BM'de zirve öncesi görüşmeler tıkandı

BM üyesi ülkelerin devlet ve hükümet başkanları, 14 Eylül’de dünya forumunun tarihinin en büyük zirvesi için biraraya gelecek. Gündemde, Birleşmiş Milletler reformlarının yanı sıra, beş yıl önce kararlaştırılan Milenyum Hedefleri’nin gözden geçirilmesi de var. Ancak ne reformlar ne de zirvenin kapanış bildirgesi konusunda hala görüş birliği sağlanamadı. ABD’nin iki hafta önce verdiği değişiklik önerileri, diğer ülkelerin de hedefleri sorgulamasına yol açıyor.

Zirve öncesinde biraraya gelen sivil toplum örgütleri ise Milenyum Hedefleri’nin takibinde ısrarlı. Uluslararası Kriz Grubu Başkanı Gareth Evans da son iki haftadır yaşanan gelişmelerden memnun değil. Avustralya’nın eski dışişleri bakanlarından Gareth Evans, “Hükümetlerin tutumu böyle devam ederse gelecek hafta sonuç alınabileceğini sanmıyorum” dedi. Evans kapanış bildirgesi için uzlaşma çalışmalarının da durduğunu söyledi.

Bolton görüşmeleri tıkadı

Bir yıl boyunca kapanış bildirgesini hazırlayan grupta yer alan Evans, ABD’nin BM’deki yeni büyükelçisi John Bolton göreve gelene kadar, kapanış bildirgesinin hazırlıklarının iyi gittiğine dikkat çekerek, Bolton’ın göreve gelir gelmez çok sayıda değişiklik önergesi verip çalışmaları bloke ettiğini belirtti. Bunun diğer ülkeleri de cesaretlendirdiğini dile getiren Evans sözlerini şöyle sürdürdü:

“Bir yandan ABD’nin ortaya attığı sorunlar var, öte yandan Hindistan, Pakistan ve Mısır gibi ülkelerin başı çektiği, kendilerine ‘Bloksuzlar’ diyen ülkelerden bir grubun yaptığı öneriler. Şimdi bu öneriler arasında uzlaşma bulunmaya çalışılıyor. Ama oylama konusunda bile görüş birliği sağlanamadı. Şu anda herşey tıkandı.”

Beklentiler yüksek

Oysa üye ülkelerin ve aynı zamanda sivil toplum örgütlerinin zirveye yönelik yüksek beklentileri var. Bu zirvede 2000 yılında kabul edilen Milenyum Hedefleri’ne ulaşılması çalışmalarına hız verilmesi isteniyor. Aksi takdirde, yoksulların sayısının yarıya düşürülmesi, sağlık ve eğitim hizmetlerinin temel haklar arasında sayılması, çocuk ve anne ölümlerinin azaltılması, AIDS, sıtma ve diğer bulaşıcı hastalıklarla mücadelede yol alınması, çevrenin korunması hedeflerine ulaşılması mümkün görünmüyor.

Zirvenin başarısız kalması olasılığını değerlendiren Evans sözlerini, “Eğer hükümetler kendilerini toparlamazsa, çok sayıda insan çaresizliği ile başbaşa kalacak. Bu, tüm dünyada çok amaçlı hedeflere ulaşmak için sorumluluk üstlenme açısından çok önemli fırsat. Eğer bu kez başaramazsak, bir kez daha aynı noktaya gelmemezi çok zor olabilir” şeklinde sürdürdü.