İşbirliği tatbikatlarla sürecek

Almanlar, İtalyanlar, Polonyalılar, Amerikalılar, Türkler ve Letonyalılar 12 yıl boyunca Afganistan'da birlikte çalıştılar. Bu kadar uzun süre birlikte olan NATO ISAF birliğindeki askerler artık birbirine alışmış birer ekip üyesi. 28 üye ülkeden toplam 130 bin kadın ve erkek için birlikte çalışmak ve iletişim günlük hayatın bir parçası.

NATO 2014 yılı sonunda Afganistan misyonunu sona erdirdiğinde, büyük bir çoğunluk için bu durum da sona erecek. Ancak NATO, işbirliğinin paslanmaması için önümüzdeki yıllarda çok sayıda tatbikat düzenleyecek. NATO Müttefik Harekat Komutanı Philip Breedlove, stratejiyi, "Misyondan alarma hazır duruma geçiş" olarak nitelendirdi.

NATO, yedi yıldan bu yana bu tarz tatbikatların en büyüğünü 2-9 Kasım tarihleri arasında Polonya, Letonya ve Baltık Denizi'nde düzenleyecek. "Steadfast Jazz" adı verilen tatbikata yaklaşık 20 NATO üyesi ve partner ülkeler İsveç, Finlandiya ve Ukrayna katılacak. 6 bin askerin yer alacağı tatbikatta 350 askerî araç, 60 helikopter ve uçak, 12 gemi ve bir denizaltı kullanılacak.

Bir NATO görevlisinin Deutsche Welle'ye verdiği bilgiye göre, insanî yardım misyonlarının yanı sıra korsanlarla mücadele, terörizme karşı savunma ve NATO topraklarının savunulması gibi konularda tatbikat yapılacak. Ayrıca yerinde tatbikatların yanı sıra siber saldırı simülasyonları da gerçekleştirilecek. Tatbikatta özellikle NATO Mukabele Gücü (NRF) talim yapacak. NATO Mukabele Gücü, NATO'nun en kısa zamanda misyona hazır hale gelen ve her yere gönderilebilen birliği. Örneğin ABD'deki Katrina kasırgası ya da Pakistan'da 2005 yılında meydana gelen büyük depremden sonra olduğu gibi...

NATO uzmanı Karl-Heinz Kamp, "Steadfast Jazz" gibi tatbikatlarda, NATO Mukabele Gücü içerisinde nelerin yolunda olup olmadığının küçük bir çerçevede denetlenebileceğini söylüyor: "NATO'nun Afganistan'daki misyonu, ittifak politikası açısından tüm 28 üye ülkenin sürekli olarak birbiriyle işbirliği yapması avantajını getirdi. Bu bir nevi sürekli bir tatbikattı ancak elbette çok gerçekti. NATO, bu sayede diğer kurumlarda olmayan, aynı dil, aynı komuta düzenlemesi, aynı süreç gibi belirli bazı yetenekler edindi. Yani bu herkesin 28 farklı değil de aynı bilgisayar programını kullanması gibi.“

'Bağlantılı Güçler İnisiyatifi'

Bu tarz ortak yapılanma 2014 yılından sonra artık olmayacak. Bu nedenle NATO Genel Sekreteri Anders Fogh Rasmussen, 2012 yılında "Bağlantılı Güçler İnisiyatifi" adı altında yeni bir girişimin hayata geçirilmesi çağrısında bulundu. Girişimin, NATO ülkelerinin silahlı kuvvetlerinin ortak eğitim ya da tatbikatlar aracılığıyla bağlantıda kalmasını hedefliyor.

NATO komutanı Breedlove yaptığı açıklamada, Polonya ve Letonya'da düzenlenecek tatbikatın kesinlikle Rusya'ya karşı bir sinyal olmadığını vurguladı. Daha ziyade bu tatbikatın her orduda olağan şekilde mücadele yeteneğinin denenmesi olduğunu ifade etti. Soğuk Savaş döneminde Rusya ve Varşova Paktı, NATO'nun başlıca düşmanlarıydı.

Almanya'nın NATO büyükelçi yardımcısı Ekkehard Brose, şu değerlendirmede bulunuyor: "Tatbikat yapılınca hemen şu sorular yöneltiliyor: Hangi duruma yönelik ve kime karşı? Kim saldırmaya hazırlanıyor ki? Ve tatbikat eğer Avrupa'da yapılıyorsa bir sonraki cümle hemen şu oluyor: 'Bu Rusya'ya karşı bir tatbikat mı?' Buna verilecek yanıt açık bir 'Hayır' ve bundan anlaşılması gereken de Rusya'nın işbirliği konusunda çok yakın bir partner olduğu."

Rusya ve Belarus orduları da eylül ayında kendi tatbikatlarını düzenledi. "Zapad" adı verilen tatbikat Polonya ve Baltık Devletleri sınırında düzenlendi. NATO yetkilileri de gözlemci olarak tatbikata davet edildi. Breedlove, NATO'nun da Rus yetkilileri "Steadfast Jazz" tatbikatı için davet ettiğini bildirdi.

© Deutsche Welle Türkçe

Carla Bleiker / Başak Sezen

Editör: Ercan Coşkun