1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Blair'in oy kaybına rağmen zaferi

Metin Güneş / Londra6 Mayıs 2005

İngiltere’de İşçi Partisi, üst üste üçüncü kez iktidara gelerek tarih yazdı. Seçimlerden zaferle çıkan Tony Blair, Downing Sokağı’ndaki Başbakanlık Konutu’nda kalmaya devam edecek. İşçi Partisi iktidar olabilmek için gerekli olan 324 milletvekili sayısını rahat bir şekilde geçti, ancak oy kaybına uğradı...

https://p.dw.com/p/Aar0
İngiltere Başbakanı Tony Blair, üst üste üçüncü kez zafer elde ederek tarihi bir başarı kazandı.
İngiltere Başbakanı Tony Blair, üst üste üçüncü kez zafer elde ederek tarihi bir başarı kazandı.Fotoğraf: AP

Tek başına iktidar olmak için yeterli çoğunluğu sağlayan İşçi Partisi, oyların yüzde 37’sini aldı. İşçi Partisi’nin ardından ikinci sırada oyların yüzde 33’ünü alan muhafazakarların lideri Michael Howard, Blair’i kutlayarak mağlubiyetini kabul etti. Charles Kennedy’nin lideri olduğu Liberal Demokratlar ise yüzde 22 oranında oy aldı. 12 milletvekili çıkaran diğer partiler de sandalye sayılarını geçen seçime göre 3 artırdı.

Sonuçların belli olmasının ardından bir açıklama yapan Başbakan Blair, “Öğrenilecek çok ders var, ama üçüncü kez iktidara gelerek tarihi bir başarı elde ettiğimiz için çok gurur duyuyorum. Üçüncü kez seçilmek çok özel birşey” dedi. Blair, İngiltere halkının İşçi Partisi iktidarının devam etmesini istediğini, ama bunun daha az bir çoğunlukla olmasını istediğini de belirtti.

Zafere rağmen oy kaybı

Gazeteler, televizyonlar seçim sonuçları ile ilgili haberleri "İşçi Partisi'nden tarihi üçleme" başlığıyla veriyor. Tony Blair, İşçi Partisi lideri olarak girdiği üçüncü seçimden galip çıktı, ama partisinin Avama Kamarası'ndaki çoğunluğu neredeyse 100 sandalye kadar azaldı. Seçim öncesi Avam Kamarası’nda 161 sandalye çoğunluğu olan İşçi Partisi'nin yeni parlementoda 66 sandalye çoğunluğu olacağı tahmin ediliyor. Seçimlere katılım oranı ise yüzde 61 olarak belirlendi. Bu oran, 2001 seçimlerinde yüzde 50 olmuştu.

Kesin sonuçların açıklanması biraz daha zaman alacak, ama İşçi Partisi'nin Avam Kamarası'ndaki toplam sandalye sayısının 355 olacağı tahmin ediliyor. Halbuki seçim öncesi bu sayı 409'du. Bir anlamda Irak Savaşı'nın İşçi Partisi'ne maliyeti 54 milletvekili oldu. Blair'in İngiltere halkının muhalefetine rağmen ülkeyi Irak'ta savaşa sokmasına karşın, İşçi Partisi'nin üçüncü kez seçimi kazanması aslında parti kurmaylarının ekonomi alanında gösterdiği başarıyla açıklanabilir.

Blair öncesi, muhafazakarlar döneminde İngiltere'de bir ekonomik kriz yaşanmış, faiz oranlarının fırlaması sonucu bankalara borcu olan onbinlerce kişi evini kaybetmişti. Oysa İşçi Partisi iktidarında, yetenekli Maliye Bakanı Gordon Brown'ın akıllı politikaları sayesinde ülke ekonomisi hiç sarsılmadı. ABD, Japonya, Fransa ve Almanya gibi G7 ülkelerinde işsizlik, dış ticaret açığı gibi ekonomik sorunlar yaşanırken, İngiltere ekonomisi sağlam şekilde ayakta kaldı. Bu istikrarı İşçi Partisi'nde yakalayan halk bir daha Blair öncesi yaşanan kabus dolu günlere dönmek istemiyordu.

Brown’ın başbakan olması bekleniyor

Ama Blair'e Irak Savaşı nedeniyle duyulan kızgınlığa ekonomi de çare olmadı. Seçmen, İşçi Partisi'ni iktidarda tutsa da Blair'e kızgın olduğunu da göstermiş oldu. Şimdi İngiltere'de Blair'in ne zaman başbakanlığı bırakacağı konuşuluyor. Bu konuda yapılan spekülasyonlar 6 ay ila 2 yıl arasında değişiyor. Bu bir yerde İngiliz siyaset geleneği.

“Demir Leydi“ Margaret Thatcher da üst üste üç seçim kazanmış ve üçüncü dönemin ortalarında parti içi baskılara dayanamayarak istifa etmişti. Aynı akıbet Tony Blair'i de bekliyor. Zaten Tony Blair'in kendisi de seçim kampanyası sırasında Maliye Bakanı Gordon Brown'ın çok iyi bir başbakan olacağını söyleyerek bunun işaretlerini veriyordu.

Muhafazakarların lideri istifa ediyor

Öte yandan, seçimlerde oylarını artırmasına karşın yenilgiye uğrayan Michael Howard istifa edeceğini açıkladı. Bir sonraki seçimlerden önce genel başkanlık görevini bırakacığını kaydeden Howard, 2003 yılından bu yana partinin liderliğini sürdürüyordu.