Gazze’nin işgal altındaki geçmişi
15 Ağustos 2005Gazze Şeridi 40 kilometre uzunluğunda, en geniş noktası 10 kilometre eninde dar bir toprak parçası. Karşılaştırma yapmak gerekirse, Almanya’nın Bremen Eyaleti’nden küçük. Ancak Gazze Şeridi’nde Bremen’de olduğundan iki kat fazla, tam 1 milyon 400 bin kişi yaşıyor.
Buradaki Filistinliler’in çoğu mülteci. Bu kişilerin aileleri 1948 yılında İsrail’in kurulmasıyla ya topraklarından sürülmüş ya da kaçmak zorunda kalmış. O zamanlar Mısır’a ait olan Gazze Şeridi’nin nüfusu bir geceden ötekine tam üç kat artmış.
İsrail 1967’de Gazze Şeridi’ni işgal etti
İsrail, 1967 yılındaki Altı Gün Savaşları sırasında Batı Şeria, Sina Yarımadası ve Golan Tepeleri ile birlikte Gazze Şeridi’ni işgal ettikten sonra bölgede Yahudi yerleşim birimleri inşa etti. Sınırları içinde olmayan küçük köyleri alabora eden İsrail yönetimi daha sonra buralara İsrailliler’i yerleştirdi.
İsrail, aslında devletlerarası hukuk kurallarını ihlal etmişti. Fakat ülkesinin güvenliğini sağlayabilmek amacıyla burada Yahudi yerleşimleri birimleri kurduğunu iddia eden İsrail, uluslararası hukuk kurallarını tanımamış oldu.
8 bin İsrailli yaşıyor
Gazze Şeridi’ndeki 21 Yahudi yerleşim biriminde toplam 8 bin İsrailli yaşıyor. Bunlardan güneyde olanları, birarada ve adı da Guş Katif. Diğer yerleşim birimleri ise Filistin Özerk Bölgesi’nin tam ortasında izole biçimde yaşıyor.
İsrail, Yahudi yerleşimcileri koruma bahanesiyle Filistinliler’i sürekli olarak Gazze Şeridi’nin ilerisine itti. Ordu, güvenlik hattı belirledi. Bu sayede giderek daha fazla Filistinli’nin tarla ve evine el konuldu. İsrail tüm bunların sonucunda Gazze Şeridi’nin yüzde 40’ının kontrolünü ele geçirdi.
Ekonomi kötü durumda
İsrail ordusunun Gazze Şeridi’ni işgali sırasında ekonomi de olumsuz etkilendi. Gözlemciler birçok alanda gerileme yaşandığına dikkat çekiyor. Bunun bilinçli yapıldığını iddia edenler de var. İsrail, ayrıca Gazze Şeridi’nin giderek daha fazla kendisine bağımlı hale gelmesini de sağladı. Hükümet, 2000 sonbaharında 2. İntifada başlayıp sınırları kapattığında, Filistinli işçilerin Gazze Şeridi’nin öte yanına geçmesine de izin vermedi. Böylece Gazze Şeridi’nde ekonomi altüst oldu.
Şimdi Yahudi yerleşimcilerle İsrail askerlerinin Gazze Şeridi’ni terkediyor olması, Filistinliler’i çok sevindiriyor. Ama diğer taraftan kaygılanıyorlar da... Filistinliler, İsrail’in Batı Şeria’daki yerleşime ağırlık vermesinden korkuyorlar. Nitekim, İsrail Başbakanı Ariel Şaron birçok kez Gazze Şeridi’nden çekilmelerinin, İsrail’e Filistin’deki diğer bölgeleri elinde tutma izni verdiğini iddia etmişti.