Esad rejimi zorda

Rusya Dışişleri Bakanlığı’ndan pazar günü yapılan bir açıklamada, Şam yönetiminin gayrı resmi görüşmelere yeşil ışık yaktığı, muhalefet çevrelerinin de önümüzdeki günlerde görüşmelere “evet” demesinin ümit edildiği bildirildi. Ne var ki Rusya’nın her iki tarafa yaptığı çağrının ardından Suriye Ulusal Konseyi Başkanı Burhan Galyun, Suriye yönetimi ile görüşmelere geçmek için Esad’ın istifasının ön şart olduğunu vurguladı ve Rusya’nın diyalog çağrısını reddetti.

Rusya geçmiş dönemlerde Suriye yönetimi ve muhalefet çevreleriyle ayrı ayrı temaslarda bulunmuştu. Ancak BM Güvenlik Konseyi’nin veto hakkına sahip daimi üyelerinden biri olan Rusya, Suriye’ye yaptırım ya da şiddet uygulanmasını kesinlikle reddediyor. Suriye, Rusya’nın uzun zamandan bu yana yakın müttefiki ve Rusya’nın silah sattığı ve şu anda da satmaya devam ettiği sadık müşterisi konumunda. Bu nedenle Rusya, radikal İslamcı çevrelerin iktidara gelebileceği endişesi ile Şam yönetiminin şiddet yoluyla devrilmesine karşı çıkıyor.

'Baskı artırılmalı'

Muhalif Suriye Ulusal Konseyi üyesi Samir Nassar ise özellikle Birleşmiş Milletler’in Esad rejimi üzerindeki baskıyı artırması gerektiğini vurguladı: “BM Güvenlik Konseyi ve dünya devletlerinin Suriye’deki rejime sert tavır alma zamanı gelmiştir. Güvenlik Konseyi sivilleri ve insan haklarını savunma görevini yerine getirmelidir. Suriye’de cereyan eden hadiseler insanlık suçudur. Şimdi Güvenlik Konseyi’nden harekete geçmesini bekliyoruz.”

Bu arada BM Güvenlik Konseyi'nin Suriye konulu oturumu öncesinde Esad rejimine karşı direnişin arttığı, direnişçilerin Suriye başkenti Şam’ın yakınlarına kadar ilerledikleri bildiriliyor. Görgü tanıkları, hükümet kuvvetleri ile asker kaçaklarının oluşturduğu “Özgür Suriye Ordusu” milislerinin başkentin birkaç kilometre ötesinde yoğun çatışmaya girdiği, ancak hükümet birliklerinin kentin banliyölerindeki birkaç semtte kontrolü şimdilik ele geçirdiğini haber veriyorlar. Bölgedeki aktivistlerin verilerine göre çatışmalarda en az 16 kişi yaşamını yitirdi. Bu arada protesto hareketinin kalelerinden sayılan Humus, Hama ve İdlib gibi kentlerdeki çatışmalarda da onlarca kişinin öldüğü tahmin ediliyor.

Rusya ve Çin

Öte yandan Şam Uluslararası Havalimanı’na giden yolun da pazar günü bir süreliğine muhalefet saflarına geçen Suriye istihbarat elemanları tarafından bloke edildiği bildirildi. Doğrulanmayan haberlere göre Esad’ın eşi, annesi, çocukları ve kuzeninin yurt dışına çıkma çabaları engellendi.

İngiltere ile Fransa, salı günü New York’ta yapılması beklenen BM Güvenlik Konseyi oturumunda, Suriye’de şiddetin durdurulması yönünde karar çıkması için bir kez daha girişimde bulunmak istiyorlar. New York’a gitmeye hazırlanan İngiltere ve Fransa Dışişleri Bakanları, Katar Başbakanı Şeyh Hamad bin Casim ile Arap Birliği temsilcilerinin Rusya ile Çin’i, Güvenlik Konseyi’nin Suriye kararlarını bloke etmemeleri yönünde etkileyeceklerini ümit ediyorlar. 

Hafta sonu Ortadoğu temaslarına başlayan Almanya Dışişleri Bakanı Guido Westerwelle ise Suriye’nin komşusu Ürdün’de yaptığı açıklamada şunları söyledi: “Arap Birliği’ne Suriye’deki krizin çözümünde destek olmak istiyoruz. Suriye’deki şiddet ortamının mümkün olan en hızlı biçimde sona erdirilmesi yönünde Güvenlik Konseyi’nden karar çıkması için de Arap partnerlerimiz ile ortak gayret sarf ediyoruz.”

© Deutsche Welle Türkçe

Derleyen: Çelik Akpınar

Editör: Başak Özay