Dayakçı erkeğe GPS'li kelepçe

Son yıllarda aile içi şiddetin giderek artması, eş veya eski eşe uygulanan şiddetin ölümlerle sonuçlanması, İsviçre asayiş birimlerini bu konuda etkili önlemler almaya itti. Yalnızca Basel şehir kantonunda geçen yıl üç kadının şiddet kurbanı olarak eski eşleri tarafından öldürülmesi artık bu duruma kesin bir çare bulunması noktasında bütün yetkilileri birleştirdi.

İsviçre’nin Baselland kantonu güvenlik birimleri bu yaz yeni bir uygulama başlatmaya hazırlanıyor. Baselland ev içi şiddete müdahale birimi başkanı Christine Von Salis, GPS'li ayak kelepçesini aile içi şiddete maruz kalan kişileri kesin ve yüzde yüz koruyacak bir sistem olarak gördüklerini belirtti. Deutsche Welle'ye konuşan von Salis, uygulamanın ilk olarak Baselland kantonunda bu yıl ortalarında başlayacağına dikkat çekerek, “ Çalışmalar henüz tamamlanmış değil, ama ilk etapta Baselland ve hemen akabinde Basel şehir kantonunda uygulamak gibi bir niyetimiz var” dedi.

Uygulama diğer kantonlara da yayılacak

Yasal alt yapısı hazır olan sistemde teknik çalışma devam ediyor. İlk olarak Baselland kantonunda başlayacak uygulamanın şu anda elektronik izleme birimi olan yedi kantonda da kısa sürede hayata geçirilebileceği tahmin ediliyor. Basel şehir kantonu infaz bürosu şefi Lukas Huber, sistemin kesin bir şekilde kurbanı koruyacağına inandığını vurgulayarak, “ Baselland kantonunun hemen ardından polisiye hizmetler dahil pek çok konuda ortak çalışan Basel şehir kantonunda da uygulanması sistemin bütünlüğü açısından yararlı olur. Bizde şu anda ayak kelepçeli ev hapsi elektronik izleme sistemi başarı ile uygulanıyor. Bunun dışında kurbana yaklaşmama cezası alan kişilerin kontrolü her zaman mümkün olmuyor. Geçen yıl maalesef kantonumuzda bu tip şiddete maruz kalan üç kadın hayatını kaybetti. Doğal olarak biz de bir an önce GPS’li ayak kelepçeli sisteme geçmek yanlısıyız. Örneğin İspanya’da sistem kusursuz işliyor” diye konuştu.

Alet polis merkeziyle 24 saat bağlantılı

GPS’li ayak kelepçesi sistemi pek çok ülkede ev hapislerinde uygulanan ayak kelepçeli, elektronik izleme sistemine benzeyen ama onun bir adım ötesinde, GPS ile desteklenmiş bir sistem.

Sistem şöyle işliyor: Bir kişiye yaklaşmaması yargı kararı ile kesinleşen kişinin, yargının belirlediği süre ile ayak bileğine elektronik bir kelepçe takılıyor. Bu elektronik kelepçeyle bağlantılı olarak, cep telefonu benzeri GPS'li küçük bir alet de devamlı olarak yanında taşıması için kendisine veriliyor. Bu kelepçeyi çıkartması ve GPS'li aletin yanından uzaklaşması yasak. Böyle bir durumda polis merkezine aletler sinyal gönderiyor ve kişi bulunduğu yerde tekrar yakalanıyor.

Kurbanda da yine cep telefonu benzeri GPS’li bir alet bulunuyor. Kurbanın bu aleti devamlı olarak yanında taşıması gerekiyor. Aksi takdirde koruma sağlanamıyor. Hem kurbandaki hem de izlenen kişideki GPS aletleri polis merkezinde kurulan izleme birimlerine bağlantılı çalışıyor. 24 saat bu cihazların nerede oldukları birbirlerine olan uzaklıkları kontrol ediliyor.

Eğer bir şekilde suçlu kurbanına yasanın kendisine tanıdığı sınırdan daha fazla yaklaşırsa, polis merkezi, suçluyu sesli olarak uyarıyor ve yönünü değiştirmesini istiyor. Aynı zamanda kurban da uyarılarak suçlunun kendisine yakın olduğu bildiriliyor. İsviçre'de kantonlar arasında küçük farklılıklar olmakla birlikte suçlunun kurbanına en fazla 500 metre yaklaşmasına izin veriliyor.

Türkler başı çekiyor

İsviçre de istatistiklere göre sadece geçen yıl ülke çapında eş veya eski eşe yönelen şiddet olaylarında 25 kadın öldürüldü, 56 eşe karşı ise öldürmeye teşebbüs fiili işlendi. Baselland ev içi şiddete müdahale birimi başkanı Christine Von Salis, sadece Baselland kantonunda geçen yıl bine yakın aile içi şiddet ihbarı yapıldığını, bunlardan 447'sinin cezai işleme tabi tutulduğunu belirtiyor. 78 kişiye kurbanına yaklaşmama cezası verilmesine rağmen geçtiğimiz yıl kurbanına yaklaşmama cezası alan kişilerce 2 kurban ağır şekilde, 61 kurban ise hafif şekilde yaralandı.

Baselland kantonu ev içi şiddete müdahale uzmanı Barbara Umiker ise Deutsche Welle’ye yaptığı açıklamada aile içi şiddetin sadece eşe veya eski eşe yönelmediğini, çocukların ve ebeveynin de şiddetten nasibini aldığını vurgulayarak, “Bu tarz şiddet geçen yılki tüm şiddet vakaları içinde yüzde 20,6’lik bir oran teşkil etmekteydi. Akrabalara karşı uygulanan şiddet ise yüzde 6.6 oldu” dedi.

Yine de en çok şiddete maruz kalan kişilerin eş veya eski eşler olduğunu anlatan Umiker, yabancılar içinde şiddete eğilimlilerin en çok Türk ve eski Yugoslavya vatandaşlarından çıktğının altını çizdi. Umiker 2008 yılında uzaklaştırma cezası alan 102 kişiden 21’inin Türk, 14’ünün Balkan kökenli olduğuna dikkat çekti.

© Deutsche Welle Türkçe

Selma Güven Stroppel/Basel

Editör: Beklan Kulaksızoğlu