1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Ermeni Konferansı İstanbul'da yapılıyor

Ajanslar24 Eylül 2005

Yapılması bir kez ertelenen, protesto gösterilerine neden olan Ermeni Konferansı bugün İstanbul Bilgi Üniversitesi’nde yapılıyor.

https://p.dw.com/p/AaX8
Konferans nedeniyle birçok protesto gösterisi düzenlenmişti
Konferans nedeniyle birçok protesto gösterisi düzenlenmiştiFotoğraf: AP

Prof. Dr. Soysal, ''İmparatorluğun Son Döneminde Osmanlı Ermenileri: Bilimsel Sorumluluk ve Demokrasi Sorunları'' başlıklı konferansın açılışında yaptığı konuşmada, toplantının Bilgi Üniversitesi'nde yapılmasından büyük memnuniyet duyduğunu ve bu duygusunu bütün camiasının paylaştığını söyledi.
Bilimsel toplantılar düzenlemenin üniversitenin en temel hak ve görevleri arasında bulunduğunu ifade eden Prof. Dr. Soysal, bazı izleyicilerin tepki göstermesine rağmen konuşmasına devam etti.

Konferansın Türkiye için önemi

Sabancı Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Tosun Terzioğlu da, 6 ay kadar süren bir sürecin sonunda bugüne gelindiğini ve bugünün sadece konferans ve üniversite için değil Türkiye için önemli olduğunu söyledi. ''Bu konferansın etrafında olan polemikler, doğru veya yanlış yargılar, yargıların öne sürülüş biçimlerinin, bu toplantıyı çok daha ötelere taşıdığını'' ifade eden Prof. Dr. Terzioğlu, şöyle konuştu:

''Birçoğumuzun hayatında vardır; Bir eşiğe gelirsiniz, bu eşiği bir türlü geçemezsiniz. Sizi korkuturlar. Derler ki; 'o gördüğünüz gibi değil, çok daha yüksek, arkasında canavarlar var, ejderhalar var'. Durursunuz, beklersiniz, güç toplarsınız. Ama bu iş gözünüzde daha da büyür, daha da korkunç gelmeye başlar. Zannediyorum biz bugün bu eşiği geçtik. Hiç de o kadar zor olmadı.''

Konuşmacılarla dinleyiciler arasında tartışma

Konferansın ''Sorunlara Toplu Bakış'' başlıklı birinci oturumunda, konuşmacılar ile bazı dinleyiciler arasında sözlü tartışma yaşandı. Konferansın ilk oturumunun ''soru-cevap'' bölümüne geçildiği sırada, açılış konuşmalarına da sık sık müdahalede bulunan ve ABD'de lobi faaliyetlerinde bulunan ''Turkish Forum'' üyesi olduğunu ifade eden Fatma Sarıkaya söz aldı. Sarıkaya, ''Ermenilerin kaybı inkar edilmiyor. Ölülerimize hep birlikte ağlamamamız gerginlik çıkarıyor. Türk Devleti ile kavgası olanlara Ermeni vatandaşların ihtiyacı yok. Onlar mı tercih etti bunu? Bugün gördüğüm, araştırmacılar ile iddialarını ispat etme gereği görmeden politikacıları alet ederek oldubittiye getirmek isteyenler arasındaki gerginlik'' dedi.
Fatma Sarıkaya, ayrıca Fransız üniformasıyla talim yapan Ermenilerin yer aldığı fotoğrafın bulunduğu belgeyi de gösterdi. Oturumu yöneten Prof. Dr. Ahmet İnsel ise Sarıkaya'ya müdahale ederek, ''Hanımefendi kendinizi küçük düşürmeyin'' dedi.

Müslüman kayıplar tartışması

Konuşmacılarından Sabancı Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Halil Berktay, ''1915 tehcirine gelinceye kadar Ermeni ve Türk çeteleri arasında yerel ölçekli düşük yoğunluklu etnik savaş olduğunun bir gerçek olduğunu'' kaydederek, ''sadece Ermeni çetelerinin Türk köylerine saldırmadığını, Türk çetelerinin de Ermeni köylerine saldırdığını'' savundu. Doç. Dr. Berktay, 1915'te devletin emriyle yapılan tehcirde başka bir şey bulunduğunu belirterek, ''Devletin korumakla yükümlü olduğu tebasının bir bölümü üzerinde hükümlü olduğu kanuni himayeyi kaldırması ve 'bunlar meşru avdır' demesi olayıdır. 'Av sezonu açılmıştır' demesi olayıdır'' şeklinde konuştu.

Mustafa Budak ise böyle bir şeyin olmadığını vurguladı. Bunun üzerine Berktay, ''Böyle bir şey var. Öyle evraklar var ki, bunların Teşkilat-ı Mahsusa aracılığıyla icra edilen gizli katliam emirlerinden söz ettiği son derecek açıktır'' dedi.

Gazeteci Çandar’a saldırı

Bu arada gazeteci-yazar Cengiz Çandar, Bilgi Üniversitesi Dolapdere Yerleşkesi'ne girişinden önce basın mensuplarının sorularını yanıtladı. Çandar, ''toplantının yapılmasının yapılmamasından daha iyi olduğunu'' vurgulayarak, ''konferansın engellenmiş olması halinde Avrupa Birliğigörüşmelerinde Türkiye'nin önüne sorun olarak çıkarılacağını'' söyledi.

Konuşmasının ardından yerleşkeye girmekte olan Çandar'a, dışarıda bekleyen protestoculardan bazıları yumurta ve domates attılar. Atılan yumurtalardan ikisi Çandar'ın sırtına isabet etti.

Bir kez ertelenmişti

Bilgi, Boğaziçi ve Sabancı üniversiteleri tarafından ilk olarak 24 Mayıs’ta düzenlenmesi planlanan konferans, çeşitli çevrelerin tepkileri ve Adalet Bakanı Çiçek’in açıklaması üzerine ertelenmişti. 25 Eylül Pazar gününe kadar sürecek konferansa aralarında Ali Bayramoğlu, Etyen Mahcupyan, Ahmet İnsel, Murat Paker ve Şahin Alpay’ın bulunduğu bilim adamı, gazeteci ve aydınlar katılacaktı.