Google ve Yahoo’nun Pekin işbirliği

Yahoo ve Google gibi arama motorlarının, Çin sansür daireleri ile işbirliği içinde olduğu doğru. Çünkü Çin sansür dairesi bu büyük firmaların uzak Asya’daki karlı piyasalara girişini engelleyebilecek yetkiye sahip. Bu yeni bir haber değil. Yeni olan, bu işbirliği neticesinde Yahoo ve Google gibi firmaların sahipleri milyonlar kazanırken, Çin’deki insan hakları savunucularının, muhaliflerin, iktidardan daha farklı bir görüşü benimseyenlerin hapse atılması ya da sürgün edilmesi. Amerikan dış işleri heyetinin pek çok üyesi, Yahoo firması patronu Jerry Yang’ı bu konuya karşı daha duyarlı olmaya çağırıyorlar. Jerry Yang, Pekin’e karşı fazla hoşgörülü olduğu ve örneğin gazeteci Shi Tao’nun kimliğinin tespit edilmesine ve hapis cezası almasına destek verdiği gerekçesiyle eleştiriliyor.

Despotlara yardım

Amerikalı üyeler Google firmasının sahipleri Sergey Brin ve Larry Page’e de aynı suçlamaları yapabilirler. “Sınır Tanımayan Gazeteciler’’e ve diğer sivil toplum kuruluşlarına göre, Google, haberlerde eleştirel konulara yer verilmemesi için Çinli despotlara yardım ediyor. İnsan hakları dernekleri, Çince google arama motorunda demokrasi, insan hakları ya da Tibet gibi konularla ilgili bağımsız bilgilere ulaşmanın mümkün olmadığını belirtiyorlar, çünkü Google bu konularla ilgili bilgileri ekrana getirmiyor. Ya da bu bilgileri iktidarın hoşuna gidecek biçimde aktarıyor. Google, Yahoo, Microsoft ya da Cisco gibi firmalar Çin’deki sansüre alet oluyorlar. Yahoo’nun patronuna yönelik eleştiriler Çin’deki durumu değiştirecek mi, bilmiyoruz. Şu anda pek öyle görünmüyor.

Jerry Yang, Yahoo’nun Çin istihbarat servisine verdiği destek nedeniyle yakalanıp, cezalandırılan kurbanların zararlarını telafi etmeyi bile kabul etmiyor. Ancak son söz henüz söylenmedi. Muhaliflerin aileleri Yahoo’yu Amerikan mahkemelerinde dava etmeye hazırlanıyorlar. Diktatörlerle yapılan bu işbirliğinin son bulabilmesi için, Yahoo ve Google yalnızca etik olarak değil, finansal olarak da baskı altına alınmak zorunda.

İnternet kullanıcısının tavrı

Bu internet firmaları, milyonlarca insanlar tarafından kullanıldıkları için bu kadar güçlüler. Her bireysel internet kullanıcısı, bu arama motorlarını kullanmayarak, kendi internet sitelerinde bu arama motorlarının kullanılmasına tepki göstererek Yahoo ve Google üzerinde baskı kurulmasına katkı sağlayabilir. Bu firmaların sahipleri milyarder oldular. Kazançlarında meydana gelecek bir azalmanın onların canını acıtacağını sanmıyorum.