Akıllara durgunluk veren Bitterfeld

Horst Tischer, Almanya’nın birleşmesinden sonra Bitterfeld’in gösterdiği gelişmeyi anlatırken adeta coşuyor. Eski Bitterfeld Belediye Başkanı, “Aslında inanılması zor bir öykü” diyor. Ama 69 yaşındaki mühendis, yine de bu inanılmaz öyküyü kelimelere sığdırabiliyor.

Tischer bir zamanlar Bitterfeld’e en kirli Doğu Alman şehri unvanı verildiğini, ama kentin bu kimliğinden çoktan kurtulduğunu ve son yıllarda açılan tesisler sayesinde binlerce kişinin iş bulduğunu anlatıyor. Sözü sonunda şehrin yanı başındaki eski linyit madenlerinin nasıl yeşilliklerin ortasındaki bir göle dönüştüğüne getiriyor.

Önce göç

Hızlı kalkınma yıllarından önce Bitterfeld dramatik bir küçülme dönemi geçirdi. Almanya birleştikten sonra birçok işletmenin kapanması yüzünden 75 bin kişi işsiz kaldı. 1990’lı yıllarda her dört Bitterfeld sakininden biri işsizdi. İşsizliğin artması kente nüfus da kaybettirdi. Tischer, öncelikle gençlerin kenti terk etmesine üzüldüklerini söylüyor.

Nüfusun azalıp sanayi tesislerinin bölgeye çekilmesinin işbirliğini zorunlu kılması, 2007 yılında Bitterfeld’e özerk belediyelik statüsünü kaybettirdi. Wolfen, Greppin, Holzweissig, Thalheim, ve Rödgen beldeleriyle birleşip Bitterfeld-Wolfen adını aldı. Yamalı bohçayı andıran yeni belediyenin nüfusu 45 bini buluyor. 1989 yılında sadece Wolfen’de bu kadar Doğu Alman yaşıyordu.

Kimya Parkı

Belediye Başkanı Tischer’in gururla sözünü ettiği sanayi yıldızlarının başında Bitterfeld-Wolfen Kimya Parkı geliyor. 1200 hektarlık bir alana kurulan sanayi bölgesinin yüzölçümü, hemen yanı başındaki Bitterfeld’den fazla. 2001 yılından sonra 3,5 milyar Euro’luk yatırımla burada sanayi şirketleri için adeta bir altyapı cenneti kuruldu. Sanayi bölgesinin mıknatısı andıran cazibesini, burada şimdiye kadar yatırım yapan şirketler de gösteriyor. Bitterfeld’de İsviçre, Norveç, Avustralya, Şili, Fransa, İsveç, Japonya ve ABD merkezli 360 sanayi şirketi kuruldu. Bu şirketlerin başında Akzo Nobel, Bayer ve Evonik (eski Degussa) gibi global oyuncular geliyor. Yeni şirketlerde toplam 11 bin kişi istihdam ediliyor.

Bitterfeld’de kurulan yeni şirketlerden biri nefesleri kesen başarı grafiği çizdi. 1999 yılında kurulan Q-Cells, 2001’in ilk yarısında 19 kişilik kadrosuyla silisyum güneş kolektörleri imalatına başladı. 2007 sonu itibariyle bin 700 kişinin çalıştığı Q-Cells bugün branşındaki dünyanın en büyük şirketi sayılıyor.

Saksonya-Anhalt Eyaleti Başbakanı Reiner Haseloff, ileri teknolojinin bu kilit branşında vasıflı işgücüne istihdam alanı açmasından dolayı Q-Cells’i ödüllendirdi. Haseloff 2010 yılına kadar Bitterfeld çevresindeki güneş enerjisi branşında en az 5 bin kişinin çalışacağını ve bölgenin, Almanya’nın ileri teknolojilerdeki en önemli yatırım yeri olma özelliğini koruyacağını söylüyor.

Aynı zamanda sayfiye cenneti

Bitterfeld - Wolfen sakinlerinin bütün hafta çalıştıktan sonra hafta sonunda dinlenmek için uzaklara gitmelerine gerek kalmadı. Yakınlarındaki eski linyit ocakları suyla doldurulup yeşilliklerin ortasındaki büyük bir göl haline getirilmiş. Goitzsche gölündeki yat limanı yelkenli teknelerle dolu. Gölün kıyısında yazlıklar, lokantalar yapılıyor. Bölge çoktan, “Bitterfeld Rivieara”sı adını almış.

Birleşmenin başbakanı Helmut Kohl’ün 1989 yılında vaat ettiği bolluk ve bereketin Bitterfeld’e ulaştığı söylenebilir mi? Düzenli kiliseye giden, eski Pazar Gösterileri’nin organizatörü Belediye Başkanı Tischer o kadar iddialı konuşmuyor, ama şunu vurgulamadan da geçmiyor: “Bölgemizi yakın geçmişiyle kıyasladığımızda, yaşadığımız hızlı gelişmeyi idrak etmekte zorlanıyoruz.”

Martin Schrader, Çeviri: Ahmet Günaltay
Editör: Hülya Köylü