Bask bölgesinde görüş ayrılıkları

Bask bölgesinin başkenti Vitoria’dayız. Kentteki bölge parlamentosunda geçen Aralık ayı sonunda Bask bölgesine daha fazla özerklik verilmesini öngören plan kabul edilmişti. Plan, geçen hafta İspanyol Parlementosu’nda milletvekillerinin yüzde 90’ı tarafından reddedildi. Siyasi gözlemcilere göre, bağımsız bir devlete sahip olmak, Bask hükümetinin açıkça dile getirmediği asıl amacı. Reddedilen planla Bask’ın İspanya’ya sadece bir uyum anlaşması ile bağlı olması amaçlanıyordu. Bu da bölgenin kendi sosyal ve adalet sistemi ile neredeyse bağımız bir statü kazanması anlamına gelecekti.

Bask Başbakanı İbarretxe’nin 17 Nisan’daki bölgesel seçimlerde mümkün olduğunca çok Basklı milliyetçinin desteğini almak istediği bildiriliyor. İbarretxe, parlamentodan çıkan sonucun ise kendisini yıldırmadığı izlenimi vererek “Geleceğimizle ilgili kararları, Bask bölgesinde yaşayan biz Basklılar veririz“ diyor. Ancak İbarretxe’nin değinmediği nokta ise bu konuda Bask içinde görüş ayrılıkları ve bölünmeler olduğu.

İspanya yanlıları da var

Vitoria Belediye Meclisi’nin Sosyalist Üyesi Maite Pagazourtundua, kardeşini ETA örgütünün düzenlediği saldırıda kaybetmiş. Yerel politikacı Bask bölgesinde, milliyetçiler kadar İspanya yanlılarının da olduğu kabul edilmediği sürece, sorunların çözülemeyeceğini söylüyor. Siyasi gözlemciler ise bölgedeki kemikleşmiş sorunları çözmek ve karşıt cepheleri yakınlaştırmak için sadece diyaloğun yetmeyeceğini düşünüyor. Bunun için sonunda bir uzlaşıya varılması gerektiği belirtiliyor.

İspanya Başbakanı Jose Luis Zapatero da aynı görüşte. Zapatero bu konuda “Bask bölgesinin İspanya’nın geri kalanıyla ile ilişkilerinin biçimine karar verecek olan tüm Basklılar ve İspanyollar’dır. Yoksa Basklılar’ın yarısı değil“ diye konuşuyor.

ETA sempatizanları

Ancak aşırı milliyetçi Basklılar böyle düşünmüyor. İspanya’yı istilacı olarak gören anlayış, bölgede yasaklı ETA örgütünün sempati toplamasına yol açıyor. Siyasi gözlemcilere göre ETA, düzenlediği saldırılarla sadece korku yaymakla kalmıyor, aynı zamanda bölgedeki siyasi gerginliğin aşılmasını da engelliyor. İbarretxe’nin planının da Aralık sonunda bölge parlamentosundan, ETA sempatizanı milletvekillerinin desteği ile geçtiği bir sır değil.

Bölge parlamentosunda plan, milletvekillerinin yüzde 53’ünden „evet“ oyu almıştı. Ancak Bask bölgesi halkı arasında güç, milliyetçilerin elinde. ETA’nın siyasetteki kolu yasaklı Batasuna partisinin üyeleri kendilerini İspanyol baskısının kurbanları olarak tanımlıyor.