İş dünyasına ilk adım

Tenefüs zili çalar çalmaz, öğrenciler tezgâhlarını açıyor. Sandviçler, içecekler, çikolatalar teneffüsün bitmesine kalmadan satılıyor. “em- Öğrenci firmaları ağı”' ya da Türkçesi ile “sadece yap” projesindeki genç girişimci öğrenciler hem marifetlerini gösteriyor hem de iş hayatı için tecrübe topluyor.

Tecrübe kazanıyorlar

Yaklaşık bir senedir altı okulda uygulanan “sadece yap” projesinin fikir babası Tim Breker. 25 yaşındaki işletme mezunu Breker, kariyer yapmaktansa daha kötü şartlarda büyüyen öğrencilere yardım etmeyi tercih etmiş. İki sene boyunca yaptığı rehber öğretmenlik esnasındaki gözlemlerinin projeye ilham verdiğini belirten Breker, şöyle konuşuyor: “Görebildiğim kadarıyla hem okullardaki öğretmenlerde hem de öğrencilerde bir şeyler yapmaya, harekete geçmeye yönelik bir tutum yok. Öğretmenler okulda resmen bir kısır döngüye hapsolmuş ve yapmak istediklerini yapamıyor. Öğrenciler de onlardan farksız. Okullardaki rolleri öyle bir hale gelmiş ki, özgürce bir şeyler yapabileceklerine inanmıyorlar. Buna ilaveten özgüvenleri de eksik. Dolayısıyla pratik öğrenme projeleri içerisinde bir şeyler öğrenmek onlar için çok önemli.”

Her şey öğrencilerin kontrolünde

Breker’in en önem verdiği nokta, çocukların özgüvenlerinin gelişmesi. Bu nedenle projenin bütün sorumluluğunu onlara devretmiş. Mal siparişinden teslimat makbuzlarının doldurulmasına, çalışma planlarının düzenlemesinden cironun hesaplanmasına kadar her şeyden öğrenciler sorumlu. Öğrenciler, günün sonunda, kazandıkları parayı toplayıp, bankaya götürüyor. Sene sonunda bankada biriken kazançlarıyla ne yapılacağına yine çocuklar ve okul müdürü birlikte karar veriyor. Çoğunlukla da gezi, mangal keyfi, şehir turu ya da kazanca göre bunların hepsi birden yapılıyor.

Rekor kâr 1000 euro

“Sadece yap” projesi her ne kadar çocukların gelişimi için yararlı olsa da projeye dâhil olacak okul bulmak ve okul müdürlerini ikna etmek her zaman kolay olmuyor. Şu ana kadar altı okulla sözleşmeli çalışan Tim Breker, projeye yeni partnerler katmak için okulların kapılarını tek tek çalıyor ve projenin sorunsuz bir şekilde yürüyeceğini temin ediyor. Okullar projeyi kabul ettikten sonra sıra öğrencileri eğitmeye geliyor. Breker, yaşları 14 ilâ 16 arasında değişen öğrencilere seminer vererek, işin inceliklerini öğretiyor. Ona da sadece, satılacak malları tedarik etmek kalıyor. Böylece Breker de az da olsa projeden gelir elde ediyor. Malları öğrencilere teslim edince, gerisi çorap söküğü gibi geliyor.

Projenin ilk günlerinde Breker öğrencileri yalnız bırakmıyor. İleriki zamanlarda ise sadece arada sırada uğrayarak, her şeyin tıkır tıkır işlediğini görerek büyük haz aldığını belirtiyor ve ekliyor: "Geçen sene bir öğrenci firmamız 11 bin euroluk satış yaptı. Bu rakamı söylerken gurur duyuyorum açıkçası. Kazanılan paralarla faturalar ödeniyor, kalan para da firmanın kârı oluyor. Tabii her okulun kazancı farklı oluyor. Ama genelde, okullarda ortalama 200 ile 1000 euro arası kâr kalıyor.”

Projenin destekçileri

“sadece yap” projesi şimdilik projeye inanıp, gönül verenlerin bağışlarıyla finanse ediliyor. Diğer yandan Breker girişimci teşviki ve kendi tasarruflarıyla projeyi ayakta tutmaya çalışıyor. İşler yolunda giderse, bir sene içinde proje kendi kendini finanse edecek. Projenin en büyük destekçisi ise öğrenciler. Çalışırken yeni bilgiler edinen ve projeden memnun olduğunu belirten Hatice, "Müşterilerle alışveriş yapmak güzel, hem bu sayede matematiğim de gelişiyor. İleride satış görevlisi olmak istiyorum, şimdiden tecrübe kazanıyorum" diyor.

© Deutsche Welle Türkçe

Suzanne Cords / Çeviri: Nalan Sipar

Editör: Ercan Coşkun