Berlin’de yeni hükümetin Türkiye uzlaşması
9 Kasım 2005
Dr. Kramer, Türkiye’nin AB üyeliği Almanya’daki seçim kampanyası sırasında tartışılmıştı, koalisyon görüşmelerinde de konu olduğu biliniyordu. Sonunda koalisyon anlaşmasında “Türkiye’nin AB üyeliğine ilişkin görüşmelerin otomatik olarak üyelik anlamına gelmeyeceği” ifadesinin yer alacağı açıklandı. Bu açıklama, Hrıstiyan Birlik Partilerinin “ayrıcalıklı ortaklık” önerisinden farklı. Bu konuda Sosyal Demokratların dediği olmuşa benziyor. Siz bu sonucu nasıl değerlendiriyorsunuz?
“Bence bu sadece formel bir sonuc, ifadeye bakıldığında sosyal demokratların dediği olmuşa benziyor, ama bu ifade yeni federal hükümetin, Schröder ve Fischer’in politikasını devam ettireceği anlamına gelmiyor. Bence Almanya, Brüksel’de Türkiye’nin AB üyeliğine karşılık ayrıcalıklı ortaklık formülünde ısrarlı olmayacak, ama bir önceki hükümet döneminde olduğu gibi Türkiye’nin üyeliğini ne pahasına olursa olsun desteklemeyecek. Bu konudaki uzlaşma, müzakerelerin sonucunu ve komisyonun önerisini beklemek olacak. Bu konuda Almanya’nın özel girişimleri olacağını sanmıyorum. Öte yandan, Angela Merkel ve Hrıstiyan Birlik partilerinin ayrıcalıklı ortaklık politikasından vazgeçmediği açık, sadece bu politika yeni Berlin hükümetinin politikası olmayacak.”
Sizce bu sonuca ulaşılmasında AB’nin Türkiye’ye ilişkin kararlarının değiştirilmesinin en azından şimdilik söz konusu olmaması da rol oynamadı mı?
“Tabii bu da bir rol oynamıştır. Angela Merkel yeni hükümetin AB’nin kararlarına uyacağını zaten söylemişti. Yani Alman tarafı kararların değiştirilmesi için girişimde bulunmayacak. AB’nin 3 Ekim’deki kararı ve üyelik politikası çerçevesinde çalışması beklenecek.”
Yılbaşından itibaren Dönem Başkanlığı Avusturya’ya geçecek. Avsuturya özellikle 3 Ekim’de müzakerelerin başlatılması kararının son ana kadar beklenmesine neden olan ülke oldu. Sizce Avusturya’nın Dönem Başkanlığı ile Türkiye rüzgarı karşıdan mı alacak?
“Sanmıyorum. Bence artık hiçkimse Türkiye ile müzakareler konusunda değişiklik istemiyor. 20 Ekim’den bu yana tarama süreci devam ediyor. Bu bir yıl sürecek, yasalar birbiri ile karşılaştırılacak, değişiklikler yapılacak ve ondan sonra müzakerelerin başlayıp başlamayacağına karar verilecek. Sanırım, AB’nin tüm üyeleri bu sürecin tamamlanmasını bekleyecekler. Bu sürecin değişmesi sadece, Türkiye’yi yeniden gündeme getirecek önemli bir politik değişiklikle mümkündür. Bence Avusturya’nın Dönem Başkanlığında yeni bir şey olmayacak.”
Bir başka soru: Almanya’nın Türkiye’ye Leopard II tanklarının satışına izin verdiği açıklandı. Yeşiller her zamanki gibi bu kararı eleştirdi ve Türkiye’de ordunun yerine sivil toplumun desteklenmesini istedi. Leopard II tanklarının satışı politika değişikliğinin bir göstergesi mi?
“Ben bir politika değişikliği görmüyorum. Bu sevkiyat konusunda uzun süredir pazarlık yapıldı, koşullar tartışıldı. Üstelik bu tanklar yeni değil, elden geçirilmiş eski tanklar. Türk tarafı buna rağmen ilgi gösterdi. Zaten Leopard I tankları vardı, şimdi bunları yeniliyorlar. Berlin hükümetinin de daha önce tank satışı konusunda farklı bir tutumu yoktu. Bu kararı fazla abartmamak gerek.”