1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

CIA’ın yeni başkanı hesap verecek

Martin Wagner18 Mayıs 2006

ABD Başkanı Bush’un CIA başkanlığına atadığı Michael Hayden, Senato İstihbarat Komisyonu önüne çıkıyor. Hayden, ancak Senatı ve Temsilciler Meclisi’nin onayıyla CIA’in dümenine geçecek. ’Telekulak skandalı’nda sorumluluk sahibi olduğu saptanırsa görev verilmeyebilir.

https://p.dw.com/p/AZzH
Hayden, 11 Eylül sonrası dinleme faaliyetlerini, “yasal ve gerekli bir operasyon“ olarak değerlendirdi.
Hayden, 11 Eylül sonrası dinleme faaliyetlerini, “yasal ve gerekli bir operasyon“ olarak değerlendirdi.Fotoğraf: AP

CIA’in başkanlığına atanan General Michael Hayden ile ilgili tartışma devam ediyor. Hayden’in ABD Başkanı George Bush tarafından atanması yetmiyor; atamanın geçerli olabilmesi için Senato ve Temsilciler Meclisi tarafından da onanması gerekiyor. Bugün Senato İstihbarat Komisyonu’nun sorularını yanıtlayacak olan General Hayden’ı en çok ’tele kulak skandalı’ olarak bilinen on milyonlarca telefonun mahkeme izni olmaksızın dinlenmesi operasyonu zorlayacak.

Bobby Inman, Amerikan istihbarat alemini iyi tanıyan isimlerden. Inman, 70’li yılların sonunda Ulusal Güvenlik Teşkilatı’nı (NSA) yönetti, ardından Merkezi Haberalma Teşkilatı’nda (CIA) başkan vekili olarak görev aldı. Inman, Amerika Birleşik Devletleri Başkanı George Bush tarafından CIA'nın başkanlığına atanan General Michael Hayden'ı şöyle savunuyor: “Sayın Hayden, iyi bir insan ve iyi bir kanun adamı. Ulusal Güvenlik Teşkilatı’nda sivillerle çalıştı. Merkezi Haberalma Teşkilatı CİA’deki öncelikli görevi de yine sivil kadroları yönetmek olacak.“

’Telekulak’ta payı var mı?

Senato, General Michael Hayden'ın atamasını ele alırken liderlik vasıflarını ve kanunlara sadakat gibi ölçütleri dikkate alacak. Senato görüşmelerinde, Ulusal Güvenlik Teşkilatı NSA’in, 11 Eylül saldırıları sonrası yürüttüğü dinleme operasyonunda başkan Michael Hayden'ın ne kadar sorumlu olduğu araştırılacak. Dinleme programı Aralık ayında New York Times gazetesi tarafından ortaya çıkarılmış, Başkan George Bush ve diğer yetkililer, milyonlarca kişinin telefonlarının gizlice dinlenmesini savunmuşlardı. Amerikalı yetkililer, bu faaliyetin uluslararası teröristlerle yurt içindeki işbirlikçileri arasında muhtemel bağlantıyı ortaya çıkarma amacını taşıdığını iddia etmişlerdi.

Demokrat Partili Senatör Charles Schumer, Ulusal Güvenlik Teşkilatı NSA’i eleştiriyor: “İçinde bulunduğumuz durumu şöyle özetleyebilirim: Ulusal güvenlik kurumlarınca bilgilendirilmiyoruz. Ne zaman kurumdan bir kişi, bir gazeteye bilgi veriyor, o zaman olup bitenden biz de haberdar oluyoruz. Ulusal güvenlik kurumuysa sızıntıya neden olan kadrosunun derdine düşüyor.“

Haber kısmen yalanlandı

Bush yönetimi, Michael Hayden’in Temsilciler Meclisi ve Senato İstihbarat Komisyon’u tarafından dinlenmesi öncesinde, tartışmalı dinleme operasyonu hakkında kapsamlı bilgi aktardı. General Hayden, dinleme faaliyetlerini, “yasal olduğu kadar gerekli bir operasyon“ olarak değerlendirdi. Bu arada USA Today gazetesinin geçtiğimiz hafta yayımladığı bir haber kısmen yalanlandı. Haberde, Ulusal Güvenlik Teşkilatı NSA’in ABD’nin üç büyük telefon firmasından müşteri bilgileri ve görüşme kayıtları elde ettiği, bu kayıtlarla bir veritabanı oluşturduğu ileri sürülmüştü. Haber, telefon firmalarından ikisi tarafından yalanlandı.

Ulusal Güvenlik Teşkilatı, istihbarat kanalları aracılığıyla ABD'ye yönelik dış tehditleri açığa çıkarmakla görevli. Milyarlarca radyo yayını, telefon konuşması, e-posta ve faksları denetleyen Ulusal Güvenlik Teşkilatı, dünya genelindeki dinleme noktalarını yönetiyor. 90’lı yıllara kadar Amerikan Ulusal Güvenlik Teşkilatı’nın varlığı dahi resmi çevrelerce doğrulanmıyor, teşkilat mensuplarının Ulusal Güvenlik Teşkilatı’nda çalıştıklarını söylemeleri bile işlerine son verilmesine ve kovuşturmaya uğramalarına yol açıyordu. Ulusal Güvenlik Teşkilatı, son derece gelişmiş uydu teknolojisi, elektronik cihazlar ve dinleme olanaklarına sahip.