Hırvatistan'la müzakereler erteleniyor

AB’nin erteleme kararı, dün akşam saatlerinde 25 üye ülkenin büyükelçileri düzeyinde yapılan toplantıda alındı. Toplantıda Almanya ve İngiltere’nin de aralarında bulunduğu üye ülkelerin büyük çoğunluğu, AB’nin uyarılarına rağmen, Uluslararası Savaş Suçluları Mahkemesi ile işbirliği yapmayan Hırvatistan ile müzakerelerin ertelenmesi yönünde görüş bildirdi.

Sadece Hırvat dostları olarak bilinen Avusturya, Slovenya ve Macaristan’dan oluşan birlik içindeki küçük bir grup, ülke ile tam üyelik müzakerelerine başlanmasını istedi. Ancak müzakerelerin başlatılması için gerekli olan oybirliği kararı çıkmadığı için AB Dönem Başkanı Lüksemburg, toplantıyı müzakerelerin ertelenmesi olarak sonuçlandırdı.

Hırvatlar şaşkın

AB’nin bu adımı müzakerelerin her koşulda başlayacağını inanan Hırvatistan’ı ise şaşkına çevirdi. Hırvatistan Dışişleri Bakanı Kolinda Grabar, Hırvat polisinin Gotovina’yı aramak için geçen ay toplam 2000 kişi ve evi, 65 bin arabayı ve 3 bin gemiyi aradığını ve ülke sınırından geçen 23 bin kişi kontrol ettiğini belirtti.

Hırvat Devlet Başkanı Stjepan Mesic ise müzakerelerin bir ay önce veya bir ay sonra başlamasının önemli olmadığını, asıl önemli konuyu Hırvatistan’ın AB ortaklarına verdiği sözünü tutması olarak açıkladı.

Müzakereler için son bir şans

Öte yandan Avrupa Birliği, Hırvatistan’a son bir şans daha vermeyi düşünüyor. Ülkenin, önümüzdeki Çarşamba gününe kadar, Lahey’le işbirliği kararını tekrar gözden geçirmek için zaman tanındı. Bu arada Dönem Başkanı Lüksemburg’un Başbakanı Jean Claude Juncker da Pazartesi günü mahkemenin savcısı Carla Del Ponte ile biraraya gelerek Lahey’den bilgi alacak. AB dışişleri bakanları da Çarşamba günü biraraya gelerek, ülkenin bir hafta içindeki tavrına göre erteleme kararını onaylayacaklar veya müzakereler için yeşil ışık yakacaklar.

Ülkenin AB ile müzakerelerinin başlamasına en olan en büyük sorun, 1991-1995 yılları arasındaki savaşta 150 Sırb’ı katlettiği belirtilen Hırvat General Ante Gotovina’nın Lahey’e teslim edilmemesi. AB ve BM’ye göre, savaş suçlusu sayılan Gotovina, Hırvatistan’da ise bir savaş kahramanı olarak görülüyor.

Tarih 17 Aralık’ta verilmişti

AB, 17 Aralık’daki zirvede, Türkiye ve Hırvatistan ile tam üyelik müzakerelerine başlama kararı almıştı. Ancak, Türkiye’den müzakerelere başlamadan önce, “Kıbrıs’ın fiili tanınması” anlamına gelebilecek, Birlik ile girilen Gümrük Birliği sürecinin 25 ülkeye genişletilmesini talep etmişti.

Hırvatistan’dan ise savaş suçlularını adalete teslim etmesi önşartını koymuştu. Bu durumda, Türkiye’nin de müzakerelerin zamanında başlaması için Ankara Anlaşması’na ek protokole ilişkin imza süreci bir an önce başlatması gerektiğine dikkat çekiliyor.