleri ülkelerde sigortalı olmaları gerekiyor. Ancak Alman aileler bir nevî bakım firması olmadıklarından, bakım personeline toplu iş anlaşmalarına uygun tarifelerden ödeme yapmak zorunda da değiller. Bu yüzden bu tür bakım personeline ödenen ücretler düşük seviyede de olabiliyor.     

© Deutsche Welle Türkçe

Bistra Usunova-Seiler / Çelik Akpınar

Editör: Nihat Halıcı