1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Beslan saldırısının yıldönümü

Ajanslar29 Ağustos 2005

Kuzey Osetya’daki Beslan kenti bundan tam bir yıl önce kanlı bir saldırıya sahne oldu. 1 Eylül 2004 tarihinde Çeçen militanlar Beslan’daki bir okulu basarak içeride bulunan çoğu çocuk binden fazla kişiyi rehin almış, Rus özel güvenlik birimlerinin okula düzenlediği kurtarma operasyonunda 330 kişi ölmüştü. Operasyonda bu kadar çok kişinin ölmesi ve olayın hala tam olarak aydınlığa kavuşturulamaması, Beslanlı ailelerin tepkisine neden oluyor.

https://p.dw.com/p/Aaaw
Aileler ölenlerin ardından yas tutmaya devam ediyor
Aileler ölenlerin ardından yas tutmaya devam ediyorFotoğraf: AP

Beslan’daki kanlı rehine dramının üzerinden bir yıl geçtikten sonra Rus hükümeti baskı altında. Kurtarma operasyonunda ölen 330 kişinin yakınları, yetkililerin ilgisiz davranmasından şikayet ediyor ve olayın ört bas edilmeye çalışıldığını iddia ediyor. 1 Eylül günü kurtarma operasyonunda tam olarak neyin olup bittiğini öğrenmek isteyen aileler, sorumluların da cezalandırılması gerektiğinin altını çiziyor.

Anneler olayın peşini bırakmıyor

Beslan’daki Anneler Komitesi’nin Başkanı Susanna Dudiceva, pes etmemeye kararlı. 44 yaşındaki Dudiceva, 13 yaşındaki oğlu Saur’un Beslan’da nasıl öldüğünü öğrenmek istiyor. Dudiceva, “Eğer tüm suçlular cezalandırılırsa o zaman bundan sonraki terör saldırılarını da engelleyebiliriz” diyor. Kurtarma operasyonunun tam bir utanç olduğunu söyleyen Dudiveca, “Okuldan kurtulanları politikacılar değil, Allah kurtardı. Peki ama çocukları rehin alan eylemciler ne oldu da üzerlerindeki patlayıcıların fitilini ateşledi? İşte biz aileler olarak bu sorunun yanıtını bilmek istiyoruz” diyor.

Sağ yakalanan eylemcinin anlattıkları

Operasyonda sağ yakalanan Çeçen eylemcilerden Nur Paşi Kulayev, verdiği yargılandığı davada yaptığı açıklamada, Rus güvenlik görevlilerinden birinin Çeçen eylemcilerden birini vurduğunu ve ayağı bomba düzeneğine bağlı olan bu kişinin yere düşmesiyle de patlama olduğunu tahmin ettiğini anlatıyor. Ancak savcılık bunu yalanlıyor ve rehinelerin bulunduğu okulda patlamadan hemen sonra yangın çıktığını, bu sırada çatının çöktüğünü ve birçok kişinin de bu yüzden öldüğünü savunuyor. Operasyondan sağ kurtulanlar, Rus özel güvenlik birimlerinin, okula ateş çubukları fırlattığını söylüyor. Ancak savcılık bunu da yalanlayarak, yangının eylemcilerden birinin üzerindeki bombayı patlatmasıyla çıktığını iddia ediyor.

İki Devlet Başkanı eylemcilerin teklifini kabul etmedi

Eleştiri oklarına hedef olanlar arasında Kuzey Osetya’nın istifa eden eski Devlet Başkanı Alexander Dsasohow ile İnguş Cumhuriyeti Devlet Başkanı Murat Siasikow da bulunuyor. Çeçen eylemciler her iki politikacının da okula gelmesini ve taleplerini dinlemesini istemişti. Ancak Dsasohow’la Siasikow, bu talebi reddetmişti. Operasyondan kurtulan rehineler, eylemcilerin, iki devlet başkanının okula gelmesi halinde, küçük çocukları serbest bırakma sözü verdiğini hatırlatıyor.

Eylemcilerle pazarlık edilmedi

Beslan’da yaşayanların en önemli eleştirisi, eylemcilerle pazarlık edilmemiş olması. Ayrıca birçoğu, eylemcilerin okula girebilmek için polise rüşvet verdiğine inanıyor. Savcılık bu iddiayı da doğrulamıyor. Beslan Anneleri, tüm umutlarını davada yargılanan bombalı eylemcilerden Kulayev’e bağlamışlar. Anneler, Kulayev’in vereceği bilgiler sayesinde, kurtarma operasyonunun karanlıkta kalan yüzünün aydınlanacağını düşünüyor. Hatta Kulayev’in herşeyi anlatması halinde, cezasının haifiletilmesine bile razılar. Kulayev’in avukatı Albert Pliyev, müvekkilinin, silahların rehine eylemi öncesinde okula sokulup saklandığını söylediğini belirtiyor. Ancak yetkililer bunu yalanlıyor. Kulayev ayrıca eyleme militan olan kardeşi nedeniyle bulaştığını, daha fazla bilgiye sahip olmadığını anlatıyor.

Rus yetkililer ilgisiz

Beslan Anneler Komitesi, Rus yetkililerin bugüne kadar kendilerine yeterince ilgi göstermediğinden yakınıyor. Kanlı Beslan operasyonunun yıldönümünden kısa bir süre önce anneler çocuklarının gömülü olduğu mezarlığa davet edildiklerini, mezarlığa gittiklerinde kötü bir sürprizle karşılaştıklarını belirdiyorlar. Bir hastane aracından indirilen, kimliği belirlenemeyen cesetlerden parçaların bulunduğu tabutun toprağa verildiğini söyleyen anneler, bu olayla, acılarının bir kez daha tazelendiğini kaydediyorlar.

Beslan Anneleri Komitesi Başkanı Susanna Dudiceva isyanını, “Kızdık, çünkü o an mezarlıkta hiçbir politikacı yoktu. Oysa onların da bu olayda sorumluluğu var” sözleriyle dile getiriyor.

“Yıldönüme Putin gelmesin”

Beslanlı anneler, rehine olayının yıldönümüne Rusya Federasyonu Devlet Başkanı Vladimir Putin’in gelmesini istemiyorlar. Anma töreninin organizatörü Julietta Basiyeva, “Buradaki insanlar çok duygusal, Putin’in ziyareti annelerin protestolarına yolaçabilir” diyor.

Putin’e suçlama

İnguş Cumhuriyeti’nin eski Devlet Başkanı, baskın sırasında 26 kadın ve çocuğu kurtaran Ruslan Auşev de Putin’i suçluyor. “Eğer barışın hakim olduğu bir yerde eli silahlı eylemciler bir yere baskın düzenliyorsa, bunda hükümetin tüm birimleri ile polisin de suçu vardır. Hepsi suçlu” diyor.