1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Ebu Gureyb zanlıları ifade veriyor

Ulrike Till23 Ağustos 2004

Irak’ın başkenti Bağdat yakınlarındaki Ebu Gureyb hapishanesinde yaşanan işkence skandalı ile ilgili yedi zanlıdan dördü, bugün Almanya’nın Mannheim kentinde ABD askeri mahkemesine çıkarılacak ve zanlıların ifadesi alınacak.

https://p.dw.com/p/Ab9w
7 ABD'li askerin ön duruşmaları görülüyor
7 ABD'li askerin ön duruşmaları görülüyorFotoğraf: AP/Courtesy of The New Yorker

Ebu Gureyb’de görev yapmış olan Amerikan askeri polislerinin ifadesinin alınması, savunmanın verdiği dilekçe üzerine Bağdat’tan Almanya’ya kaydırılmıştı. Bugün ve yarın yapılacak oturumlarda, zanlılar hakkında dava açılıp açılmayacağına karar verilecek.

Deliller değerlendirilecek

Dört askerin ifadesinin alınması, Amerikan yasalarına göre dava öncesi sürecin bir parçası ve bu süreç içinde, askeri mahkemede dava açılması için yeterli delil olup olmadığına bakılacak. Mahkemenin Irak’ın başkenti Bağdat’ta yapılması öngörülmüştü, ancak sanıkların yakınlarının ve görgü tanıklarının Bağdat’a gidemeyeceği gerekçesiyle oturum Almanya’nın Mannheim kentine kaydırılmıştı. Yargıç karşısına çıkarılacak ilk isim, tutuklulara yapılan işkencelerin elebaşıları arasında olduğu iddia edilen Charles Graner. Graner, Iraklı mahkumlardan oluşan bir piramidin önünde zafer edasıyla poz vermişti.

Amerikan askerin avukatı Guy Womack, dünya kamuoyunu şoke eden fotoğrafları şöyle açıklıyor: ”Askerler, Iraklı tutsakları itaat etmeye zorlamaları ve konuşmaya hazır olmalarını sağlamaları yönünde talimat almışlardı. Tutsakların bilgileri, Amerikalılar’ın, müttefiklerinin ve Iraklılar’ın hayatının kurtarılabilmesi açısından önem taşıyordu. Üstlerinin aranabilmesi için tutsakların çıplak olması gerekiyordu. Başlarına çuval geçirilmesinin nedeni ise, mahkumların firar için bilgi toplamalarını ve kaç gardiyan olduğunu görmelerini engellemek içindi. Bu herkes için daha güvenliydi. Bu yolla, kendilerini savunmaları ihtimali azaltılmış oluyordu.”

Toplam 7 zanlı

Ebu Gureyb’deki işkenci skandalı ile ilgili resmen toplam yedi zanlı bulunuyor. Çıplak bir mahkumu köpek tasmasıyla tuttuğunu gösteren fotoğraflar ile dünya basınında büyük yankı uyandıran ve Charles Graner’in sevgilisi olan hamile er Lynndie England’ın ifadesi, ABD’de alınıyor. Zanlılardan Jeremy Sivits, suçunu itiraf etmiş ve bir yıl hapis cezasına mahkum olmuştu. İfadesi daha önce alınan kadın asker Sabrina Harman, 10 farklı suçlamayla mahkeme karşısına çıkarılacak. Graner’in avukatı Guy Womack, müvekkilinin suçsuz olduğunu ve serbest bırakılmasını sağlamaya çalışacağını belirtiyor.

”Kendisi bütün suçlamaları reddediyor Savunmamızın ana çizgisi, müvekkilimin hukuk kuralları içinde uymak zorunda olduğu emirleri uyguladığı yönünde. Amerikan yasalarına ve uluslararası yasalara göre Graner bir hata yapmadı.”

Graner, mahkeme karşısına çıkarıldığı ve suçlu bulunduğu takdirde 20 yıla kadar hapis cezasına çarptırılabilecek. Diğer zanlıları da aynı şekilde ağır cezalar bekliyor. Avukat Guy Womack, ABD hükümeti zanlıları, mahkemeleri yapılmadan suçlu duruma düşürdüğü için, tüm davanın iptal edilmesini istiyor. Ancak tüm taraflar, sürecin işleyeceğinden ve zanlıların askeri mahkemede yargılanacağından yola çıkıyor. Bu yüzden Mannheim’daki oturumda, zanlılar hakkında yeterli delil olup olmadığından çok, asıl davanın nerede görüleceği belli olacak.

"Duruşma başka bir yere kaydırılsın"

”Oturumda, mahkemenin Irak’tan Almanya veya ABD’ye kaydırılması ele alınacak. Kriz bölgesi olan Irak’a gitmek çok zor. Bu nedenle yargıçtan, duruşmayı başka bir yere kaydırmasını talep ediyoruz.”

Oturumu izlemek için tüm dünyadan Mannheim’a gelen gazetecilerin sayısı 200’ü geçiyor. Ancak bunların çoğu mahkeme binasının dışında beklemek zorunda kalacak, çünkü oturumun yapıldığı salona sadece 11 basın mensubu alınırken, 50 muhabir de video aracılığıyla salonun yanındaki bir odadan oturumu seyredebilecek.