Blair'den Libya'ya tarihi jest

Libya'nın attığı olumlu adımların karşılığını İngiltere Başbakanı Tony Blair verdi. Nükleer silah programını Uluslararası Atom Enerji Ajansı’nın denetimine açmayı kabul eden Libya lideri Muammer Kaddafi, ülkesinde İngiltere Başbakanı Blair’i ağırladı. Tarihi önem taşıyan Blair’in ziyareti, yıllardır diplomatik ilişkilerden izole olan Libya ve İngiltere arasındaki buzları eritti. Blair, aynı zamanda 1951 yılından bu yana Libya’yı ziyaret eden ilk İngiliz Başbakanı oldu.

Libya lideri Muammer Kaddafi, başkent Trablus yakınlarındaki çadırında İngiltere Başbakanı’nı ağırladı. Buluşmanın başlangıcında basının fotoğraf çekilmesine izin verilmesi dışında ve kısa açıklamalar dışında Blair - Kaddafi arasındaki görüşme basına kapalı olarak yapıldı.

Karşılıklı jestler

Blair, görüşmeye başlamadan önce ziyaretinden duyduğu memnuniyeti dile getirerek, ”En sonunda burada olmak güzel aradan geçen aylardan sonra” dedi. Kaddafi ise Blair bir iltifatla karşıladı ve ”Siz her zaman genç görünüyorsunuz” yanıtını verdi. İki lider kameralara el sıkışarak poz verdikten sonra görüşmelerine başladı.

İki liderin gündemindeki konu ise terörle mücadele ve ticari ilişkilerdi. Görüşmeden sonra yapılan açıklamada ise terörle mücadele konusunda her iki ülke liderinin de yeni bir ortaklığın gerekliliği üzerinde uzlaştıkları belirtildi. Ancak bu uzlaşmanın göstermelik olmadığının da altı çizildi.

Shell'in işbirliği

Blair’in ziyaretinde ayrıca İngiltere – Hollanda petrol holdingi Shell de Libya’daki petrol firmalarıyla bir anlaşma imzaladı. Libya’daki petrol tesislerinin işletmesiyle ilgili bu ortaklığın 200 milyon dolar miktarında olduğu ifade edildi. OPEC, Libya’da bilinen petrol rezervlerinin 36 varil olduğunu tahmin ediyor. Shell, 12 yıl önce, Lockerbie olayından sonra bu ülkeyle işbirliğini geri çekmişti.

Libya'ya diplomatik yolların açılması

Libya, geçen yıl 19 Aralık’ta, ülkesinin kitle imha silahlarından vazgeçtiğini açıklamıştı. Bu karar tüm dünyada şaşkınlık yaratırken, Libya daha sonra attığı adımlarda da şaşırtmaya devam etti. Lahey’e silah porgramlarıyla ilgili belgeleri teslim etti, kimyasal silah üretmeye elverişli bombaları da imha edeceğini açıkladı. Son olarak da Viyana’da, Nükleer Silahların Yayılmasını Önleme Anlaşması’nın ek protokolünü imzaladı.

Libya, ayrıca 1988 yılında İskoçya’da Lockerbie üzerine düşen Pan-Am uçağının bombalanmasının sorumluluğunu kabul ederek tazminat ödemesinin ardından, 1989’da Fransız havayolu UTA’ya ait düşen uçağın da bombalanmasındaki sorumluluğunu da üstlendi.