1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

BM’den “idamları durdurun“ çağrısı

Ajanslar4 Ocak 2007

BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Louise Arbour, Irak’tan Saddam Hüseyin ile birlikte yargılanan diğer iki kişinin idam etmemesini isterken, Irak yönetimi idamlardan geri adım atma niyetinde değil. Cep telefonu ile çekilen idam görüntülerine ilişkin soruşturma ise devam ediyor…

https://p.dw.com/p/AZYr
İki eski Iraklı yetkili El Tikriti ve El Bender, Saddam Hüseyin'le birlikte idam cezasına çarptırılmıştı.
İki eski Iraklı yetkili El Tikriti ve El Bender, Saddam Hüseyin'le birlikte idam cezasına çarptırılmıştı.Fotoğraf: AP

BM’nin yeni Genel Sekreteri Ban Ki Moon’un idama ilişkin açıklamalarının ardından BM’nin idama karşı tavrı sorgulanmaya başlanırken, BM İnsan Hakları Komiseri Louise Arbour, Irak’ta idamların durdurulmasını istedi. Uluslararası yasaların, sadece titiz yasal sınırlamalar içinde idem cezasının uygulanmasına izin verdiğini kaydeden Arbour, Saddam Hüseyin’in yargılandığı mahkemenin tarafsızlığı ilişkin endişeleri bulunduğunu belirtti.

Bunun için Irak Devlet Başkanı Celal Talabani’ye de başvuracağını kaydeden Arbour, Irak hükümetin, uluslararası yükümlülükleri uyarınca, iki sanığın cezasının hafifletilmesi ya da kararın mazur tutulması fırsatını vermeye mecbur olduğunu söylerken, Irak yönetimi ise geri adım atacak gibi görünmüyor. BM’nin bu çağrısına karşılık resmi bir yanıt verilmese de, Irak hükümetinden diğer iki idamın da gerçekleşeceği mesajları geliyor.

Irak’ta, Saddam Hüseyin’le birlikte idam cezasına mahkum edilen diğer iki sanığın cezalarının pazar günü infaz edileceği öne sürülüyor. Radikal Şii din adamı Mukteda Sadr'ın grubuna mensup milletvekili Baha El Araci, Saddam Hüseyin'in üvey kardeşi Barzan İbrahim El Tikriti ile eski istihbarat şefi Avad Ahmed El Bender'in cezalarının Pazar günü infaz edileceğinden emin olduğunu söylerken, Başbakanlıktan bir yetkili ise infazların "uluslararası baskılar nedeniyle" ertelendiğini ifade etti. Bir başka hükümet yetkilisi de iki mahkumun Pazar günü büyük bir olasılıkla idam edileceğini kaydetti.

Cep telefonu bilmecesi

Saddam Hüseyin’in idam edilirken cep telefonu ile kaydedilen görüntülerle ilgili soruşturma ise devam ediyor. Olayla ilgili olarak iki kişinin sorgulandığı bildirilirken, bu kişilerin kimlikleri ise açıklanmadı. Irak Başbakanı Nuri El Maliki'nin sözcüsü Sami El Askari, olayla ilgili olarak daha önce sorguya alınan kişi gibi, ikinci kişinin de idam sırasında infaz yerinde hazır bulunan Adalet Bakanlığı memuru olduğu ve her iki kişinin sorgusunun devam ettiğini söyledi.

Ancak idam esnasında görevli olarak bulunan Iraklı Savcı Munkit El Farun ise infaz odasında iki üst düzey hükümet yetkilisinde, hükümet sözcüsü Sami El Askari ve Ulusal Güvenlik Danışmanı Muvakkak El Rubai’de, cep telefonu bulunduğunu söylemişti. Saddam Hüseyin'in idamının görüntülerinin basına sızması, Iraklı Sünnilerin yanı sıra Arap kamuoyu ve dünya çapında çok sayıda liderin tepkisini çekmişti. Bu arada İngiltere Başbakanı Tony Blair'in de Irak’ın devrik lideri Saddam Hüseyin'in idam görüntülerinin sızdırılması konusunda açılan soruşturmaya destek verdiği açıklandı.

Ban’dan Arbour’un çağrısına destek

BM Genel Sekreteri Ban Ki-Moon'un ölüm cezasıyla dile getirdiği görüşler ise tartışılmaya devam ediyor. Ban’ın açıklamalarına açıklık getirmeye çalışan BM Sözcüsü Michelle Montas, Genel Sekreter Ban'in, BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Louise Arbour'un Saddam Hüseyin ile birlikte yargılanan diğer iki kişinin idam edilmemesi için Irak yönetimine yaptığı çağrıyı desteklediğini belirtti.

Ban'in bu konuda BM'ye üye devletler arasında bir mutabakat sağlanamadığı gerçeğinden hareketle bu açıklamayı yaptığını söyleyen Montas, ayrıca Ban'in ölüm cezasının kaldırılması için çaba sarfedilmesi gerektiği düşüncesinde olduğunu söyledi. Ban, gazetecilere yaptığı açıklamada ''Ölüm cezası, her devletin kendisinin karar vereceği bir konudur'' demişti.