Bozcaada'da 'gabion duvar' tartışması

Bozcaada, bugüne kadar doğal yapısını koruyabilmiş ender turizm merkezlerinden biri. Adanın en güzel plajlarından biri Habbele Koyu'nda yer alıyor. Koyun hemen yanı başında bir otel bulunuyor; Bertiz Otel. Bu otelin önünde yapılan bir inşaat çalışması adada büyük bir tartışma yarattı.

Otel işletmesi tarafından deniz kenarına 10 metre genişliğinde iki metre yüksekliğinde "gabion" adı verilen bir duvar inşa edildi; gerekçe ise otel binalarının zeminden dolayı denize doğru kayması.

İş makineleriyle yapılan çalışmalara tepki gösteren Bozcaada Forumu çarşamba günü bir açıklama yaptı. Vatandaşların oluşturduğu forum, çalışmanın adada emsal oluşturduğunu, buraya "özel beach club" gibi tesislerin yapılmasının önünü açtığını, adanın doğal yapısını bozan bu inşaatın doğa tahribatına yol açtığını belirtti.

İnşaatın izin ve denetim süreçleri büyük oranda Bozcaada Belediyesi'nin sorumluluğunda. DW Türkçe'ye konuşan Belediye Başkanı Dr. Hakan Can Yılmaz, otelin izinleri olduğunu açıklıyor: "Otelde bir kayma sorunu oluyor. Yukarıdan gelen yeraltı sularının, su kaynaklarının ya da arazinin eğiminden başlayan sorunlarla arazi kaymaya başlıyor. Oteli önce kazıklama yöntemiyle tutmaya çalışıyorlar. Oteli kazıklama yöntemiyle kurtardı. Ancak zemin kaymaya devam etti."

Belediye: İzin verdik ama kullanım halkın olacak

Yılmaz, kaymayı engellemek için raporlar hazırlandığını belirterek, "Çanakkale ve Pamukkale Üniversiteleri tarafından projeler hazırlanıyor. Üniversiteden biz de rica ettik, bize de anlatmalarını söyledik. Endişelerimizi dile getirdik" diyor.

Bozcaada Belediye Başkanı Yılmaz, üç temel kaygıları olduğunu anlatıyor: "Gerçekten projeye ihtiyaç var mı? Bu projeler kaymayı engelleyecek mi? Buranın kullanımı kime ait olacak?"

Arazinin tamamı otel işletmesine ait. Ancak inşaat yapılırken yol kısmı devlete terk edilmiş. Yani kamu malı. Duvarın yapıldığı yer de kamu arazisi olarak geçiyor. Tartışmanın çıkış noktası da bu.

Bozcaada Belediyesi, projelerin yapımına izin verirken önemli bir şart koşuyor: "Burası tamamlandıktan sonra kullanımı tamamen Bozcaada halkına ait olacak."

Yılmaz, "Oraya otel tek bir şezlong koysun, görevi bırakırım" diyecek kadar da iddialı. Yılmaz, "Eğer izin vermesek yarın bir gün orada yeni bir heyelan olsa ve insanların başına bir şey gelse bunun sorumlusu kim olacak, bu nedenle izin vermek zorundaydık" diyor.

Başkan Yılmaz'ın anlattıklarına göre, yapılan bu kat kat duvarlara herhangi bir işletme olması söz konusu değil ve belediyenin de böyle bir düşüncesi yok. İnşaat bitince doğal görünümüne kavuşturmak için yeşillendirme çalışması yapılacağını aktaran Yılmaz, Bozcaada Forum üyelerine de yapılan tüm çalışmaları yerinde gidip anlattıklarını da hatırlatıyor.

Otel sahibi: Kazık çaktık, olmadı

Bertiz Otel'in sahibi Kemal Özkarahan da DW Türkçe'ye yaşanan gelişmeleri aktardı. Özkarahan, otel arazisini ilk kez 2005'te turizm tahsis alanı olarak satın aldığını belirtti. 2012'de de otel inşaatını yaptığını anlatan Özkarahan, "Burada heyelan oldu. İl çevre müdürlüğünün izni ile önce 66 adet 13 metre derinliğe kazık çaktık. Bu iş çözülür diye düşündük. Kayma devam etti. Sahile kepçe sokmaya izin aldım. Her yıl düzenleme yapıyorum. Ama çözüm olmadı. Sonra yeni proje aramaya başladık."

Özkarahan'ın anlattıklarına göre, çeşitli projeler denendi. Önce İskoçya'dan bir uzman proje çizdi. Duvar yüksek bulundu. Proje kabul edilmedi. Yeni proje Pamukkale Üniversitesi tarafından hazırlandı. Yüksek duvarlar düşürülerek üç sıra yerine beş sıra duvar planlandı. Son proje içinse Çanakkale Üniversitesi'ne gidildi. Sonuçta altı yıl beklemenin ardından belediye de onayladıktan sonra proje için çalışmalar başladı.

Otel arazisini satın aldığı sırada buranın da kendi mülkü olduğunu anlatan Özkarahan, "Oteli yapabilmek için kıyı alanını devlete terk ettim. Böyle bir zorunluluk getirilmişti. Buranın yapılması için daha önce belediyeye gittim. Paramız yok dediler. Kendim yapmak için de altı yıldır uğraşıyorum" diyor.

Özkarahan, buranın kullanımının halkın olacağını belirterek, kesinlikle otelin bünyesinde bir işletme yapılmayacağının da altını çiziyor.

Bozcaada Forumu'nun iddiaları ise farklı. Forum adına DW Türkçe'ye konuşan Zuhal Çöpdemir, "Burası bir otel olarak yapıldı. Ama sahil kıyı koruma kanunu uyarınca halka ait bir yer. Görünen o ki orası halka kapatılıp otelin müşterileri için servis verilecek bir plaj haline getirilecek."

Bozcaada Forumu: Emsal teşkil edecek

Çöpdemir, koruma kapsamında olmasına rağmen işletmenin son dört yıldır denize dahi iş makinesi soktuğunu, oranın doğasını tahrip ettiğini, zaten yapacağını yaptığını belirterek, "Tüm bunlar yaşanırken belediye hiç itiraz etmedi. Şimdi izinler alınmış, 'izni var' diyor. Ancak zamanında o düzenlemeleri yaparken izinleri yoktu. Belediye Başkanı halka bilgi vermiyor, telefonlarımıza çıkmıyor" diyor.

Çöpdemir'in en büyük endişesi ise buranın başka yerlere de emsal teşkil edecek olması: "Benzer kıyımlar yapacaklar, buralar beach kulüplere dönecek. Bunu biliyoruz ama kanıtımız yok. Hiçbirimiz çocuk değiliz."

Yapılan inşaat çalışmalarını yerel gazeteciler de takip ediyor. Bozcaada Haber yazarı Serkan İlik 16 Haziran Çarşamba günü inşaat sahasına gittiğinde inşaat görevlileri ile gerginlik yaşadı. Bozcaada TV'nin YouTube hesabında yer alan görüntülerde, görevlilerin İlik'e yönelik "Olay çıkartmaya mı geldin?" şeklindeki sözleri dikkat çekti.

Tamamı doğal sit alanı olan Bozcaada'da bir inşaat yapmak sıkı izinlere tabi.

Serkan Ocak

© Deutsche Welle Türkçe