Irak tasarısında değişiklik

Irak’ta geçiş hükümetinin kurulmasının ardından, ABD ve İngiltere, Irak karar tasarının üzerinde değişiklik yapılmış son halini BM Güvenlik Konseyi’ne sundu. Tasarının yeni halinde, ABD komutasındaki koalisyon güçlerinin Irak’tan geri çekilmesi bir takvim belirlendi.

Buna göre, koalisyon güçleri 2005‘in sonu ya da 2006 yılının başında Irak’ı terkedecek. İlk tasarıda, yabancı güçlerin Irak’ta kalışı ve yeni geçiş hükümetinin yetkilerine ilişkin ayrıntıların bulunmaması Rusya, Almanya, Fransa ve Çin’in tepkisine neden olmuştu. Ancak bu ülkelerin tasarının yeni haline yönelik kuşkuları devam ediyor.

Tasarının yeni haline tepkiler

BM Genel Sekreteri Kofi Annan da şimdi Londra ve Washington’un sunduğu takvime Iraklıların nasıl baktığını öğrenmek istiyor. Annan, ”Yeni Irak hükümetinin karar tasarısının içeriği konusunda görüş bildirmesi bekleniyor. Umarım bunu en kısa zamanda yaparlar" diye konuştu.

Bağdat’ın yeni hükümetinin en önemli talebi ise 30 Haziran’da göreve başladığı zaman tam hakimiyet sahibi olması. BM Güvenlik Konseyi üyeleri ise tasarının ayrıntıları hakkında daha fazla bilgi edinmek isterken, yeni tasarı da Irak hükümetine ülkedeki işgal güçlerinin operasyonlarını belirleme hakkı vermiyor. Güvenlik Konseyi üyeleri ise işgal güçleri ile Irak hükümeti arasındaki ilişkinin belirlenmemesi halinde tam hakimiyet devrinden söz edilemeyeceği görüşünde.

ABD’nin BM nezdindeki büyükelçisi James Cunningham da tasarının değiştirilmiş haliyle onaylanabileceğini düşündüklerini, birçok kritik noktanın açıklığa kavuşturulmuş olduğunu ifade etti. Tasarının ne zaman oylanacağı konusunda ise henüz bir tarih belirlenmedi.

Tasarıda neler var?

Irak’ta 2005 yılının Ocak ayında seçimlerin yapılması ve yeni bir geçici hükümetin daha belirlenmesi, yine 2005 yılının Aralık ayında ise anayasal hükümetin seçilmesi öngörülüyor. Bu süreç dahilinde koalisyon güçlerinin Irak’taki varlığının devam edecek. Tasarıda da buna vurgu yapılarak, işgal güçlerinin görevinin ”siyasi sürecin tamamlanmasıyla sona ereceği” belirtiliyor.

Tasarının yenilenmiş halinde, 2005 yılının Ocak ayına kadar görev yapacak geçici hükümetinin egemenliğinin BM Güvenlik Konseyi’nde oylanması, bu hükümetin de anayasal sürecin zeminini oluşturmak için Irak’ın yeni anayasasını hazırlaması öngörülüyor. Ayrıca hükümete yardımcı olmak ve seçimleri düzenlemek amacıyla da bir danışma konseyinin bulunması tasarlanıyor. Taslakta, koalisyon güçlerinin görevi ise ”ülkede barışı, istikrarı ve terörizmle mücadele” olarak tanımlanıyor.

Karar tasarısı, ayrıca polisiye görevlerle sınır korumayı Iraklılar‘a bırakıyor. Ancak kurulmakta olan Irak ordusunun, ülke içindeki operasyonlara katılıp katılmayacağı konusunun gelecekteki Irak hükümeti ile ABD arasında kararlaştırılmasını öngörüyor. Yeni Irak hükümeti ise bu konunun tasarı ile açıklığa kavuşturulmasından yana.

Yeni hükümet yemin etti

Diğer yandan Bağdat’ta ise kurulan geçici hükümet yemin öderek Irak Geçici Yönetim Konseyi’nde görevi devraldı. Saddam Hüseyin’in devrilmesinden sonra Irak’ın yeni Devlet Başkanı 46 yaşındaki bir Sünni olan Gazi El Yaver olurken, ülkenin yeni başbakanı olarak da İyad Allavi seçilmişti. Irak’ın yeni hükümetinde görev yapan 28 bakandan beşi kadın.