İnsanlık Süper Ay’a tanık olacak

14 Kasım pazartesi günü, iki özel olaya tanıklık edeceğiz: Ay, Dünya’ya 1948 yılından bu yana ilk kez bu kadar çok yaklaşacak ve aynı zamanda dolunay olacak. Böylece insanlık 68 yıl sonra bir kez daha Süper Ay’a şahit olacak. Ay -tabii ki bulutların gökyüzünü kapatmadığı yerlerde- inanılmaz derecede büyük ve açık renkli görünecek.

Küçük "Süper Ay”lar, yani Ay’ın Dünya’ya yaklaşması ender görünen bir olay değil ve 14 ayda bir yaşanıyor. Ancak bu kadar yakınlaşma onlarca yıl sonra ilk kez gerçekleşecek. Bir sonraki tarih ise 2034.

NASA’nın tahminlerine göre, Ay, Dünya'dan 356 bin 509 kilometre uzaklıkta olacak. Yani 14 Kasım’da normal mesafeden 27 bin 891 kilometre daha yakında bulunacak.

Daha büyük, daha açık, daha iyi

Gökyüzünün izin verdiği yerlerde şanslı olanlar Ay’ı olağandan yüzde 14 daha büyük görecek. Ve belki daha da açık renkli. Bu sadece iki gökcisminin yakınlığıyla ilgili değil. Ay ve Dünya yılın bu döneminde aynı zamanda Güneş’e de olağandan daha yakın konumda yer alıyor.

Ay, gökyüzünde en yüksekte göründüğünde fark çok fazla belli olmasa da ufukta yer aldığında farklar daha belirgin hale geliyor.

Astronom ve Kuzey İrlanda’daki Armagh Gözlemevi’nin eski direktörü Mark Bailey, “İnsan Ay’ın doğuşunu izlediğinde, optik bir yanılsama söz konusu ve o zaman Ay daha büyük görünüyor" dedi.

İyi fotoğraf için ipuçları

Paris Gözlemevi'nden astronom Pascal Descamps, “Ay’ın fotoğrafını çekmek isteyenler, ön plana herhangi bir nesneyi almalı. Tabii bunun için bir kule ya da gökdelen gibi bir turistik yer uygun olabilir. Ve belirli bir mesafeden bir tele objektifle çekim yapılmalı. Bu, Ay’ı olduğu gibi binayı da büyütecektir” şeklinde konuştu.

NASA-Lunar Reconnaissance Orbiter’da görevli bilim adamı Noah Petro, pazartesi günü hava bulutlu olsa da insanlara umutlarını kaybetmeme çağrısında bulunuyor. Petro, Süper Ay’ın hafta sonu ve daha sonraki birkaç gün de gözlemlenebileceğini kaydetti.

Petro, “İnsanlara, Süper Ay’ın tadını çıkarmak için pazar akşamı ya da pazartesi akşamı dışarı çıkmalarını tavsiye ettim. İki gün arasındaki fark çok az olacaktır” dedi.

Noah Petro, "Pazar günü gökyüzü bulutluysa, pazartesi günü dışarı çıkın. Güneşin batışının ardından gelen zaman en iyisi olacaktır. Çünkü dolunay var ve Ay, hemen güneşin batışından sonra yükselecek. Bir süre sonra gökyüzünde daha yüksekte yer alacak. Yani bütün gece sokakta kalmanıza gerek yok. Tabii ki bunu istiyorsanız o ayrı” şeklinde konuştu.

Gelgit etkisi

Süper Ay’ın pazartesi günü güçlü gelgitlere de yol açabileceği kaydediliyor. Özellikle sahil bölgelerinde dalgaların yükselmesi olası görülüyor.

Sörf severler içinse geceleri dolunayda sörf yapmaları için mükemmel koşullar oluşacağı kaydediliyor.

Süper Ay depreme yol açar mı?

Peki, Süper Ay doğal felaketlere de yol açabilir mi? 2011 yılında, NASA, Süper Ay’ın Japonya’daki büyük deprem ve tsunami felaketine yol açmış olabileceği teorisini reddetmişti.

NASA Goddard Uzay Uçuş Merkezi’nin önde gelen bilim adamlarından Jim Garvin, “Bir Süper Ay’ın Dünya üzerindeki etkileri az. Sismologların ya da volkan bilimcilerin detaylı çalışmalarına bakınca hiçbir şey dolunay ve Ay’ın çok fazla yaklaşması kombinasyonunun Dünya’nın iç enerji bilançosu üzerinde herhangi bir etkisi olduğunu göstermiyor. Dünya, kabuğunda devasa oranda iç enerji depoluyor. Bu, gelgit kuvvetinde Ay ya da Güneş’in yol açtığı küçük değişimler, gezegenin içerisinde etkin büyük güçleri yenmeye yetmez” dedi.

Ancak bu açıklamalara rağmen tam da bugün Yeni Zelanda’da meydana gelen 7.4 büyüklüğündeki deprem benzer tartışmaları yeniden başlatabilir.

© Deutsche Welle Türkçe

Stefan Bienkowski