İngiltere'de yine Irak tartışması

”Irak savaşı meşru muydu?” sorusu bugünlerde İngiltere’de yoğun olarak tartışılıyor. Ülkesinin iç ve dış politikası kapsamında Irak dışındaki konulara değinmek isteyen Başbakan Tony Blair’in hevesi her seferinde kursağında kalıyor. Muhalefet, hükümetten bu kez de Başsavcı Lord Gotsmith’in gizli bilirkişi raporunu yayınlamasını istiyor.

Goldsmith, raporunda Irak’a karşı silah kullanımını yasal olarak tanımlamış, Blair hükümeti de bu raporu savaşa ”yasal dayanak” olarak kullanmıştı. Bu anlamda büyük önem taşıyan raporun yayınlanmasına yönelik baskı giderek artıyor.

Goldsmith raporun yayınlanmasını istemiyor

Blair dostu Goldsmith’in raporunu, ”gizli olan gizli kalmalıdır” şeklinde savunarak yayınlamak istemiyor. Öte yandan, bu tartışma İngiliz siyaset sahnesinde Irak konusunun hala ne kadar gündemde olduğunu gösteriyor. Bunda savaştan önce bir BM kararı çıkmamış olması ve hükümeti eleştiren BM silah denetçilerinden David Kelly’nin intihar etmesi de rol oynuyor.

İngiltere’de BM’den başlangıçta Irak’a yapılacak askeri müdahalenin uluslararası hukuka uygunluğunu kanıtlayacak bir karar çıkmasına kesin gözüyle bakılıyordu. Bu başarılamayınca savaşın meşruiyeti tartışması başladı.

Ardından Saddam Hüseyin’in yasaklı silahlara sahip olduğuna dair gizli servis raporlarının tahrip edildiği haberinin kaynağı olarak gösterilen Kelly’nin ölümü hükümeti bir kez daha zor durumda bıraktı. Bu son olay ise Irak konusunun Blair hükümetini daha uzunca bir süre meşgul edeceğini ortaya koydu.

Eski başsavcı raporun yayınlanmasını istiyor

İngiltere’nin eski başsavcısı Nicolas Sly belgelerin açıklanması gerektiğini savunuyor. Sly, şimdiki başsavcı Goldsmith’e ”savaşın yasal olduğu görüşünü hangi gerekçelere dayandırdığı” sorusunu yöneltiyor.

Gazeteci Cary Winshore gibi pek çok siyasi gözlemci rapor yayımlanmadığı takdirde soruların arkasının geleceği görüşünde. Winshore buna rağmen, Blair’in bu son şansı kullanacağından şüpheli. Winshore, ”Gerçeğin açığa çıkma şansı düşük görünüyor. Blair, şimdiye kadar ayakta kalmayı başardı. Bundan sonra da başaracaktır” diyor.