1. İçeriğe git
  2. Ana menüye git
  3. DW'nin diğer sayfalarına git

Işığınıza dikkat edin!

Deutsche Welle (afp, dpa)12 Şubat 2009

Normal yani akkor ampullerin Avrupa’da yasaklanması gündemde. AB genelinde 1 Eylül'den itibaren aşamalı olarak tasarruf lambalarına geçilmesi planlanıyor. Tüketicilerinse lamba alırken dikkat etmelerinde fayda var.

https://p.dw.com/p/Gsll
Fotoğraf: AP

AB'ye üye 27 ülkeden uzmanlar geçen yıl Aralık ayında Birlik içindeki lambaların enerji verimliliği konusunda asgari standartlar üzerinde anlaştı. Bu standartlarla birlikte Avrupa genelinde akkor ampullerin piyasadan kaldırılması kararlaştırıldı. Akkor ampullerin yasaklanmasıyla ilgili tartışmalar sürüyor. Tüketiciler içinse bu ampullere pek çok alternatif mevcut. Tasarruf ampullerinin yanında halojen lambalar ya da kısaca LED adı verilen ışık yayıcı diyotların satışı devam ediyor. Alternatif lamba satın alırken dikkat edilmesi gereken noktalar şöyle:

Verim

Akkor ampuller ihtiyaç duyduğu enerjinin büyük bir bölümünü ısı olarak dışarıya atıyor
Akkor ampuller ihtiyaç duyduğu enerjinin büyük bir bölümünü ısı olarak dışarıya atıyorFotoğraf: AP

Akkor ampuller ihtiyaç duyduğu elektriğin sadece yüzde beşini aydınlatma için kullanıyor. Kalan enerji ısı olarak dışarı veriliyor. Bunun karşılığında tasarruf ampulleri gerek duydukları enerjinin yüzde 25’ini ışığa dönüştürüyor. Böylece 11 Watt’lık bir tasarruf ampulü, yaydığı ışığa denk gelen 60 Watt’lık akkor ampulüne göre yüzde 80 daha az elektrik tüketiyor. Halojen lambalar tasarruf ampulleriyle verimlilik konusunda boy ölçüşemezken, en ucuzları akkor ampullere oranla yüzde 50 elektrik tasarrufu sağlayabiliyor. Kısaca LED (Light Emitting Diode – LED) olarak tanımlanan ışık yayıcı diyotlarsa akkor ampullere göre yüzde 80 daha verimli olsa da şimdilik piyasada sadece düşük Watt’lı örneklerine rastlanabiliyor.

En ucuz halojen lambaların fiyatı 8–10 euro civarında
En ucuz halojen lambaların fiyatı 8–10 euro civarındaFotoğraf: OSRAM-Pressebild

Maliyet

Normal ampullere alternatif lambalar enerji konusunda daha tasarruflu olsalar da, fiyatları, akkor ampullerden daha yüksek. Normal bir ampulün fiyatı ortalama 1 Euro'yken, tüketiciler tasarruf ampulleri için yaklaşık 5–8 Euro, nispeten ucuz olan bir halojen lamba için de 8–10 Euro vermek durumunda.

Ancak tasarruflu ampullere, normal ampullere kıyasla satın alırken ödenen yüksek fiyat, uzun vadede düşen elektrik tüketimiyle dengelenmiş oluyor. Bunun dışında tasarruf lambaları daha uzun ömürlü oldukları için de avantajlı. Tasarruf ampullerinin ömrü ortalama 10 bin yanma saati yani normal ampullere göre 10 kat daha uzunken, LED lambaların ömrüyse üreticilerine göre sınırsız. Ancak 40 Watt’lık bir LED lambanın fiyatı yaklaşık 50 Euro’yu buluyor.

Uzmanlar LED lambaları geleceğin aydınlatma aracı olarak tanımlıyor
Uzmanlar LED lambaları geleceğin aydınlatma aracı olarak tanımlıyorFotoğraf: DW-TV

Aydınlatma

Özellikle halojen lambaların yaydığı ışık, normal ampullerin yaydığına en yakın olanı. Halojen lambalar da akkor ampuller gibi aydınlatma dereceleri ayarlanıp, kısılabiliyor. Tasarruf ampullerindeyse ışığın rengi ve renkleri yansıtma derecesine dikkat edilmesi tavsiye ediliyor. Oturma ve yatak odaları için sıcak beyaz ışık yayan lambalar uygunken, örneğin mutfak için kırmızısı düşük, mavi oranı yüksek, soğuk beyaz ışık kullanılabilir.

İmha ve güvenlik

Tasarruf ampulleri “elektronik alet” olarak tanımlamak mümkün. Bu ampuller sağlık için sakıncalı cıva ihtiva ediyor ve tıpkı piller gibi normal çöp yerine bunlar için uygun imha konteynerlerine atılması gerekiyor. Halojen lamba ve LED’lerin ise normal çöpe atılmalarında bir sakınca yok.