Baradey'in İsrail temasları başlıyor

Baradey ayrıca, İsrail’in elinde bulundurduğu tüm nükleer ürünlerle ilgili bilgiyi vermesini sağlayacak bir anlaşmayı da kabul ettiğini görmeyi arzuladığını belirtti. Ancak Dr. El Baradey, İsrail’e nükleer konuda bir baskı yapmak niyetinde olmadığını, zaten böyle bir gücü de bulunmadığını ekledi.

El Baradey‘in temasları çerçevesinde, İsrail’in Atom Enerjisi Komisyonu Başkanı ve görevlileri ile biraraya gelecek. Baradey bu görüşmede İsrail’in de, Uluslararası Atom Enerji Ajansı başkanlığında Ortadoğu’nun nükleer silahlardan arındırılması çerçevesinde düzenleyeceği uluslararası konferansa katılmasını isteyecek. Baradey, ayrıca kendi kurumundan denetçilerin İsrail’deki nükleer faaliyetleri denetlemesi fikrini İsrail’deki muhattablarına sunacak.

Ancak İsrail’in bilinen tavrı, 150 ila 200 arasında bulunduğu tahmin edilen nükleer silah potansiyelini ”açıklamamak ve göstermemek” üzerine kurulu. İsrail hükümeti, Nahal Sorek adlı araştırma reaktöründe, Uluslararası Atom Enerjisi denetimlerine izin verse de şiddetli biçimde Dimona nükleer tesisinde uluslararası denetime karşı çıkıyor.

Gündemde neler var?

Nükleer uzmanı ve İsrail hükümet yetkilileri arasında, İsrail’in imzalamış olduğu ”Reaktörlerin Korunması Anlaşması”, ”Nükleer Felaketleri Önleme Programı”, ”Teröristlerin nükleer silah veya hammaddelerini elde etmesine engel olan programlar” gibi konular da ele alınacak.

Temasların önemli bölümünde, her iki tarafın da İran’ın nükleer programı konusunu gündeme getirmesi bekleniyor. İsrailli yetkililer, istihbarat örgütü tarafından hazırlanan ve İran’ın 2008’de tam kapasiteli nükleer ülke olacağını, İran’ın bu gücünden vazgeçmek gibi bir niyeti olmadığını anlatan raporu da Baradey’e anlatacaklar.

Baradey, İsrail Başbakanı Ariel Şaron ile perşembe günü ülkeden ayrılmadan önce görüşecek. Ancak Şaron daha konuğu gelmeden tavrını net bir şekilde İsrail radyosuna verdiği demecinde ortaya koydu. Şaron, Baradey’nin neyi görmek için geldiğini bilmediğini, ancak İsrail’in nükleer konulardaki politikasının da değişmeyeceğini belirtti.

Vanunu’nun karşı çıkışı sürüyor

Öte yandan, 1986 yılında İngiliz Sunday Times Gazetesi’ne, çalıştığı Dimona nükleer reaktörünün 60 fotoğrafını vererek o tarihten bu yıl nisan ayına kadar hapis yatan Mordechai Vanunu, İsrail’in nükleer politikasına karşı çıkmaya devam ediyor. ”İsrail hükümeti politikasını değiştirip reaktörlerin kapılarını açmalıdır” diyen Vanunu, İsrail’in İsrail vatandaşlarını, Arap vatandaşları ve dünyayı kandırmaktan vazgeçmesini tavsiye ettiğini söyledi.

Ortadoğu Dörtlüsü

İsrail’in tek konuğu El Baradey de değil. Ortadoğu Dörtlüsü veya Quartet olarak bilinen ABD, Birleşmiş Milletler, Avrupa Birliği ve Rusya’nın temsilcilerinden oluşan heyet İsrailli yetkililer ile Kudüs’te bir görüşme yaptı. İsrail’in Gazze’den çekilmesini takiben güvenlik alanında Mısır’ın oynayacağı rolün tartışıldığı görüşmeleri bugün dörtlünün Ramallah’ta Filistin Başbakanı Ahmet Kurey ile yapacağı görüşmeler takip edecek.

Ahmet Kurey kendisinin yapacağı bu görüşmenin, dörtlünün yeniden Ortadoğu sorununa eğileceğinin işareti olmasını umduğunu söyledi. Dörtlü, Ortadoğu temaslarında Gazze’den çekilme planının güvenlik ile ilgili Mısır teklifini tartışırken İsrail Dışişleri Bakanı Silvan Şalom da aynı konuyu Colin Powell ile dün akşam Washington’da ele aldı.