Gözler Rus - İran görüşmesine çevrildi

Uluslararası Atom Enerji Ajansı Başkanı Muhammed El Baradey’in raporunu bekleyen BM Güvenlik Konseyi, İran konusunu ele almadan önce nükleer anlaşmazlığa çözüm arayışları sürüyor. Rusya’nın çözüm önerisine yoğunlaşan taraflar, bu amaçla Moskova’da Pazartesi günü bir araya geliyorlar.

Görüşmede, Moskova'nın, İran’a uranyum zenginleştirme faaliyetlerini Rusya sınırları içinde gerçekleştirmesi önerisi ele alınacak. Görüşme öncesi uluslararası toplumdan İran’a uzlaşma mesajları gelirken, İran'da ise nükleer anlaşmazlığa ilişkin farklı sesler çıkıyor.

Blair: İyimserim

İran – Rus görüşmesinden iyimser olduğunu dile getiren İngiltere Başbakanı Tony Blair, Rusya’nın önerisinin başarı olasılığının bulunduğunu söyledi. Alman gazetesi Frankfurter Allgemeinen Sonntagszeitung’a demeç veren Blair, uzlaşma şansı olup olmadığına ilişkin bir soruya şu yanıtı verdi: “Evet. Hepimiz, diplomatik bir çözüm bulmak için çalışıyoruz. Ama şu açık: İran, uluslararası yükümlülüklerine uymak zorunda.“

Blair, İran’a yönelik askeri bir müdahale olabileceği yönündeki söylentiler içinse “Hiçkimse askeri müdahale istemiyor ve bu konuda konuşmuyor“ diye konuştu. Blair, ayrıca İngiltere, Fransa, Almanya ve ABD’nin diplomatik bir çözüm için işbirliğini güçlendireceğini dile getirdi.

Chirac: Tavrımız değişmedi

Fransa Cumhurbaşkanı Jacques Chirac da İran konusunda yaptırım kararı alınmaması için çabalayacaklarını söyledi. Fransa Dışişleri Bakanı Phillipe Douste-Blazy’nin İran’a yönelik iddialarını yumuşatmaya çalışan Chirac, Fransa’nın İran politikasının değişmediğini ve diplomatik çözüm çabalarının devam edeceği mesajını verdi.

Fransa Dışişleri Bakanı ise geçen Perşembe günü Tahran’a yaptığı ziyaretin ardından ilk kez İran’a yönelik doğrudan suçlamalarda bulunmuş ve Tahran’ın gizli bir nükleer silah geliştirme programı olduğunu iddia etmişti. Douste-Blazy’nin suçlamalarını yumuşatmaya çalışan Chirac, “Bu konuda birşeyler söyleyebilecek kalifiye uzmanlar var" diye konuştu.

İran’dan farklı sesler

İran’dan ise nükleer anlaşmazlığa ilişkin farklı sesler çıkıyor. Fransa’daki İran Büyükelçiliği’nden yapılan açıklamada, mevcut olan anlaşmalar çerçevesinde, İran'ın nükleer tesislerini Ulusalararası Atom Enerji Kurumu’nun ani denetimlerine yeniden açmaya hazır olduğu belirtildi. İran hükümeti, ani denetimlere olanak sağlayan anlaşma maddesini iki hafta önce feshettiğini açıklamış ve uranyum zenginleştirme faaliyetlerini yeniden başlamıştı.

Anayasa Koruyucular Konseyi Başkanı Ayetullah Ahmed Cenneti ise nükleer anlaşmazlığa ilişkin sert açıklamalarıyla dikkak çekiyor. İran’ın hiçbir zaman nükleer enerjiyi kullanma hakkından vazgeçmeyeceğini belirten Cenneti, Paris’taki İran Büyükelçiliği’nden yapılan açıklamaya karşı bir tutum sergiledi. Küba’da temaslarda bulunan İran Parlamento Başkanı Gulam Ali Haddad Adel ise ülkesinin Rus önerisiyle ilgilendiğini belirterek, ancak hiçbir ülkenin İran’ın bu hakkını yasaklanamayacağını belirtti.

İran Dışişleri Bakanı Menuçehr Mutteki ise UAEK Başkanı Muhammed El Baradey’in İran’ın kısıtlı ve küçük çapta uranyum zenginleştirme önerisini olumlu bulduklarını ifade ederken, İran’ın nükleer programından sorumlu Gülümrıza Ağazade ise Rus önerisini müzakere etmeye hazır olduklarını dile getirdi.