Irak için BM'den destek arayışı

Genel Sekreter Kofi Annan'ın daveti üzerine bugün New York'ta yapılacak toplantılarda, Amerika'nın, Birleşmiş Milletler'den, egemenliğin Irak'lılara devrine ilişkin takvime karşı çıkan Şii lider Ayetullah Ali Sistani'yi ikna etmesi için özel temsilci göndermesini isteyeceği belirtiliyor.

BM'den aktif destek talep edilecek

Amerikalı yetkililer, toplantıya katılacak olan Amerika'nın Irak'taki sivil yöneticisi Paul Bremer'in, Birleşmiş Milletler'in, Irak'taki siyasi geçişin her boyutunda aktif bir rol oynamasını isteyeceğini de bildirdiler. Bunun, Irak hükümetinin yerel kurultaylar aracılığıyla seçilmesini denetlemekten, yeni kanunların yazılmasına ve Amerikan işgalinin biteceği 30 Haziran'daki yetki devrine kadar pek çok alanı kapsayacağı vurgulandı.

Barzani de katılacak

Toplantıya, koalisyon otoritesinden Bremer'in yanı sıra, İngiltere'nin Irak temsilcisi Jeremy Greenstock, Irak Yönetim Konseyi'nden de, Abdül Aziz El Hakim, Adnan Paçacı ve gelecek ay Konsey'in başkanlığını üstlenecek olan Kürt lider Mesud Barzani katılacak. Irak temsilcileri, akşam da Güvenlik Konseyi üyeleri ile kapalı bir toplantıda biraraya gelecekler.

Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Annan, 19 Ağustos'ta örgütün Irak'taki karargahında meydana gelen ve özel temsilci Sergio Vieria de Mello da dahil 22 kişinin ölümüne yol açan intihar saldırısının ardından, bu ülkede 400 civarındaki uluslararası personelinin sayısını 40'a indirmiş, bunları da, bir polis memurunun ölümüyle sonuçlanan 22 Eylül'deki ikinci saldırının ardından tümüyle geri çekmişti.

Sistani faktörü

Washington, Annan'ı uzun bir süredir örgüt personelini Irak'a geri göndermeye çağırırken, Bush yönetiminin yeniden Birleşmiş Milletler'i devreye sokma kararına, büyük ölçüde Ayetullah Sistani ile arasında meydana gelen siyasi çıkmaz yol açtı. Amerikalı yetkililer, Annan'ın Irak özel danışmanlığına atadığı Cezayir eski dışişleri bakanı Lakhdar Brahimi'nin Irak'a elçi olarak gönderilmesini ve 30 Haziran'dan önce doğrudan seçim yapmanın mümkün olmadığı konusunda Sistani'yi ikna etmesini istediklerini bildirdiler.

Annan'ın görüşü

Genel Sekreter Kofi Annan ise, bu görüşe katılmakla birlikte, örgütün Irak'ın siyasi sürecine dahil olabilmesi için, üstleneceği rol ve riskle orantılı bir yetki ve kontrole sahip olması gerektiğini savunuyor. Annan, BM'nin işgal yönetiminin bir parçası olduğu imajını önlenmek isterken, personelini, ancak Irak'taki güvenlik koşullarının iyileşmesi halinde 1 Temmuz'dan önce Irak'a geri gönderebileceğini belirtiyor.

Genel Sekreter, geçen hafta da Irak'taki güvenlik koşullarının uygun olup olmadığını araştırmak ve hazırlık yapmak üzere, bir güvenlik ekibini Irak'a göndermeyi kararlaştırmıştı.