Brüksel'den Irak'a destek mesajı

Irak’ın siyasi geleceği ve yeniden imarının masaya yatırıldığı Uluslararası Irak Konferansı’ndan Irak hükümetine geniş uluslararası destek çıktı. Konferansın ardından yapılan ortak açıklamada Irak’ın komşularından, ülke içindeki teröristlere dış desteğin engellenmesi için sınırları daha iyi korumaları istendi. Bildiride, Saddam Hüseyin adı anılmadan, “ağır savaş suçları nedeniyle suçlanan eski hükümet üyeleri için usullere uygun hukuki sürecin uygulanması“ istendi.

Irak’ın siyasi geleceği ile ilgili görüşmelerde 15 Ağustos tarihinde sunulması planlanan yeni anayasa öne çıktı. BM Genel Sekreteri Kofi Annan ve ABD Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice, Sünni azınlığın Irak’taki siyasi sürece katılımının önemini vurguladı. Rice, şiddeti kınayan tüm halk grupların siyasi sürece dahil edilmesini istedi. Annan da anayasanın ’herkesi içine alan, katılımı mümkün kılan, tüm halk kesimlerinin ihtiyaçlarını karşılayan şeffaf bir süreç’ içinde hazırlanmasını istedi.

Bu talep konferans sonuç bildirgesine de yansıdı. Metinde, “Tüm halk gruplarının Anayasa hazırlama sürecine katılımı ve Anayasa’da azınlık hakları ile kadın haklarının garanti altına alınması“ istendi. Konferansta ayrıca, Irak’ın borçlarının hafifletilmesi ve vadedilen mali yardım ödemelerinin hızlandırılması çağrısında bulunuldu. Ancak silinecek borçların ve yapılacak mali yardımların miktarı Temmuz ayında Amman’da yapılacak kreditörler toplantısında belirlenecek.

Karşılıklı suçlamalar ve işbirliği mesajları

Irak Konferansı bir yanda ABD ve Irak, diğer yanda Suriye arasında karşılıklı suçlamalara da sahne oldu. ABD Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice ve Irak Dışişleri Bakanı Hoşyar Zebari Suriye’yi, sınırdan Irak’a teröristlerin geçişine göz yummakla suçladı. Konferansa katılan Suriye Dışişleri Bakanı Faruk el Şara ise “Sınırları yeterince kontrol edemememizin nedeni, ABD’nin Suriye’ye uyguladığı yaptırımlar ve İsrail’in Golan Tepeleri’ni işgalidir“ yanıtını verdi.

Konferansta, Irak savaşı nedeniyle ABD - AB ilişkilerinde yaşanan gerginliğin geride kaldığı mesajı da verildi. Savaşa karşı cephede yer alan Almanya’nın Dişişleri Bakanı Joschka Fischer, Irak’la ilgili eski tutumlarının artık geçerli olmadığını, Irak’ın demokrasi ve istikrara kavuşturulması sürecinde tüm tarafların ortak çıkarlara sahip olduğunu vurguladı.

Almanya’nın Iraklı güvenlik güçlerinin eğitiminde şimdiye kadar verdiği desteği hatırlatan Fischer, Irak’ta güvenlik koşulları elverir vermez yeniden imar çalışmalarına da katkıya hazır olduklarını belirtti. Almanya’nın Irak’a asker göndermeyeceğini de yineleyen Fischer, özellikle Irak’ta anayasa hazırlanması sürecinde AB’nin yapabileceği büyük katkılar olduğunu söyledi.

Irak’ın geleceği uluslararası platformda

Konferans, yeni Irak hükümetine gelecekle ilgili planlarını bir uluslararası platformda ilk kez açıklama fırsatı sunması açısından da önem taşıyor. Konferanstaki Irak heyetine başkanlık eden Irak Başbakanı İbrahim Caferi öncelikle güvenlikle ilgili mesajlar verdi.

Caferi, ülkedeki yabancı askeri gücün ’geçici’ olduğunu vurgulayarak, Irak güvenlik güçlerinin görevi zamanında devralacak duruma geleceğini söyledi. Caferi bunun için komşu ülkelerin desteğine ihtiyaç olduğunu belirterek, bu ülkelerden direnişçilerin Irak sınırlarına sızmasını önleyecek önlemler almalarını istedi.

Irak’ın komşuları

Konferans aynı zamanda Irak’ı başta İran, Suriye ve Mısır olmak üzere komşularıyla yakınlaştırmayı da hedefliyor. Böylece Irak’ın Arap dünyasına entegrasyonunun hızlandırılması amaçlanıyor. Nitekim Irak Dışişleri Bakanı Hoşyar Zebari konferans sırasında bir açıklama yaparak Mısır’ın Irak’a Büyükelçi göndereceğini söyledi. Mısır böylece Irak’a Büyükelçi atayan ilk Arap ülkesi olacak.